Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Λόγιος και δημοσιογράφος που διετέλεσε και διευθυντής ελληνικών προγραμμάτων του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου. Γεννήθηκε στο χωριό Βουνί της επαρχίας Λεμεσού το 1907 και πέθανε το 1977. Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της Λεμεσού και στη συνέχεια σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ενώ ήταν φοιτητής, προσελήφθη ως μόνιμος συντάκτης της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας του «Πυρσού», όπου εργάστηκε από το 1926 μέχρι το 1935 σαν συντάκτης, επιμελητής ύλης και υπεύθυνος έκδοσης. Διετέλεσε επίσης αρχισυντάκτης του φιλολογικού περιοδικού του «Πυρσού», θέση στην οποία είχε διαδεχθεί τον Ν. Πετιμεζά - Λαύρα. Το 1929 προσελήφθη και ως συντάκτης στην εφημερίδα Ελληνική. Παράλληλα άρχισε ν' αρθρογραφεί υπέρ του κυπριακού αγώνα και κατά των Άγγλων κυριάρχων της Κύπρου και ν' αναπτύσσει κι άλλες σχετικές δραστηριότητες˙ μεταξύ άλλων, ίδρυσε με άλλους Κυπρίους που βρίσκονταν στην Αθήνα την «Κυπριακή Νεολαία Αθηνών». Όταν στην Κύπρο εκδηλώθηκε το κίνημα του Οκτωβρίου του 1931 ο Καραμάνος ήταν πρόεδρος της «Κυπριακής Νεολαίας Αθηνών» και γενικός γραμματέας του «Παμφοιτητικού Συλλόγου» του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από τις θέσεις του αυτές εργάστηκε για την κινητοποίηση και τον ξεσηκωμό της ελληνικής νεολαίας κατά των Άγγλων. Παρά το ότι βρισκόταν εκτός Κύπρου, οι Άγγλοι εξέδωσαν τότε διάταγμα εξορίας του από το νησί, κι έτσι αναγκάστηκε και μετά τη συμπλήρωση των σπουδών του, να παραμείνει στην Αθήνα.

Στην ελληνική πρωτεύουσα εργάστηκε σαν δημοσιογράφος σε διάφορες εφημερίδες (Ἑλληνική Πρωία, Ἑλληνικόν Μέλλον, Ἑλληνικόν Αἷμα κ.α.), σαν συντάκτης και σαν αρχισυντάκτης, καθώς και σε περιοδικά. Το 1937 ίδρυσε στην Αθήνα τον ραδιοφωνικό σταθμό της EON (= Εθνική Οργάνωση Νεολαίας, που ιδρύθηκε κι οργανώθηκε επί ημερών του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά πάνω σε ημιστρατιωτική βάση και διαλύθηκε το 1941). Τον ραδιοσταθμό της EON διηύθυνε ο Κ. Καραμάνος για 2 περίπου χρόνια (1937-1939). Στο μεταξύ από το 1938 διορίστηκε διευθυντής προγράμματος του τότε Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1941.

Παράλληλα, κατά την εποχή του Ελληνοϊταλικού και Ελληνογερμανικού πολέμου (1940-41) ο Κ. Καραμάνος υπηρέτησε και ως διευθυντής πολιτικής διαφωτίσεως και διαπαιδαγωγήσεως της EON, καθώς και ως υπεύθυνος της πολεμικής προπαγάνδας. Κατά την ακολουθήσασα περίοδο της κατοχής, πήρε μέρος στην αντίσταση ως ηγετικό στέλεχος της οργάνωσης «Εθνικό Κομιτάτο» κι ως επικεφαλής της οργάνωσης «Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων» (ΠΕΑΝ). Κατά το ίδιο διάστημα συνέτασσε κι εξέδιδε παράνομες εφημερίδες (Δόξα, Ἐλεύθερη Σκέψη, Ἐλεύθερος Λαός). Η παράνομη δραστηριότητά του επισημάνθηκε κι ο ίδιος συνελήφθη από τους Ιταλούς˙ κατόρθωσε να δραπετεύσει, αλλά συνελήφθη ξανά από τους Γερμανούς. Αρχικά καταδικάστηκε από στρατοδικείο σε θάνατο, λίγο αργότερα όμως η ποινή του μετετράπη σε φυλάκιση 30 χρόνων. Κλείστηκε στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου, απ' όπου κατόρθωσε να δραπετεύσει μερικούς μήνες πριν από την απελευθέρωση.

Μετά την απελευθέρωση τιμήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση με παράσημο ανδρείας, ενώ για 3 χρόνια υπήρξε και πρόεδρος της «Πανελληνίου Οργανώσεως Αγωνιστών Εθνικής Αντιστάσεως». Παράλληλα ανέλαβε και πάλι εργασία στη Ραδιοφωνία, όπου υπηρέτησε ως τμηματάρχης και προϊστάμενος εκπομπών του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.) και ως διευθυντής του Ραδιοπρογράμματος του ιδίου Ιδρύματος (1950 - 1959).

ΕΟΚΑ 

Κατά τη διάρκεια του τετραετούς ένοπλου απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ στην Κύπρο, έγραφε άρθρα κι έκανε ραδιοφωνικές ομιλίες από την ειδική εκπομπή του Ε.Ι.Ρ. για την Κύπρο, που είχε τίτλο «Φωνή της Πατρίδος».

Στην Κύπρο επέστρεψε αμέσως μετά το τέλος του αγώνα, τον Μάρτιο του 1959. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου άρχισε να εκδίδει την εφημερίδα Ἐλεύθερος Λαός. Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου (1960), διορίστηκε τον Μάρτιο του 1961 διευθυντής ελληνικών προγραμμάτων του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου. Στη θέση αυτή υπηρέτησε μέχρι το 1964. Από το 1965 μέχρι το 1974 εξέδιδε στην Κύπρο το αξιόλογο περιοδικό Ἑλλάς τοῦ Νότου. Από τον Ιούνιο του 1967 υπήρξε ανταποκριτής του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων και από τον Σεπτέμβριο του 1968 ανταποκριτής της αθηναϊκής εφημερίδας Νέα Πολιτεία.

Ο Κυριάκος Καραμάνος δημοσίευσε σε διάφορα έντυπα πολλά άρθρα κι άλλα κείμενά του, πολιτικά, φιλολογικά, ιστορικά, ταξιδιωτικά, κριτικά κλπ. Εξέδωσε επίσης τα ακόλουθα βιβλία:

1. Ἐμπρός γιά μιά Νέα Ἑλλάδα (Αθήνα, 1948)

2. Τί θά κάμωμε; (χωρίς χρονολ. έκδοσης)

3. Κύπρος, Ἱστορία καί πολιτισμός (Αθήνα, 1954)

Ανέκδοτο παραμένει το βιβλίο του Λεμεσός.

Πηγή:

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια