Αρεδειού- Arediou. Xωριό της επαρχίας Λευκωσίας, 365 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, 3,5 περίπου χμ. στα ΒΑ. της Κλήρου. Από γεωλογικής απόψεως στα βόρεια βρίσκονται ασβεστόλιθοι και μάργες, στο ενδιάμεσο κρητίδες, μάργες και μαργαϊκές κρητίδες και στα νότια λάβες. Το ποτάμιο δίκτυο του ποταμού του Ακακίου, στα δυτικά του οικισμού και του ποταμού Κούτη (παραπόταμου του Σερράχη), στ' ανατολικά, έχουν διαμελίσει το τοπίο. Το ανάγλυφο του χωριού είναι σχετικά χαμηλό, κάπου δε εδώ οι λάβες αποτελούν τον εξωτερικό δακτύλιο του πυριγενούς συμπλέγματος Τροόδους. Μόνο μερικοί λόφοι ξεπερνούν το υψόμετρο των 400 μ.
Στις ερυθρογαίες, τα φαιοχώματα και τα λίγα αλλουβιακά εδάφη της Αρεδιούς φυτρώνουν, κάτω από μια μέση ετήσια βροχόπτωση 375 περίπου χιλιοστομέτρων, λίγα σιτηρά, νομευτικά φυτά, ελιές, αμυγδαλιές, λίγα φρουτόδεντρα και λίγα λαχανικά. Επίσης καλλιεργούνται τα όσπρια και λίγα αμπέλια οινοποιήσιμων ποικιλιών. Η κτηνοτροφία είναι περιορισμένη.
Πληθυσμός
Ο πληθυσμός του χωριού γνώρισε συνεχείς αυξήσεις από το 1881. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:
Χρονολογία | Κάτοικοι |
---|---|
1881 | 214 |
1891 | 205 |
1901 | 207 |
1911 | 225 |
1921 | 229 (168 Ελληνοκύπριοι και 61 Τουρκοκύπριοι) |
1931 | 232 (173 Ελληνοκύπριοι και 59 Τουρκοκύπριοι) |
1946 | 322 (236 Ελληνοκύπριοι και 86 Τουρκοκύπριοι) |
1960 | 355 (265 Ελληνοκύπριοι και 90 Τουρκοκύπριοι) |
1973 | 366 (όλοι Ελληνοκύπριοι) |
1976 | 700 |
1982 | 708 |
1992 | 971 |
2001 2011 |
1.084 1225 |
2021 |
1272 |
Ο κυριότερος λόγος που ο πληθυσμός του χωριού αυξήθηκε κατακόρυφα μετά το 1973 είναι η ανέγερση προσφυγικών συνοικισμών σε τρεις διαφορετικές περιοχές του χωριού.
Βλέπε λήμμα: Πρόσφυγες
Δεν είναι γνωστό πώς αρχικά εγκαταστάθηκε ο τουρκοκυπριακός πληθυσμός στο χωριό, μετά την κατάκτηση του νησιού από τους Οθωμανούς. Εκείνο που ίσως ξενίζει είναι το γεγονός πως από την Κάτω Λακατάμια μέχρι τους νότιους πρόποδες του Τροόδους και από το Μιτσερό μέχρι τον Αναλιόντα, η Αρεδιού ήταν το χωριό με τους περισσότερους Τουρκοκυπρίους (90 το 1960). Σε δεύτερη θέση ερχόταν η Κάτω Δευτέρα με 37 Τουρκοκυπρίους (1960).
Ο Ρ. Πάτρικ (R. Patrick) αναφέρει πως ο τουρκοκυπριακός πληθυσμός της Αρεδιούς εγκατέλειψε μερικώς ή πλήρως το χωριό το 1958, αλλά μερικώς επανεγκαταστάθηκε το 1959 (βλ. R. Patrick, Political Geography and the Cyprus Conflict: 1963 - 1971, σ. 98). Σε άλλη σελίδα (284) του ίδιου βιβλίου αναφέρει πως το 1970 ο τουρκοκυπριακός πληθυσμός του χωριού εξακολουθούσε να βρίσκεται μακριά από τον οικισμό.
Η Αρεδιού συνδέεται στα ΒΑ. με την Ανάγυια και από εκεί μέσω της κοιλάδας του Πηδιά με την πρωτεύουσα. Απευθείας με την κοιλάδα του Πηδιά συνδέεται και στ' ανατολικά μέσω του Επισκοπειού. Στα νοτιοδυτικά συνδέεται με την Κλήρου. Με τον καινούργιο δρόμο Λευκωσίας - Παλαιχωριού - Αγρού συνδέεται στα δυτικά.
Η Αρεδιού υπήρξε φέουδο κατά τη Λουζινιανο - βενετική περίοδο. Πιθανόν, όπως και ο ντε Μας Λατρί αναφέρει, οι ονομασίες Araizon και Arasio να είναι άλλα ονόματα της σημερινής Αρεδιούς.
Ο Τζέφρυ (G. Jeffery, 1918) που την αναφέρει ως Αρεδιού και Αραδιού, τη χαρακτηρίζει ως σκόρπιο μικροοικισμό. Αραδιού την ονομάζει και ο Γκάννις.
Πηγή: