Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το σχολείο, αρχικά με την ονομασία Ευρυβιάδειο Παρθεναγωγείο κτίστηκε το 1906 από τον Ευρυβιάδη Αντωνιάδη που διέθεσε το σημαντικό για την εποχή ποσό των 1.600 λιρών.

Ο Ευρυβιάδης Αντωνιάδης γεννήθηκε στη Λάρνακα το 1857. Σε ηλικία 14 ετών έφυγε για την Αλεξάνδρεια, σε αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης. Μέσα από πολλές δυσκολίες κατάφερε να πλουτίσει ιδρύοντας την Ελληνικήν Λέσχη Αλεξάνδρειας. Το 1894 παντρεύτηκε την Ελένη Νικηταΐδου από τη Σύμη και απέκτησε ένα γιο τον Οδυσσέα.

Έχοντας στην καρδιά του τη Λάρνακα από την οποία έφυγε νωρίς, χωρίς να έχει την ευκαιρία να σπουδάσει, δεν δίστασε να προσφέρει από την προσωπική του περιουσία, όταν η πόλη του χρειάστηκε οικονομική αρωγή για την ανέγερση Παρθεναγωγείου.

Μιτσής

Το νέο σχολείο κτίστηκε σε χωράφι που δώρισε ο Δημοσθένης Μιτσής, πάνω σε σχέδια που εκπονήθηκαν στην Αθήνα και είχαν σαν πρότυπά τους κτήρια νεοκλασικού ρυθμού. Το σχολείο παραδόθηκε στη μαθητιώσα νεολαία το 1906.

Από το 1906 έως το 1968 το Ευρυβιάδειο λειτούργησε ως Παρθεναγωγείο. Τον Ιούλιο του 1968, η σχολική εφορία, έγινε μικτό και μετονομάστηκε σε Ευρυβιάδειος Αστική. Το 1969 συνέβη το ατόπημα από μια σχολική εφορία, που χωρίς όραμα παιδείας και με τη συγκατάθεση του Υπουργείου Παιδείας, αποφάσισε την κατεδάφιση του ιστορικού αυτού νεοκλασικού κτηρίου με σκοπό την ανέγερση ενός άλλου απρόσωπου μοντέρνου σχολείου, αυτού που βλέπουμε σήμερα όταν περνούμε από τη Λεωφόρο Γρηγόρη Αυξεντίου. Η δικαιολογία ότι ήταν ετοιμόρροπο και μη λειτουργικό αποδείχθηκε ότι ήταν τελείως αβάσιμη. Όταν το νέο κτήριο αποπερατώθηκε, η ίδια σχολική εφορία, μικρόψυχα, αφαίρεσε από το σχολείο το όνομα του ανθρώπου που το έκτισε, αντικαθιστώντας το με το όνομα της Πλατείας: το ονόμασαν Δημοτικό Σχολείο Ακροπόλεως.

Το 1983 το Δημοτικό Σχολείο Ακροπόλεως μετατράπηκε σε Γυμνάσιο.

Τέλος, το 1986 η σχολική εφορία με πρόεδρο τον Χριστόδουλο Τουμανή, αποφάσισε να το μετονομάσει και πάλι σε Ευρυβιάδειο Γυμνάσιο, τοποθετώντας παράλληλα την προτομή του ευεργέτη στο προαύλιο, διορθώνοντας εν μέρει τις λανθασμένες αποφάσεις του παρελθόντος.

Ο Ευρυβιάδης Αντωνιάδης πέθανε το 1909 και ετάφη στη γενέτειρά του. Στην κηδεία του, πλήθος κόσμου αποχαιρέτησε τον ανιδιοτελή ευεργέτη της πόλης, εκφράζοντας με ποικίλους τρόπους το σεβασμό και την ευγνωμοσύνη του.

Το Νέον Κίτιον

Οπως γράφουν  η εφημερίδα το Νέον Κίτιον και το Νέον Έθνος το 1906 λειτούργησε το πλήρες οκτατάξιο Ευρυβιάδειο Παρθεναγωγείο. Υπήρχαν 288 εγγεγραμμένες μαθήτριες, από τις οποίες αποφοίτησαν οι 270, αφού οι 18 διέκοψαν τα μαθήματά τους για διάφορους λόγους, γεγονός συνηθισμένο για την εποχή.

