Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Βασίλισσα της Κύπρου, δεύτερη σύζυγος του βασιλιά της Κύπρου Ιανού (1398 - 1432).

Πρώτη σύζυγός του, βασίλισσα επίσης της Κύπρου, ήταν η Ελοΐζ Βισκόντη (Heloise Visconte), μέλος της γνωστής μεσαιωνικής οικογένειας των Βισκόντη. Η Ελοΐζ παντρεύτηκε τον Ιανό (κι έγινε έτσι βασίλισσα της Κύπρου) προ του 1401. Πέθανε το 1406 ή λίγο αργότερα.

Μετά τον θάνατό της, ο βασιλιάς νυμφεύθηκε, για δεύτερη φορά, και νέα του σύζυγος ήταν η Γαλλίδα ευγενής Καρλόττα ντε Μπουρμπόν. Με τη δεύτερη σύζυγό του ο Ιανός απέκτησε πολλά παιδιά με πρωτότοκο τον Ιωάννη, κατοπινό βασιλιά της Κύπρου Ιωάννη Β' (1432 -1458). Κατά τον Λεόντιο Μαχαιρά (Χρονικόν, παρ. 641), ο Ιωάννης γεννήθηκε στις 16 Μαΐου του 1414, ενώ στις 24 Σεπτεμβρίου του 1415 γεννήθηκε μια κόρη που ονομάστηκε Άννα και πάλι εἰς ὀλλίγον καιρόν ἐγέννησεν [η βασίλισσα] δύο μονόκοιλα [=δίδυμα] καί ἐπεθάνασιν, καί μέ ὀλλίγον ἐποῖκεν ἄλλην κόρην, καί ἐπέθανεν...

Η αναφερόμενη Άννα, κόρη του Ιανού και της Καρλόττας, έγινε δούκισσα της Σαβοΐας ύστερα από γάμο της με μέλος του οίκου της Σαβοΐας. Γιος της Άννας ήταν ο Λουδοβίκος της Σαβοΐας τον οποίο παντρεύτηκε παρά τη διαφωνία της μητέρας της Ελένης Παλαιολογίνας, η μετέπειτα βασίλισσα της Κύπρου Καρλόττα Λουζινιανή, που ήταν η πρώτη του ξαδέλφη (ως κόρη του βασιλιά Ιωάννη, αδελφού της μητέρας της Άννας).

Ο ντε Μας Λατρί αναφέρει ως παιδιά του Ιανού και της Καρλόττας τον (πρωτότοκο και διάδοχο στο θρόνο) Ιωάννη, τον Ιάκωβο που πέθανε πολύ νέος, τα δίδυμα που πέθαναν βρέφη, την Μαίρη και την Άννα.

Όπως και πάλι αναφέρει ο Λεόντιος Μαχαιράς (Χρονικόν, παρ. 642), η Καρλόττα όταν ήλθε στην Κύπρο για να παντρευτεί τον βασιλιά του νησιού Ιανό, έφερε μαζί της μεγάλη συνοδεία, μεταξύ των οποίων τον αδελφό της (νόθο) και πολλές κυρίες επί των τιμών τις οποίες πάντρεψε με Κυπρίους ευγενείς. Η δε βασίλισσα ἐποῖκεν πολλά ψυσικά, καί ἐποῖκεν τόν ρήγαν καί ἀνάστησεν τό ξενοδοχεῖον τοῦ Σάν Ἀκοστῆ [= Αγίου Αυγουστίνου]... καί ἐποῖκεν κρεβάτια καί παπλώματα καί σεντόνια διά τούς ξένους, καί ὀξόδους καθημερινόν νά τρῶσιν, καί ἄλλα πολλά καλά τά ἐποῖκεν...

Θάνατος 

Η βασίλισσα Καρλόττα πέθανε στις 15 Ιανουαρίου του 1422 (1421 με τη χρονολόγηση του Μαχαιρά). Κι επειδή — όπως γράφει ο μεσαιωνικός χρονογράφος — ήταν βαριά άρρωστος κι ο βασιλιάς Ιανός, μετέφεραν κρυφά και σιωπηρά το σώμα της έξω από το παλάτι για να μην καταλάβει τον θάνατό της ο βασιλιάς κι οι ιερείς άρχισαν τη νεκρώσιμη ακολουθία όταν η πομπή της κηδείας απομακρύνθηκε από το παλάτι. Η Καρλόττα ετάφη στο μοναστήρι του Αγίου Δομινίκου στη Λευκωσία. Την ίδια μέρα (κατά τον Μαχαιρά) πέθανε και η μητέρα του βασιλιά Ιανού (σύζυγος του βασιλιά Ιακώβου Α') Ελοΐζ ντε Μπρανσγουΐκ που επίσης ετάφη στο μοναστήρι του Αγίου Δομίνικου. Ήταν περίοδος κατά την οποία η Κύπρος μαστιζόταν από θανατικό. Έτσι, ούτε η Καρλόττα ούτε η πεθερά της Ελοΐζ πρόλαβαν την τραγωδία που συνέβη 4 χρόνια αργότερα με την εισβολή των Σαρακηνών στην Κύπρο, τις λεηλασίες (κι αυτής ακόμη της πρωτεύουσας Λευκωσίας), την ήττα του Ιανού στη μάχη της Χοιροκοιτίας, τη σύλληψη και την αιχμαλωσία του.

Πηγή:

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια