Αρχιτέκτονας. Υπήρξε από τους πρωτοπόρους της αρχιτεκτονικής στην Κύπρο, εξέχουσα μορφή της αρχιτεκτονικής του 20ου αιώνα. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 μέχρι τον θάνατό του,  σχεδίασε ένα μεγάλο αριθμό σύγχρονων κτιρίων. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο η αρχιτεκτονική του αναγνωρίζεται ιδιαίτερα για την καθαρότητα και ποιητική απλότητα της, συνδυασμένη με την ειλικρινή έκφραση στη στατική δομή. 

Mε καταγωγή την Κερύνεια, γεννήθηκε το 1920 στη Λευκωσία  και πέθανε το 1992, σε ηλικία 72 ετών, μετά από πτώση του κατά την ώρα επίβλεψης ανεγειρόμενης οικοδομής. Άρχισε τις σπουδές του στο Μιλάνο στις αρχές της δεκαετίας του 1940, όπου μαθήτευσε κοντά σε μεγάλους αρχιτέκτονες της εποχής (Gio Ponti, Bruno Zevi). Επέστρεψε στην Κύπρο, κατέχοντας τον τίτλο του διδάκτορα της αρχιτεκτονικής, μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, διέκοψε τις σπουδές του για επτά χρόνια και επέστρεψε στην Κύπρο όπου εργάστηκε σε οικοδομές. Υπήρξε ιδρυτής και πρόεδρος του Παγκύπριου Οργανισμού Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς για πολλά χρόνια, με έντονη δράση και προσωπικό ενδιαφέρον για τη διατήρηση της παράδοσης και της ταυτότητας του τόπου.

Βαθύς μελετητής της κυπριακής αρχιτεκτονικής, από τις πρώτες του κατοικίες πάντεψε την παράδοση με τις αρχές της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Πέτρα, ξύλο, νερό, φως, άνεση, λιτότητα είναι τα υλικά και τα στοιχεία της αρχιτεκτονικής του, χωρίς να απαρνείται και τα σύγχρονα οικοδομικά υλικά, όπως το μπετόν, το γυαλί, το σίδερο. Ο συσχετισμός με την παραδοσιακή οικοδομική τέχνη δεν αναφέρεται στη μεταφορά μορφών, αλλά στην αξιοποίηση αρχών που σχετίζονται έντονα με τις κλιματολογικές παραμέτρους και τις ιδιαιτερότητες του κυπριακού τοπίου, αλλά και με συγκεκριμένα χωρικά χαρακτηριστικά, όπως η εσωτερική αυλή, η έλλειψη καθορισμού σαφών κινήσεων και η αποφυγή διαχωρισμού των χώρων σε επίσημους και μη.

Το έργο του Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη εξέφρασε τις ιδέες του μοντερνισμού, στοχεύοντας πάντα στην άμεση σύνδεσή του με τις τοπικές πολιτιστικές συνθήκες και την ιδιομορφία του τόπου και του κλίματος.

Έργα Σταθμοί

Μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του Μιχαηλίδη είναι η οικία του ζωγράφου Θεόδοτου Κάνθου, η οποία πραγματοποιήθηκε μετά την επιστροφή του στην Κύπρο και αποτελεί την πρώτη οικοδομή που χτίστηκε στο νησί με τους όρους της σύγχρονης κατασκευής. Σχεδιάστηκε το 1949 και η ανέγερσή της ολοκληρώθηκε το 1952. Πρόκειται για κατοικία τριών υπνοδωματίων, που επιπλέον περιλαμβάνει ατελιέ ζωγραφικής. Κατά το σχεδιασμό, ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στον λειτουργικό διαχωρισμό και τη μετάβαση από τον υπαίθριο στον κλειστό χώρο.

 Το ξενοδοχείο Grecian στην Αμμόχωστο χτίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Στο εσωτερικό του βρίσκεται ένα αίθριο σχεδιασμένο σύμφωνα με τις αρχές της κυπριακής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δωθεί σε μεθόδους ηλιοπροστασίας των υαλοστασίων, που αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της έκφρασης του αρχιτέκτονα.

Ένα από τα πιο σημαντικά ολοκληρωμένα κτίρια του είναι η εκκλησία του Αποστόλου Βαρνάβα και Αγίου Μακαρίου στη Λευκωσία (Άγιος Λουκάς Δασουπόλεως) σχεδιασμένη και οικοδομημένη στα μέσα της δεκαετίας του ’70.

Ο ίδιος σχεδίασε την κατοικία του στη Λευκωσία, η οποία λειτούργησε και  ως χώρος εργασίας για τον ίδιο και τη ζωγράφο σύζυγό του. Διαθέτει επίσης χώρο γκαλερί, όπου θα εκτίθονταν έργα ζωγραφικής και άλλες συλλογές.

Άλλα έργα του είναι: Δημοτικό Σχολείο της Άλωνας, Δημοτική αγορά Λευκωσίας, Πολυκατοικία Αλέξανδρου Δημητρίου. Ο Νεοπτόλεμος σχεδίασε επίσης τον Δημοτικό Κήπο Λέυκωσία.

Πηγές

Κατσελλή Ρ., "Νεοπτόλεμος Αντ. Μιχαηλίδης - Επίμετρο", Λαογραφικός Όμιλος Κερύνειας, Λευκωσία 2011

Κατσελλή Ρ., "Νεοπτόλεμος Αντ. Μιχαηλίδης - Ο Αρχιτέκτονας", Λαογραφικός Όμιλος Κερύνειας, Λευκωσία 2011

Μιχαηλίδης Ν., "Αρχιτεκτονική της γης", Κυπριακή λαϊκή τέχνη, Λευκωσία 1993, Ίδρυμα Πιερίδη

Νεοπτόλεμος Μιχαηλίδης, δυναμισμός στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική, Χάρη Χατζηβασιλείου και Χρίστη Λοϊζίδη

Κυπριακός μοντερνισμός (Facebook page)