Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το μουσείο στεγάζεται σε ένα αναπαλαιωμένο από το 2000 πέτρινο παραδοσιακό κτίριο του 1889, που κάποτε αποτελούσε το τουρκοκυπριακό σχολείο του χωριού Ανώγυρα και σήμερα, δίνει στον επισκέπτη του τη δυνατότητα να μάθει και να δει την ιστορία και τα στάδια παραγωγής του χαρουπιού. Για την αναπαλαίωση του σχολείου, κατόπιν ενεργειών του Συνδέσμου Αποδήμων, χρηματοδότησαν η κυβέρνηση και ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού, ΚΟΤ.

Βλέπε λήμμα: Τερατσιά, τεράτσι

Παρουσιάζει την ιστορία του χαρουπιού με βιωματικό τρόπο, αναλύοντας διεξοδικά την παραδοσιακή μέθοδο παρασκευής χαρουπόμελου και παστελιού, όπως διασώθηκε από τις προηγούμενες στις επόμενες γενιές. Πίσω από το μουσείο βρίσκεται επίσης το εργαστήρι-παστελοποιείο, όπου μπορεί ο επισκέπτης  να παρακολουθήσει την επίδειξη παρασκευής παστελιού και να δοκιμάσει διάφορα εδέσματα από χαρούπι και χαρουπόμελο.

Οι κάτοικοι εξακολουθούν να το παρασκευάζουν με παραδοσιακό τρόπο, όπως διασώθηκε από γενιά σε γενιά και κάθε Σεπτέμβριο στο χωριό διοργανώνεται το παγκύπριο Φεστιβάλ Παστελιού. Το παστέλι είναι άμεσα συνδεδεμένο με το χωριό Ανώγυρα της επαρχίας Λεμεσού. Εξάλλου, η Ανώγυρα είναι το μοναδικό χωριό, όπου συνεχίζεται ακόμη να παρασκευάζεται με τον παραδοσιακό τρόπο το χαρουπόμελο και το παστέλλι.

Το θρεπτικό γλυκό παστέλι γίνεται από χαρουπόμελο και παράγεται ζεσταίνοντας τον πολτό του χαρουπόμελου μέχρι να σχηματίσει ένα πυκνό, κολλώδες υγρό παρόμοιο με τη μελάσα. Ενώ τα χαρούπια αφθονούν στο νησί, εντούτοις το παστέλι θεωρείται ως ένα ξεχωριστό προϊόν επειδή η παραγωγή του είναι ιδιαίτερα κοπιαστική, εφόσον απαιτεί το χειρονακτικό τέντωμα και τράβηγμα του μείγματος πολλές φορές και με μεθοδικότητα. Η παραδοσιακή αυτή μέθοδος μόνο κατά τους πιο δροσερούς μήνες μεταξύ Σεπτεμβρίου και Μαΐου, καθώς το λαστιχένιο μείγμα δε μπορεί να σχηματιστεί καλά όταν είναι ζέστη.

Πηγή

Κοινοτικό Συμβούλιο Ανώγυρας

Ετήσιο περιοδικό «Ανώγυρα», Σεπτέμβρης 1999, σ. 9