Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Χωριό 95 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Βρίσκεται στην παράκτια πεδιάδα της Πάφου, σ' ένα ύψωμα στα δεξιά της όχθης του ποταμού της Έζουσας. Απέχει γύρω στα 8 χμ. από την Πάφο και γύρω στα 5 χμ. από τη θάλασσα.

Το χωριό δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 450 χιλιοστόμετρα. Στη μικρή καλλιεργούμενη έκταση του χωριού τα κυριότερα προϊόντα είναι σιτηρά, νομευτικά φυτά, φιστίκια και λίγα αμπέλια. Καλλιεργούνται επίσης τα όσπρια, τα λαχανικά και λίγα εσπεριδοειδή. Όλοι σχεδόν οι σημερινοί κάτοικοι του χωριού, περιλαμβανομένων και των εκτοπισμένων, ασχολούνται και με την κτηνοτροφία.

Τα σπίτια του χωριού στην αριστερή όχθη της Έζουσας, είναι χτισμένα με κροκάλες από την κοίτη του ποταμού και πελεκητές ασβεστόπετρες από τους γειτονικούς ασβεστολιθικούς λόφους.

Παράλληλα με τον ποταμό της Έζουσας έχει κατασκευαστεί ένα ανοιχτό κανάλι που μεταφέρει νερό νοτιότερα, θεωρείται δε μέρος του μεγάλου αρδευτικού σχεδίου της Πάφου. Πρόκειται για ένα σχετικά εντυπωσιακό μόρφωμα στο τοπίο του χωριού. Η κοίτη του ποταμού δίπλα στο χωριό είναι σχετικά πολύ πλατειά, αν και ένα μεγάλο μέρος της έχει μετατραπεί σε αρδευόμενη καλλιεργήσιμη έκταση. Κάποτε, όταν το νερό στην κοιλάδα του ποταμού αυξηθεί αισθητά, το μέρος αυτό της κοιλάδας πλημμυρίζει.

Ένας επισκέπτης της Κύπρου, ο Άγγλος διπλωμάτης Γουίλλιαμ Τέρνερ, που περιηγήθηκε το νησί κατά το έτος 1815, και εξέδωσε τις εντυπώσεις του στο Λονδίνο το 1820, μνημονεύει και το χωριό Αγία Βαρβάρα. Γράφει συγκεκριμένα ότι καθοδόν από τον Κύκκο προς την Πάφο, «πέρασα και από το μικρό χωριό της Αγίας Βαρβάρας, της οποίας οι κάτοικοι είχαν εξολοθρευθεί από την πανώλη πριν από δύο χρόνια».

Βλέπε λήμμα: Επιδημίες

Τέτοιες επιδημίες ήσαν μία βασική αιτία για εγκατάλειψη και ερήμωση αρκετών χωριών της Κύπρου, αφού ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης της μεταδοτικής ασθένειας ήταν η φυγή. Ωστόσο η Αγία Βαρβάρα ήταν ένας των οικισμών που τελικά επιβίωσαν.

Η εκκλησία του χωριού είναι, βέβαια, αφιερωμένη στην αγία Βαρβάρα. Το χωριό φαίνεται να είναι αρχαιότερο του 17ου αιώνα, αλλά δεν υπάρχουν αναφορές γι’ αυτό στις παλαιές πηγές. Οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του χωριού το ονόμαζαν Εngindere, που μπορεί να ερμηνευθεί ως «αχανής πεδιάδα». Οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του χωριού το εγκατέλειψαν τον Αύγουστο του 1975, οπότε και μεταφέρθηκαν στην κατεχόμενη από τους Τούρκους εισβολείς περιοχή της Κύπρου.

Από γεωλογικής απόψεως, γύρω από την κοίτη του ποταμού της Έζουσας απαντώνται οι πρόσφατες αλλουβιακές αποθέσεις της Ολόκαινης γεωλογικής περιόδου που αποτελούνται από άμμους, κροκάλες και αργίλλους ενώ στην υπόλοιπη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι αποθέσεις του σχηματισμού Λευκάρων (κρητίδες, μάργες και κερατόλιθοι) και οι αποθέσεις του σχηματισμού των Μαμωνιών. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν προσχωσιγενή εδάφη, ασβεστούχα και εδάφη του σχηματισμού των Μαμωνιών.

Από συγκοινωνιακής απόψεως, η Αγία Βαρβάρα συνδέεται στα νοτιοδυτικά με το χωριό Αχέλεια (περί τα 3 χμ.) και μέσω του με την πόλη της Πάφου.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Η Αγία Βαρβάρα περιλαμβάνεται στο αρδευτικό έργο της Πάφου κι ευεργετήθηκε απ' αυτό με την άρδευση εκτάσεων γης.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια