Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ποιητής, ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Κυπρίους λαϊκούς ποιητές. Γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1900 στο χωριό Ξυλοτύμπου της επαρχίας Λάρνακας και πέθανε στις 24 Μαρτίου 1986. Ως ποιητής ξεκίνησε με ερωτικά κυρίως δίστιχα (μοιάζουν με τα τσ̌αττιστά) και σατιρικά ποιήματα της εποχής του.

Ο Κυριάκος Καρνέρας καταγόταν από φτωχή αγροτική οικογένεια κι από μικρός άρχισε να εργάζεται ως βοσκός. Δεν είχε τη δυνατότητα να πάρει κάποια μόρφωση, κι έμεινε αναλφάβητος. Το επάγγελμα του βοσκού άσκησε, στην περιοχή του χωριού του, σ' όλη του τη ζωή. Ωστόσο σε ηλικία 17 χρόνων κατετάγη στον αγγλικό στρατό (1917) όπου υπηρέτησε μέχρι τον επόμενο χρόνο κι απ' όπου απεχώρησε με πικρές εμπειρίες. Νυμφεύθηκε το 1926 με συγχωριανή του, με την οποία απέκτησε επτά παιδιά.

Βλέπε Βίντεο: Κυριάκος Καρνέρας- Δημήτρης Ττάκκας.  Ψηφιακός Ηρόδοτος -Αρχείο ΡΙΚ

Τα ποιήματά του (τα «τραούδκια», όπως ο ίδιος τα έλεγε) τα συνέτασσε και τ' αποστήθιζε, γιατί δεν ήξερε γραφή. Αργότερα τα υπαγόρευε σε άλλους για να τα καταγράψουν.

 Ο συγγραφέας του βιβλίου «Ιστορία του Χωριού Ξυλοτύμβου» Γεώργιος Χρ. Κασάπης λόγω του ότι ήταν γνωστός του και συνομήλικός του, έγραφε τα ποιήματά του Κ. Καρνέρα ούτως ώστε να διατηρηθούν ως γραπτά μνημεία για πάντα. Αρχικά ο λόγος του Καρνέρα ήταν ανάμεικτός με λέξεις και εκφράσεις της καθαρεύουσας και της δημοτικής, κάτι που παρατηρούμε και στον Β. Μιχαηλίδη. 

Έχουν καταγραφεί περίπου 140 ποιήματά του όπως επίσης και 43 κοφτά τραγούδια (δίστιχα, τρίστιχα και τετράστιχα)
Εξέδωσε πέντε ποιητικές συλλογές. 

Ο πρώτος που ανακάλυψε και παρουσίασε στο κοινό τον βοσκό - ποιητή, ήταν ο Τεύκρος Ανθίας το 1936, που έγραψε τότε τρία άρθρα στην εφημερίδα «Πρωινή» (5,7,8 Οκτωβρίου του 1936) με τίτλο Κ. Θ. Καρνέρας, ὁ  ἀγράμματος βοσκός ποιητής. Τον επόμενο χρόνο (1937) εξεδόθη με πρόλογο του Άδωνη Βερνάλη η πρώτη ποιητική συλλογή του Καρνέρα με τίτλο Τά Τραούδκια τοῦ βοσκοῦ, αφιερωμένη από τον ποιητή στον Τεύκρο Ανθία.

Μελοποίηση ποιήματος: Ε  Αδρωπε

Φτωχός κι αβοήθητος (συχνά αναγκαζόταν να παρακαλεί να του γράψουν στο χαρτί τα ποιήματα που συνέτασσε για να μην τα ξεχνά και να χάνονται — και χάθηκαν αρκετά), δεν μπόρεσε να εκδώσει δεύτερη ποιητική συλλογή παρά μόνο 37 ολόκληρα χρόνια ύστερα από την πρώτη. Η δεύτερη συλλογή του είχε τίτλο Τά Νερά τοῦ Μάρτη κι εξεδόθη το 1974, με εισαγωγή κι επιμέλεια του Κώστα Γραικού. Μια τρίτη ποιητική συλλογή του Καρνέρα εξεδόθη το 1978, με εισαγωγή, γλωσσάριο κι επιμέλεια του Κ.Γ. Γιαγκουλλή. Τίτλος της Πού τήν Ἀρκήν ὡς τήν Ὑστερκάν. Τέλος, το 1980 η Μορφωτική Υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας εξέδωσε, με επιμέλεια και πάλι του Κ.Γ. Γιαγκουλλή, τα Ποιητικά Ἅπαντα του Καρνέρα.

Η κυπριακή τηλεόραση «ανακάλυψε» τον Καρνέρα μετά το 1974, κι έκαμε δυο εκπομπές γι' αυτόν, το 1975 και το 1983. Τον ποιητή τίμησε, με γιορταστική εκδήλωση που έγινε στις 30 Μαίου 1978, το χωριό του Ξυλοτύμπου.

Ιδεολογικά ο Κυριάκος Καρνέρας ανήκε στην Αριστερά, και η ποίησή του είναι επηρεασμένη από την ιδεολογία του. Είναι, ταυτόχρονα, εμπνευσμένη από το περιβάλλον του χωριού του, τις πικρές εμπειρίες του, τις σκληρές πραγματικότητες. Είναι γι’ αυτό μια αξιόλογη γνήσια δημιουργία από την οποία δεν λείπει η πικρία, ο σαρκασμός και η σατιρική διάθεση.

Πηγή: 

1. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
2. Κυπριακή Διάλεκτος: Κυριάκος Καρνέρας