Ένα πολύ σημαντικό γεγονός που διαδραματιζόταν στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς κατά τον μήνα Ιούλιο ήταν οι ετήσιες εξετάσεις, οι οποίες διαρκούσαν σχεδόν τρείς μέρες και δεν ήταν γραπτές αλλά προφορικές. Σε αυτές παρευρισκόταν πλήθος γονιών, τα μέλη της επιτροπής σχολείων της Λάρνακας, ενώ τις περισσότερες φορές παρακολουθούσαν τις εξετάσεις ο Πρόξενος της Ελλάδας, οι βουλευτές και ο μητροπολίτης της πόλης.

Χαρακτηριστικά η εφημερίδα Νέον Έθνος το 1907 γράφει για το πλήθος του κόσμου που συγκεντρώθηκε για να παρακολουθήσει τις εξετάσεις του Ευρυβιάδειου Παρθεναγωγείου. Πριν από την διεξαγωγή των τελικών εξετάσεων γινόταν αγιασμός και ακολούθως η Διευθύντρια του Παρθεναγωγείου λογοδοτούσε για τα πεπραγμένα της χρονιάς. Αναφερόταν στο διδακτικό προσωπικό, στα ποσοστά συμμετοχής των μαθητριών και στην κοινωνική και φιλανθρωπική τους προσφορά. Πολλές φορές έκαναν και εισηγήσεις για την εισαγωγή μιας ξένης γλώσσας, ώστε να εκλείψουν οι λόγοι που αναγκάζονταν να στέλλουν τα κορίτσια σε νέα εκπαιδευτήρια και αυτό γινόταν εις βάρος των ελληνικών εκπαιδευτηρίων.

Επιπρόσθετα κατά τη  διάρκεια της τελετής ακολουθούσαν πολλοί έπαινοι που σχετίζονταν με τα χειροτεχνήματα αλλά και τα έργα πλαστικής που κατασκεύαζαν οι ανώτερες τάξεις.

Το Νέον Κίτιο το 1879 γράφει ότι στις τελικές εξετάσεις του Παρθεναγωγείου Σκάλας τα «Χρυσοκέντητα και καταποίκιλτα χειροτεχνήματα εξετιμήθηκαν από τους παρευρισκόμενους». Καταλήγοντας, τα Παρθεναγωγεία στην επαρχία Λάρνακας την περίοδο της Αγγλοκρατίας διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη και την πρόοδο της πόλης. Σε μια εποχή που η μόρφωση των κοριτσιών ήταν πολυτέλεια, η Λάρνακα από την Οθωμανοκρατία είχε ιδρύσει δύο Παρθεναγωγεία. Από αυτό φαίνεται το ενδιαφέρον που έδειχναν οι κάτοικοι της πόλης για τα παιδιά τους.

Πηγές:

1. Αλέξης Μιχαηλίδης, Η Τουρκοκρατία στη Λάρνακα - άγνωστες πτυχές της ζωής, της εκπαίδευσης και των αγώνων της Κύπρου, Εκδόσεις Δήμου Λάρνακας, Λάρνακα 2010, σελ. 97 και σελ.104
2. Νέον Κίτιον, Λάρνακα10/22-10-1879
3. Νέον Έθνος,
4. Λάρνακα 30/13-7-1907 
5. Ευριβιάδειο Γυμνάσιο: Ιστοσελίδα
6.  Νεοκλής Κυριαζής « Ο δήμος της Λάρνακος εντός μιας πεντηκονταετίας 1878-1928» Εκδόσεις Δήμου Λάρνακας, Λάρνακα 1995, σελ.20 24
7. Νεοκλής Κυριαζής, Η Πόλις της Λάρνακος υπό το φως ιστορικών εγγράφων, Λάρνακα 1929, σελ 117 
8. Λοΐζος Φιλίππου, Τα Ελληνικά Γράμματα εν Κύπρο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας 1571- 1878, Εκδόσεις Επιφανείου, Λευκωσία 2000, σελ.291
9.  Ιερώνυμος Περιστιάνης, Ιστορία των ελληνικών γραμμάτων, Εκδόσεις Επιφανείου, Λευκωσία 2000, σελ.137
10.  Αγνή Μιχαηλίδου, Λάρνακα, η Παλιά Σκάλα, Εκδόσεις Ζαβάλλη, επ. Πάτροκλος Σταύρου, Λευκωσία 1974, σελ. 93