Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η Μονή του Αγίου Γεωργίου του Νικοξυλίτη βρίσκεται περίπου 3 χλμ βορειανατολικά του χωριού Δρούσεια, της επαρχίας Πάφου. Το προσωνύμιο Νικοξυλίτης δεν είναι γνωστό από πού προήλθε, όπως επίσης και η ακριβής ημερομηνία ίδρυσης του μοναστηριού. Σύμφωνα με πηγές η χρονολόγηση του μοναστηριού τοποθετείται κατά τον 9ο με 10ο αιώνα και κτίστηκε από τους μοναχούς μιας παλαιότερης Μονής αφιερωμένης και πάλι στον Άγιο Γεώργιο, την οποία εγκατέλειψαν εξαιτίας των αραβικών επιδρομών.

» Βλέπε λήμμα: Αραβικές επιδρομές

Το μοναστήρι απέκτησε ιδιαίτερο πλούτο και βρισκόταν στο αποκορύφωμα της ακμής του κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας μέχρι και τις αρχές του 19ου αιώνα, όπου συγκαταλεγόταν ανάμεσα στις πλουσιότερες μονές της Κύπρου με μεγάλη κτηματική περιουσία και πολλά μετόχια. Η φθίνουσα πορεία του Μοναστηριού ξεκίνησε το 1808, όταν οι Τούρκοι κρατούσαν ομήρους όλους τους μητροπολίτες του νησιού και προκειμένου να τους απελευθερώσουν ζητούσαν από τον κυπριακό λαό ένα υπέρογκο ποσό. Τότε αποφασίστηκε η εκποίηση μέρους της ακίνητης περιουσίας των πλουσιότερων ναών και μονών, με σκοπό την απελευθέρωση των επισκόπων. Ανάμεσα στις πλουσιότερες μονές συγκαταλεγόταν και η Μονή του Αγίου Γεωργίου του Νικοξυλίτη, όπου ένα μεγάλο μέρος της κτηματικής της περιουσίας πουλήθηκε σε ιδιώτες.

Κατά την ελληνική επανάσταση του 1821, οι Τούρκοι του γειτονικού χωριού Τέρρα, είχαν επιχειρήσει πολλές φορές στο παρελθόν να καταστρέψουν τη Μονή. Ομως μετά την εκποίηση μεγάλου μέρους της κτηματικής περιουσίας της Μονής, όλοι αυτοί ο μοναχοί δεν μπορούσαν πλέον να συντηρηθούν στη Μονή του Νικοξυλίτη, και πολλοί αναχώρησαν για άλλα Μοναστήρια. Έτσι οι μοναχοί της Μονής λιγόστεψαν και κατά την επίθεση των Τούρκων της Τέρρας το 1821. Τα κελιά λεηλατήθηκαν, ο Ναός της Μονής συλήθηκε, και όλη η Μονή παραδόθηκε στις φλόγες. Μετά την σφαγή των μοναχών και την πυρπόληση της Μονής, το μόνο που απέμεινε ήταν μέρος της ακίνητης περιουσίας της και μερικά Μετόχια.

Η Μητρόπολη Πάφου, σαν φυσικός διαχειριστής της περιουσίας της Μονής, προέβη το 1834 σε εκποίηση του μεγαλύτερου μέρους της περιουσίας που είχε απομείνει μετά την εκποίηση του 1808. Τα υπόλοιπα κτήματα πουλήθηκαν σταδιακά και σε λίγα χρόνια δεν απέμεινε τίποτα. Το 1834 οι κάτοικοι της Δρούσειας ανοικοδόμησαν τον Ναό της Μονής αλλά καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1922-23. Επιπλέον, ο ναός υπέστη σοβαρές ζημιές από τους σεισμούς που έπληξαν την Πάφο το 1953.  Μετά και την νέα καταστροφή, και σε πολύ σύντομο χρόνο, ξανακτίστηκε ο ναός όπως τον βλέπουμε στην σημερινή του μορφή και που είναι κοιμητηριακού τύπου. Μετά το 1924, η Μονή του Αγίου Γεωργίου του Νικοξυλίτη γνώρισε την εγκατάλειψη.

Ο ναός λειτουργείται μόνο δύο φορές τον χρόνο στις γιορτές του Αγίου Γεωργίου, στις 23 Απριλίου ή τη δεύτερη μέρα του Πάσχα και στις 3 Νοεμβρίου).  Όταν όμως η 23η Απριλίου είναι την προηγούμενη ή την ίδια  μέρα με την Κυριακή του Πάσχα, τότε αυτομάτως η γιορτή του Αγίου Γεωργίου μετατίθεται για την Δεύτερη μέρα του Πάσχα. Διαφορετικά γιορτάζεται κανονικά στις 23 Απριλίου. Για το 2023: 23 Απριλίου (πέφτει κανονικά). Για το 2024: 06 Μαΐου (έχει αλλάξει η ημερομηνία λόγω Πάσχα και για το 2025: 23 Απριλίου (πέφτει κανονικά)

Πηγές:

1. Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Νικοξυλίτη
2. Facebook Page - Droushia