Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ίδρυμα που υπάγεται στο υπουργείο Παιδείας. Ιδρύθηκε ως αυτόνομος οργανισμός το 1962 από την Ελληνική Κοινοτική Συνέλευση, με εντολή τη συλλογή, έρευνα και μελέτη των πηγών της κυπριακής Ιστορίας, την αποθησαύριση της κυπριακής διαλέκτου, τη συλλογή, έρευνα και μελέτη του λαογραφικού και εθνολογικού υλικού της Κύπρου, και τη συγγραφή ειδικών τεκμηριωμένων ερευνητικών εργασιών στα θέματα αυτά, ως προϋπόθεση μεγάλων συνθέσεων. Γενικότερα το Κέντρο έχει αποστολή να αναλαμβάνει και να διοργανώνει πάσης φύσεως επιστημονικές έρευνες στους τομείς των «επιστημών του ανθρώπου» και να χρησιμεύει ταυτόχρονα ως επίκεντρο των διεθνών Κυπριολογικών σπουδών. Κατά το 1967, με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών έλαβε τη μορφή επιστημονικού ιδρύματος - τμήματος του υπουργείου Παιδείας.

Από τον Αύγουστο του 1974 το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών διευθύνει και τις εργασίες του Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών.

Στο Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών έχουν οργανωθεί τμήματα Ιστορίας, Γλωσσολογίας - Φιλολογίας, Λαογραφίας - Εθνολογίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας στην ευρεία έννοια του όρου, καθώς και διάφορα έργα υποδομής.

Παράλληλα το Κέντρο αποβλέπει και εργάζεται για την οργάνωση υπηρεσίας τεκμηριώσεως και ερευνητικής επιστημονικής βιβλιοθήκης όχι αποκλειστικά Κυπριολογικής, με επίκεντρο τους τομείς των ιστορικοφιλολογικών και άλλων συναφών επιστημών.

Διευθυντές του Κέντρου διετέλεσαν πνευματικοί παράγοντες του τόπου, όπως οι: Γ. Χ. Παπαχαραλάμπους (1962-67),  Θ. Παπαδόπουλλος (1967-81). Κ. Π. Κύρρης  (1982-87) και  Γ.Σ. Γεωργαλλίδης.

Ανάμεσα στις εκδόσεις του Κέντρου Επιστημονικών ερευνών είναι:

1. G.S. Georghallides, A political and Administrative History of Cyprus 1918-1926 -with a survey of the Foundations of British rule, Nicosia, 1979.

2. Δρος Αικατερίνης Αριστείδου, Ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τῆς Κυπριακῆς Ἱστορίας ἀπό τό   Ἀρχεῖο τῆς Ραγούζας, Λευκωσία, 1980.

3. Θεόδωρου Παπαδόπουλλου, Προξενικά Ἔγγραφα τοῦ   ΙΘ' αἰῶνος, Λευκωσία, 1980.

4. Σίμου Μενάρδου, Τοπωνυμικαί καί Λαογραφικαί Μελέται, Λευκωσία, 1970.

5. Παύλου Ξιούτα, Κυπριακή Λαογραφία τῶν Ζώων, Λευκωσία, 1978.

6.  Ὑλικά διά τήν σύνταξιν   Ἱστορικοῦ Λεξικοῦ τῆς Κυπριακῆς Διαλέκτου, Μέρος Α', Γλωσσάριον Γεωργίου Λουκᾶ, Λευκωσία, 1979, Μέρος Β', ΓλωσσάριονΞενοφῶντος Φαρμακίδου, Λευκωσία, 1983.

7. Π. Παπαπολυβίου, Η Κύπρος και οι βαλκανικοί πόλεμοι. Συμβολή στην Ιστορία του κυπριακού εθελοντισμού [Cyprus and the Balkan Wars. Contribution to the History of the Cypriot Volunteers], Λευκωσία 1997.

8.   Ν. Παταπίου, Το Προξενείο της Επτανήσου Πολιτείας στην Κύπρο 1800-1807 και ο Πρόξενος Παναγής Αγγελάτος [Τhe Consulate of the Ionian Republic in Cyprus 1800-1807 and the Consul Panagis Angelatos], Λευκωσία 2000. 

9. Χ. Συμεωνίδη, Η Ελληνική γλωσσική επίδραση στο σύστημα Κύριων ονομάτων της Παλαιοσλαβικής και ιδιαίτερα της Βουλγαρικής [The influence of the Greek Proper Names on the nomenclature of Old Church Slavonic, and especially of Bulgarian], Λευκωσία 2001.

Επίσης, από το 1967, κυκλοφορεί η ετήσια Επετηρίς του Κέντρου, που περιλαμβάνει κυπριακή βιβλιογραφία και άρθρα για όλες τις πτυχές της ιστορικο - φιλολογικής μελέτης που σχετίζονται με την Κύπρο.