Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Θρησκευτικό τάγμα που ιδρύθηκε στην Κύπρο το 1844 με την άφιξη στο νησί τεσσάρων μοναχών από τη Γαλλία. Οι μοναχές έφτασαν στη Λάρνακα και αφού πήραν άδεια από τον Χασάν Πασά (Hassan pasha) καθώς η Κύπρος ήταν υπό Οθωμανική κατοχή, το 1846 έκτισαν το οίκημα του  μοναχικού τάγματος του Αγίου Ιωσήφ (St. Joseph de l’ Apparition). Στην αρχή έστρεψαν το ενδιαφέρον τους στην περίθαλψη ασθενών και ορφανών και στις επισκέψεις σε σπίτια που χρειάζονταν βοήθεια. Σύντομα κατόρθωσαν να ιδρύσουν ένα δημοτικό σχολείο, ενώ από το 1920 ίδρυσαν παρθεναγωγείο, την γνωστή μέχρι σήμερα Σχολή Καλογραιών Αγίου Ιωσήφ, όπου οι μαθήτριες διδάσκονταν ελληνικά και γαλλικά, μαθήματα γενικής επιμόρφωσης, καθώς και μουσική και τέχνη.

Ιστορικό ίδρυσης

Το 1832, η Αιμίλια ντε Βιαλάρ, ίδρυσε στη Γαλλία το Μοναχικό Τάγμα των Αδελφών του Αγίου Ιωσήφ της Εμφανίσεως. Σκοπός της Αδελφότητας, ήταν η προσφορά στους φτωχούς, που δεν είχαν πρόσβαση σε φάρμακα, νοσηλεία και εκπαίδευση. Δύο χρόνια αργότερα, ξεκίνησε η ιεραποστολική εποποιία. Η Μητέρα Αιμιλία, μαζί με τρεις άλλες αδελφές, ταξίδεψαν σε Αλγέρι, Ελλάδα, Τυνησία, Μάλτα, Ινδία και άλλες περιοχές, όπου και ίδρυσαν σχολεία και νοσοκομεία, ως μέρος του φιλανθρωπικού τους έργου. Στην Κύπρο, οι πρώτες τέσσερις μοναχές του τάγματος έφθασαν στις 9 Οκτωβρίου 1844, οι  Αδελαΐς Μαριόν, Ευγενία Ταζ, Φιλομένα Φραγκ και Αδέλα Γκρος.  Στόχος τους ήταν να ασχοληθούν με την περιποίηση ορφανών παιδιών και ασθενών, και τη διαπαιδαγώγηση κοριτσιών. Αρχικά, και με προτροπές του αββά Paolo Bruonni, ίδρυσαν την Μονή Αγίου Ιωσήφ, στην οποία λειτούργησαν το πρώτο νοσοκομείο και φαρμακείο της πόλης.  Δυο χρόνια αργότερα, στις 12 Μαρτίου 1846  κατετέθη στη Λάρνακα ο θεμέλιος λίθος για το οίκημα του τάγματος, που περιλάμβανε την κατοικία των αδελφών και εκπαιδευτήριο.

Οι καλόγραιες, οι οποίες προσέφεραν αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες τους, αγαπήθηκαν από όλους τους Σκαλιώτες και τους ανθρώπους των γύρω περιοχών, που απολάμβαναν τις εκπαιδευτικές και νοσηλευτικές τους δραστηριότητες.

Λίγο αργότερα, ίδρυσαν και το πρώτο Παρθεναγωγείο της Κύπρου, με σκοπό τη γαλλική μόρφωση των κοριτσιών της πόλης. Ιδρύτρια του παρθεναγωγείου ήταν η Sophie Chambon, η οποία ήταν νοσοκόμα και λέγεται ότι έβλεπε αφιλοκερδώς τριάντα ασθενείς την ημέρα

Από το 1922 η Σχολή άρχισε να συμμετέχει σε επίσημες ξένες   εξετάσεις. To 1936 η Σχολή Καλογραιών αναγνωρίσθηκε από την αγγλική κυβέρνηση κι έτυχε επιχορηγήσης. Με το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου πολέμου η Σχολή εκκενώθηκε και λειτούργησε στο ξενοδοχείο «Ελυζέ» στον Πεδουλά (1940 -1943). Μετά το τέλος του πολέμου και την ομαλή επαναλειτουργία της Σχολής έγινε επέκταση του κτιρίου και αύξηση του αριθμού των μαθητριών σε 800 που προέρχονταν από διάφορες χώρες. Ο αριθμός των μαθητριών ελαττωνόταν σταδιακά γιατί ιδρύθηκαν τα αρμενικά σχολεία που απορρόφησαν τα κορίτσια των Αρμενίων.

» Βλέπε λήμμα: Ναρέκ

Με το πέρασμα του χρόνου η Σχολή προσαρμόστηκε στο πνεύμα της εποχής και τα προγράμματά της ακολούθησαν ανάλογη πορεία. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 η Σχολή στη Λάρνακα ανέκοψε εν μέρει τη λειτουργία της και μέρος του κτιρίου διετέθη για τη στέγαση προσφύγων. Το νοσοκομείο της μονής λειτούργησε έως το 1922 ενώ οι τελευταίοι μαθητές της Σχολής αποφοίτησαν το 1990.

Σήμερα η Μονή έχει αποκατασταθεί και είναι σε άριστη κατάσταση. Το  σχολείο προσφέρει απογευματινά μαθήματα στα παιδιά (σαν φροντιστήριο μόνο) ενώ στο μοναστήρι λειτουργεί ο Σύνδεσμος του Αγίου Ιωσήφ. Πρόκειται για έναν μη-κερδοσκοπικό οργανισμό, που έχει ως στόχο να παρέχει υλική και πνευματική βοήθεια στους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη - άπορους, ασθενείς, ηλικιωμένους, πάσχοντες που αντιμετωπίζουν πολλές ελλείψεις σε θέματα καθημερινής διαβίωσης.

Πηγές:

1. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
2. Λάρνακα η πόλη του Ζήνωνα Κιτιέα