Κάτω
Με την ονομασία αυτή απαντώνται σημειωμένοι σε παλαιούς χάρτες της Κύπρου μερικοί οικισμοί των Μεσαιωνικών Χρόνων, που αργότερα είχαν διαλυθεί και που σήμερα δεν υφίστανται. Προφανώς η ονομασία αποτελούσε το πρώτο συνθετικό του: Κάτω Χωριόν, ενώ ως τέτοιο απαντάται σε πλείστα ονόματα χωριών και σήμερα (λ.χ. Κάτω Δίκωμον, Κάτω Λεύκαρα, Κάτω Αμίαντος κλπ.) σε αντιδιαστολή προς διπλανά χωριά που ήταν τα Πάνω (Πάνω Δίκωμον, Πάνω Λεύκαρα κλπ.). Πιθανώς, πάλι, σε κάποιες περιπτώσεις η ονομασία να ήταν άλλη και όχι απλώς Κάτω, την οποία όμως δεν γνωρίζουμε.
Στο χάρτη του Abraham Ortelius του 1573, σημειώνεται οικισμός με την ονομασία Cato στην επαρχία Λάρνακας, δίπλα από το χωριό Κίτι (Chiti) και στα νοτιοδυτικά του. Δεν υπάρχει καμιά πληροφορία για τον οικισμό αυτό.
Στον ίδιο χάρτη σημειώνεται στην επαρχία Λεμεσού, μεταξύ Παραμαλιού και Σύμπουλα, όχι μακριά από την ακτή, ένας οικισμός με την ονομασία Cata. Η ονομασία ίσως ήταν Κάτω [Χωριόν] αλλά ίσως και να ήταν Γάτα, η ίδια δηλαδή την οποία φέρει το κοντινό ακρωτήριο, αν και στην περίπτωση αυτή η ονομασία θα έπρεπε να γραφόταν ως Gatta. Ούτε για τον οικισμό αυτό υπάρχει οποιαδήποτε πληροφορία, πέραν του ότι σε άλλους χάρτες (όπως εκείνος του Jodocus Hondius του 1606 - που βασίστηκε στον χάρτη του Ortelius) σημειώνεται ακριβώς ως Cato (Κάτω) και όχι Cata.
Και στους δύο προαναφερθέντες χάρτες σημειώνεται επίσης ως Cata και οικισμός στην επαρχία Λευκωσίας, μάλιστα στα βόρεια της πόλης, μεταξύ του Τράχωνα (Tracani) και της Κυθρέας (Cetria). Για τον οικισμό αυτόν, για τον οποίο δεν υπάρχει καμιά άλλη πληροφορία, δεν υφίσταται εμφανής λόγος να ονομαζόταν Γάτα και μάλλον το όνομά του ήταν Κάτω.
Ένας άλλος οικισμός, που και πάλι σημειώνεται στους ίδιους χάρτες ως Cata, παρουσιάζεται να ευρισκόταν και αυτός στην επαρχία Λευκωσίας, δίπλα από το χωριό Καμπιά (Cabia) και προς τα ανατολικά του. Ούτε γι' αυτόν υπάρχουν άλλες πληροφορίες.
Θεωρούμε πιθανό η ονομασία όλων αυτών των οικισμών να ήταν αρχικά Κάτω Χωριόν που ωστόσο, για λόγους συντομίας, παραλειπόταν το δεύτερο συνθετικό της, κατά το πρότυπο του υπάρχοντος ως σήμερα χωριού Πέρα (στην επαρχία Λευκωσίας), που υποδήλωνε τον πέραν [του ποταμού] οικισμόν, άρα ήταν το Πέρα Χωρίον ή απλώς το Πέρα.