Κάρυος Ανδρέας
Ήρωας του απελευθερωτικού αγώνα του 1955 - 59, αδελφός του ήρωα του ίδιου αγώνα Γεωργίου Κάρυου*. Γεννήθηκε στις 16 Ιουλίου 1926 στο χωριό Αυγόρου της επαρχίας Αμμοχώστου κι έπεσε μαχόμενος κατά των Άγγλων στο χωριό Λιοπέτρι στις 2 Σεπτεμβρίου του 1958.
Ο Ανδρέας Κάρυος ήταν το τρίτο από τα επτά παιδιά φτωχής αγροτικής οικογένειας. Δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να σπουδάσει, αλλά φρόντισε να παίρνει μαθήματα δι’ αλληλογραφίας (αγγλική γλώσσα και λογιστική) από τη Λευκωσία. Στο χωριό του, στην περιοχή των Κοκκινοχωριών, ασχολείτο με γεωργικές εργασίες αλλά από νωρίς είχε κι ενεργό ανάμειξη στα κοινά με αποτέλεσμα, πολύ νέος, να καταλάβει υπεύθυνα αξιώματα στους τοπικούς κλάδους των δεξιών οργανώσεων ΠΕΚ (Παναγροτική Ένωσις Κύπρου) και ΠΕΟΝ (Παγκύπριος Εθνική Οργάνωσις Νεολαίας), και να αναπτύξει πλούσια δραστηριότητα τόσο στο χωριό του όσο και στην περιοχή.
Σαν τοπικό στέλεχος της ΠΕΚ και της ΠΕΟΝ, ο Ανδρέας Κάρυος μυήθηκε από τους πρώτους στο προετοιμαζόμενο επαναστατικό κίνημα του 1955 - 59 κι εντάχθηκε στη μυστική οργάνωση που αργότερα ονομάστηκε ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών), πριν από την έναρξη του αγώνα.
Πήρε μέρος στην πρώτη επαναστατική ενέργεια της ΕΟΚΑ, το βράδυ της 31ης Μαρτίου προς την 1η Απριλίου του 1955, μετέχοντας στην επίθεση κατά της αγγλικής στρατιωτικής βάσης της Δεκέλειας. Ένας από τους συντρόφους του στην ίδια ομάδα, ο Μόδεστος Παντελή* από το Λιοπέτρι, πέθανε από ηλεκτροπληξία ενώ προσπαθούσε ν' αποκόψει ηλεκτρικά καλώδια της βάσης˙ ήταν ο πρώτος νεκρός του ένοπλου απελευθερωτικού αγώνα.
Λίγο αργότερα ο Ανδρέας Κάρυος, γνωστός σ' ολόκληρη την περιοχή των Κοκκινοχωριών για την εθνική του δραστηριότητα, συνελήφθη από τους Άγγλους και κλείστηκε στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως κοντά στο χωριό Πύλα. Σώζονται αρκετές επιστολές του από το στρατόπεδο συγκεντρώσεως τόσο προς τη σύζυγό του Δέσποινα και το παιδί του, όσο και προς άλλους. Μαζί του, στο ίδιο στρατόπεδο, κλείστηκαν και οι δυο του αδελφοί Γεώργιος και Ορθόδοξος.
Νωρίς το 1958 (13 Μαρτίου), ο Ανδρέας Κάρυος κατόρθωσε να δραπετεύσει από το στρατόπεδο συγκεντρώσεως, μαζί με τον αδελφό του Γεώργιο, και τον Φώτη Πίττα που σκοτώθηκε μαζί του αργότερα, οπότε και εντάχθηκαν ξανά στις αντάρτικες ομάδες της ΕΟΚΑ. Μέσα στον ίδιο χρόνο σκοτώθηκαν και οι δυο αδελφοί. Ο Ανδρέας Κάρυος στις 2 Σεπτεμβρίου του 1958, κι ο Γεώργιος Κάρυος λίγο αργότερα, στις 28 Οκτωβρίου του ίδιου χρόνου, ο πρώτος στο χωριό Λιοπέτρι (διπλανό χωριό της γενέτειράς του) κι ο δεύτερος στο χωριό Αστρομερίτης της επαρχίας Λευκωσίας.
Ο Ανδρέας Κάρυος ήταν ο ένας από τους τέσσερις αγωνιστές της ΕΟΚΑ που έπεσαν μαχόμενοι ύστερα από προδοσία και πολιορκία τους από αγγλικά στρατεύματα στον γνωστό «Αχυρώνα του Λιοπετρίου». Οι άλλοι τρεις ήρωες που πέθαναν μαζί του ήσαν οι Φώτης Πίττας*, Ηλίας Παπακυριακού* και Χρήστος Σαμάρας*.
Για τον ηρωικό θάνατο του Ανδρέα Κάρυου και των άλλων τριών του Αχυρώνα βλέπε λήμμα Αχυρώνας Λιοπετρίου, όπου και λεπτομέρειες για τη μεγάλη μάχη της 2ας Σεπτεμβρίου του 1958.
Σώθηκαν, εκτός από επιστολές, και διάφορα άλλα κείμενα του Ανδρέα Κάρυου, καθώς και λίγοι στίχοι του (βλέπε Σπ. Παπαγεωργίου, Διά Χειρός Ἡρώων, εκδ. Κ. Επιφανίου, Λευκωσία, 1979, σσ. 274 - 306).