Καρτάλ Νταγ δάσος
Δάσος έκτασης 6.039 εκταρίων, (μαζί με τα μικρότερα δάση Τραχώνι και Χάρτζια), στα νότια του χωριού Άγιος Αμβρόσιος Κερύνειας, μεταξύ των δασών Μαύρον Όρος στα ανατολικά και Ανατολική Πλατανιώτισσα στα δυτικά.
Από διοικητικής απόψεως, το βόρειο τμήμα του δάσους ανήκει στην επαρχία Κερύνειας και εκτείνεται στη διοικητική έκταση των χωριών Καλογραία, Άγιος Αμβρόσιος και Χάρτζια. Το νότιο τμήμα του δάσους ανήκει στην επαρχία Αμμοχώστου και εκτείνεται στη διοικητική έκταση των χωριών Τρυπημένη, Άγιος Χαρίτων και Κορνόκηπος.
Το δάσος Καρτάλ Νταγ, που βρίσκεται στην οροσειρά του Πενταδάκτυλου, έχει τραχύ βουνίσιο ανάγλυφο. Το τοπίο είναι διαμελισμένο από πολλά μικρά ρυάκια που πηγάζουν από την κορυφογραμμή στην περιοχή του δάσους, και χύνονται στη θαλάσσια περιοχή στα βόρειά του. Τα κυριότερα από τα ρυάκια αυτά είναι ο Κακοπόταμος, το αργάκι του Καλόγηρου, το αργάκι του Καμένου, το αργάκι της Γλιάστρας και ο Καταρράκτης. Στην περιοχή του δάσους υψώνονται ψηλές βουνοκορφές, όπως ο Γιαηλάς (935 μ.) και η Παλαιά Βρύση (819 μ.).
Από γεωλογικής απόψεως, το δάσος βρίσκεται πάνω στις αποθέσεις του φλύσχη της Κυθρέας, στους δολομιτικούς ασβεστόλιθους, τους ασβεστολιθικούς ψαμμίτες, τους άμμους και τα χαλίκια. Επίσης ο γεωλογικός σχηματισμός της Λαπήθου με τις μάργες, τις κρητίδες, τις μαργαϊκές κρητίδες, τους ασβεστόλιθους και τις λάβες, κάνει αισθητή την παρουσία του στην περιοχή του δάσους. Πάνω στα πετρώματα του δάσους αναπτύχθηκαν ξερορεντζίνες, ρεντζίνες και εδάφη τέρρα ρόζα. Η μέση ετήσια βροχόπτωση που δέχεται το δάσος κυμαίνεται μεταξύ 470 και 550 χιλιοστομέτρων.
Στο δυτικό τμήμα του δάσους βρίσκεται ο οικισμός της Χαλεύκας. Το δάσος διασχίζεται από δυο δασικούς δρόμους, βόρεια και νότια της κορυφογραμμής, οι οποίοι συνδέουν την Χαλεύκα με το μοναστήρι του Αντιφωνητή, που βρίσκεται πολύ κοντά στο ανατολικό άκρο του δάσους. Εξάλλου περί τα 700 μέτρα δυτικά του δάσους βρίσκεται το Αρμενομονάστηρον.
Βλέπε λήμματα: Χριστός Αντιφωνητής και Αρμενομονάστηρον
Τα κύρια είδη βλάστησης του δάσους είναι κυπαρίσσια, πεύκα, αγριοτρεμιθιές, αγριοχαρουπιές, αγριοελιές, σχινιές και αντρουκλιές.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια