Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η εκκλησία των Καρμηλιτών αφιερωμένη στην Παναγία, που βρίσκεται στα βορειοδυτικά του χωριού Πολεμίδια είναι μονόκλιτη χωρίς αψίδα.

Ο ναός ανεγέρθηκε στα τέλη του 13ου – αρχές 14ου αιώνα από μοναχούς του τάγματος των  Καρμηλιτών, οι οποίοι κατέφυγαν στη Κύπρο μετά την εκδίωξή τους από την Παλαιστίνη λόγω των Σταυροφοριών. Η προφορική παράδοση αναφέρει ότι στη συγκεκριμένη θέση αναπτύχθηκε ένας οικισμός λόγω της  ύπαρξης ενός κεφαλόβρυσου, αντίστοιχου εκείνου της Κυθρέας.

Βλέπε λήμμα: Κεφαλόβρυσο Κυθρέας

Μέσα από πετρόκτιστο αυλάκι, το νερό ή αγίασμα μεταφερόταν στο κέντρο της Λεμεσού, στην Εκκλησία της Αγίας Νάπας. Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στην Παναγία Ελεούσα και αποτελεί μέρος ενός παλαιού μοναστηριού. 

Αρχιτεκτονική

Το μνημείο φέρει στοιχεία γοτθικής αρχιτεκτονικής και ανήκει στον τύπο της μονόκλιτης βασιλικής χωρίς αψίδα, επιστεγασμένη με οξυκόρυφη καμάρα και δυο παρεκκλήσια στη βόρεια πλευρά, τα οποία σήμερα απαντούν σε ερειπωμένη μορφή.

Είναι ένα ορθογώνιο διαστάσεων 16,20 Χ 5,50 μ. περίπου. Το ορθογώνιο καλύπτεται από οξυκόρυφη καμάρα που βαίνει σε δυο σφενδόνια μισοκατεστραμμένα. Η τοιχοδομία δεν είναι πολύ επιμελημένη. Υπάρχουν τρεις θύρες: μια στον νότιο τοίχο, μια στον δυτικό και μια στον βόρειο που έχει εντοιχισθεί. Δυο στενόμακρα παράθυρα με οξυκόρυφο τόξο στον νότιο τοίχο και δυο μικρά ορθογώνια παράθυρα στον ανατολικό τοίχο φωτίζουν κάπως το εσωτερικό της εκκλησίας. Στον δυτικό τοίχο υπάρχουν πρόβολοι που στήριζαν τόξα, ίσως ενός προπύλου ή νάρθηκα. Σ' ένα από τους προβόλους διακρίνεται η μορφή ενός Καρμηλίτη μοναχού. Δεν έχουν σωθεί τοιχογραφίες στο εσωτερικό της εκκλησίας. Οι τοίχοι της εκκλησίας υποστηρίζονται από ισχυρές ορθογώνιες αντηρίδες.

Βλέπε λήμμα: Καρμηλίτες

Τα ερείπια του μοναστηριού των Καρμηλιτών που αναφέρουν ο C. Enlart και ο C. Jeffery έχουν εξαφανισθεί. Μόνο στα βόρεια της εκκλησίας σώζονται τα ερείπια των δυο παρεκκλησίων.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια