Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Κοινωνιολόγος, επί σειρά ετών Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Αγνοουμένων. Ο  Ξενοφών Καλλή γεννήθηκε στο Δάλι και πέθανε στις 24 Σεπτεμβρίου 2023 σε ηλικία 73 χρόνων.

Εργάστηκε επί σειρά ετών ως  στέλεχος της Υπηρεσίας Αγνοουμένων.  Θεωρείται από τα άτομα εκείνα που με τον επαγγελματισμό και τη συνέπεια έδωσε ώθηση στην επιστημονική έρευνα για την τύχη των Αγνοουμένων, μέσω από έρευνες και στις δυο πλευρές του νησίου για άντληση πληροφοριών  και μέσα από εκταφές ομαδικών τάφων.

Ανέλαβε την ευθύνη της ανασκαφής του αεροπλάνου Νοράτλας που έλαβε μέρος στην Επιχείρηση Νίκη το 1974 στο αεροδρόμιο Λευκωσίας και στη συνέχεια της εκταφής του πληρώματος του που ήταν αγνοούμενοι από τότε και είχαν ταφεί πρόχειρα στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας.  

Κριτική

Ο Ξενοφών Καλλής δεν δίστασε να ασκήσει κριτική τόσο στις Ελληνοκυπριακές όσο και τις Τουρκοκυπριακές Αρχές για ολιγωρία και συγκάλυψη. Σε συνέντευξη του στον Πολίτη στις 16 Οκτωβρίου 2016 είπε στη δημοσιογράφο Κάτια Σάββα:

«Άνθρωποι δεν εξαφανίζονται τυχαία ούτε και είναι αδύνατος ο εντοπισμός τους. Οι εξαφανίσεις είναι μια πολιτική πράξη με καθαρά πολιτικούς στόχους. Αυτό ισχύει τόσο για την περίπτωση της Κύπρου όσο και για άλλες χώρες. Το φαινόμενο χρησιμοποιείται για υλοποίηση πολιτικών σχεδιασμών. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις παγκοσμίως υπάρχει εμπλοκή διαφόρων κρατικών δομών» εξηγεί. «Λόγω αυτής της εμπλοκής δεν εξαφανίζονται μόνο οι άνθρωποι αλλά οι υπαίτιοι προσπαθούν να εξαφανίσουν και τα τεκμήρια και τις πληροφορίες, εξ ου και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι προσπάθειες διερεύνησης. Από τη στιγμή που υπάρχει εμπλοκή των κρατικών δομών το έργο της διερεύνησης είναι δύσκολο εκτός σε περιπτώσεις που το κράτος το ίδιο πάρει τις αναγκαίες πολιτικές και ανθρωπιστικές αποφάσεις αναζητώντας την αλήθεια ή εξαναγκαστεί από εξωγενείς παράγοντες να λάβει κάποια μέτρα. Δυστυχώς οι οποιεσδήποτε ενέργειες από πλευράς κρατών αφορούν περισσότερο τη συγκάλυψη παρά την αποκάλυψη. Είναι λίγα τα παραδείγματα που κράτη αποφάσισαν να διευκολύνουν τη διερεύνηση. Αυτό για τον λόγο ότι οι εξαφανίσεις θεωρούνται έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και το ίδιο το κράτος θα πρέπει να προβεί σε κυρώσεις εναντίον των ανθρώπων ή οργάνων του που το υπηρέτησαν και το υπηρετούν».

Εδωσε τη μάχη

Ο Ξενοφών Καλλής ήταν αυτός που έδωσε και κέρδισε τη μάχη για να αλλάξει η προσέγγιση στην αντιμετώπιση του προβλήματος των αγνοουμένων ως καθαρά ανθρωπιστικού θέματος. Να βγει δηλαδή  από τα γρανάζια της προπαγάνδας και να απελευθερωθεί από τα πλοκάμια των συμφερόντων που είχαν δημιουργηθεί ενόσο λειτουργούσε ως σύμβουλος του Ελληνοκύπριου μέλους της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων. Τον δρόμο τον είχε ανοίξει ο επίτροπος για Ανθρωπιστικά Θέματα επί προεδρίας Κληρίδη, του  Λέανδρου Ζαχαριάδη. Ήταν ο πρώτος που αμφισβήτησε την πολιτική που ακολουθείτο για τους αγνοουμένους, για να αντιμετωπίσει την κριτική των ΜΜΕ ότι υπονόμευε την εθνική υπόθεση.

Πηγές: 

1. Μακάριος Δρουσιώτης: Το κράτος ίδρυσε βιομηχανία Αγνοουμένων
2. Κάτια Σάββα: Έρευνα για τους Αγνοούμενους
3. Καλλής Ξενοφών: Ποτέ ξανά πόλεμος