Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ταινία αμερικανικής παραγωγής που γυρίστηκε σε Κύπρο και Ισραήλ, βασισμένη στο βιβλίο Exodus του Leon Uris και αναφέρεται στα περιστατικά της κράτησης των Εβραίων και της εξόδου τους προς την Παλαιστίνη.

Η ταινία γυρίστηκε στα κρατητήρια στον Καράολο στην Αμμόχωστο, καθώς οι Εβραίοι ήταν έγκλειστοι στην Κύπρο και προσπάθησαν να δραπετεύσουν με το πλοίο «Έξοδος» από το λιμάνι της Αμμοχώστου.

Βλέπε λήμμα: Εβραίοι και Κύπρος

Πρωταγωνιστής είναι ο Πολ Νιούμαν στον ρόλο του Άρι Μπεν Κανάαν. Πρόκειται για έναν διοικητή του ισραηλινού στρατού ο οποίος καταφέρνει να οδηγήσει εξακόσιους Εβραίους από τα στρατόπεδα της Κύπρου στην Παλαιστίνη.

Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η Ευρώπη έπρεπε να αντιμετωπίσει το εβραϊκό πρόβλημα καθώς όσοι επέζησαν απαιτούσαν να δημιουργήσουν ανεξάρτητο κράτος. Αφού απέρριψαν διάφορες προτάσεις επέμειναν ότι αυτό μπορούσε να γίνει μόνο στην Ιερουσαλήμ. Η περιοχή όμως ήταν αποικία των Άγγλων που διαφωνούσαν για δικούς τους στρατηγικούς λόγους. Έτσι οι πρώτοι Εβραίοι  που διασώθηκαν μεταφέρθηκαν στην Κύπρο στις  15 Αυγούστου 1946 και τους περιόρισαν στα κρατητήρια του Καράολου και της Ξυλοτύμπου. Την τριετία 1946-1949, ανεγέρθηκαν 12 «κάμποι» δηλαδή στρατόπεδα, στις περιοχές Καράολου στην Αμμόχωστο και στην Ξυλοτύμπου-Δεκέλεια. Εβραίοι όλων των ηλικιών και ιδίως ορφανά παιδιά που έχασαν τους γονείς τους στο Ολοκαύτωμα, «φιλοξενήθηκαν» στα κρατητήρια υπό άθλιες συνθήκες. Η μόνη τους έγνοια, να φτάσουν στην Παλαιστίνη και το κατάφεραν με υπομονή αγώνα και θυσίες. Μέχρι το 1949 είχαν εγκατασταθεί σχεδόν όλοι στην Παλαιστίνη.

Ο Πωλ Νιούμαν και η Τζοάν Γούντγουορντ  είχαν έρθει στην Κύπρο το 1960, για όσο καιρό διήρκεσαν τα γυρίσματα της ιστορικής  ταινίας «Έξοδος» με την Εύα Μαρί Σαντ, τον Ραλφ Ρίτσαρνσον και τον Πήτερ Λώφορντ. Οι ηθοποιοί διέμεναν στο ξενοδοχείο Κωνστάντια, από τα πρώτα ξενοδοχεία της Αμμοχώστου.

Βλέπε λήμμα: Άμμόχωστος πόλη- τουρισμός, σύγχρονη εποχή

Η ταινία έκανε πρεμιέρα στον κινηματογράφο στις 15 Δεκεμβρίου 1960, διάρκειας 208  λεπτά. Στοίχισε 4,5  εκατομμύρια δολάρια ενώ έκανε εισπράξεις σε Καναδά και ΗΠΑ 8.7 εκ. δολάρια και 20 εκ. παγκόσμια.

Την  ταινία σκηνοθέτησε ο Ότις Πρέμινγκερ και η ταινία πήρε Όσκαρ καλύτερης μουσικής ενώ ήταν υποψήφιο για άλλα δύο (Β΄ Ανδρικού Ρόλου, Φωτογραφίας). Αξίζει να σημειωθεί ότι βοηθός σκηνοθέτη ήταν ο Τζωρτζ Κοσμάτος, ο οποίος αργότερα σκηνοθέτησε την ταινία «Πολυαγαπημένη» με τη Ράκελ Γουέλς. Ήταν επίσης βοηθός σκηνοθέτη στην ταινία Αλέξης Ζορμπάς του Μιχάλη Κακογιάννη (1964).

Πηγές

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια

Μηχανή του Χρόνου

Αμμόχωστος Θαλασσοφίλητη- Facebook page