Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η Παφίτικη πίσσα (ή τρεμιθόπισσα) παρασκευάζεται από τη ρητίνη του τρέμιθου ή τρήμιθου (Pistacia atlantica, subsp. Cypricola). Είναι σκληρή με έντονη χαρακτηριστική γεύση ρητίνης. Είναι η τοπική μαστίχα του της Κύπρου και παρασκευάζεται κατεξοχήν στη Γεροσκήπου της επαρχίας Πάφου.

Βλέπε λήμμα: Πίσσα και Τρεμιθκιά

Ιστορία

Tο κέντρο παραγωγής της Παφίτικης πίσσας ήταν το χωριό της Πάφου, Λέμπα. Παραγόταν επίσης στα γειτονικά χωριά Τάλα και Κισσόνεργα, όπου ευδοκιμούσε ο τρέμιθος. Οι κύριοι παραγωγοί πίσσας ήταν Τουρκοκύπριοι. Μετά τις διακοινοτικές ταραχές του 1963, οπότε οι Τουρκοκύπριοι εγκατέλειψαν τα χωριά τους, σε συνδυασμό με τη μείωση του αριθμού των τρέμιθων, η παραγωγή της πίσσας σταμάτησε. Σήμερα, η ρητίνη εισάγεται. Κέντρο παραγωγής της Παφίτικης Πίσσας σήμερα η Γεροσκήπου, όπου τοπικές βιοτεχνίες ακολουθούν σε μεγάλο βαθμό την παραδοσιακή μέθοδο παραγωγής.

Μέθοδος παραγωγής: Αφού συλλεχθεί η ρητίνη από τις χαρακιές του κορμού του τρέμιθου, φιλτράρεται πολύ αργά (1-2 μέρες) μέσω ενός κλαδιού θυμαριού και συλλέγεται η ‘τριμηντίνα’. Η τριμηντίνα ζεσταίνεται μέχρι να ρευστοποιηθεί και φιλτράρεται ξανά μέσα από ύφασμα σε δοχείο που περιέχει λίγο κρύο νερό, ώστε να κρυώσει και να μπορεί να δουλευτεί στο χέρι. Η τριμηντίνα μαλάσσεται κομμάτι-κομμάτι για περίπου μισή ώρα μέχρι το χρώμα της από κιτρινωπό να γίνει άσπρο. Τα κομμάτια της πίσσας τοποθετούνται σε καθαρό, υγρό ύφασμα για 24 ώρες για να κρυώσουν / στεγνώσουν και τυλίγονται σε λαδόχαρτο (Ριζοπούλου – Ηγουμενίδου, 2008).

Πηγές

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια

Εικονικό μουσείο κυπριακών τροφίμων και διατροφής

Υπουργείο Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος

Οι δρόμοι της παφίτικης πίσσας- Άννα Τσέλεπου