Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Κανναβιού- Kannaviou. Χωριό της επαρχίας Πάφου, περί τα 24 χμ. βορειοανατολικά της πόλης της Πάφου. Περί το 1,5 χμ. νοτιοδυτικά της Κανναβιούς και μέσα στη διοικητική της έκταση βρίσκεται το χωριό Μελαμιού.

Γεωγραφία 

Η Κανναβιού είναι κτισμένη στη δυτική όχθη του ποταμού της Έζουσας, σε μέσο υψόμετρο 350 μέτρων. Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι πρόσφατες αλλουβιακές αποθέσεις, οι κρητίδες, οι μαργαϊκές κρητίδες, οι άργιλλοι και οι λάβες. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν φαιοχώματα και εδάφη μαμώνια.

Η Κανναβιού δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 650 χιλιοστόμετρα. Στο διαμελισμένο τοπίο του χωριού καλλιεργούνται τα αμπέλια (οινοποιήσιμες ποικιλίες), τα όσπρια, τα κτηνοτροφικά φυτά, τα σιτηρά και λίγα φρουτόδεντρα (κυρίως μηλιές). Επίσης καλλιεργούνται τα εσπεριδοειδή, οι ελιές και οι αμυγδαλιές. Στην περιοχή του χωριού φυτρώνει μια άγρια φυσική βλάστηση από ποικίλους θάμνους, δέντρα και αρωματικά φυτά. Η κτηνοτροφία είναι περιορισμένη.

Από συγκοινωνιακής απόψεως, η Κανναβιού είναι τοποθετημένη πάνω στον κύριο δρόμο που οδηγεί από την Πάφο στο χωριό Παναγιά και το μοναστήρι της Χρυσορροϊάτισσας. Στα βορειοανατολικά συνδέεται με το χωριό Ασπρογιά (περί τα 4,5 χμ.), στα βορειοδυτικά με τα χωριά Κρήτου Μαρόττου (περί τα 2,5 χμ.) και Αναδιού (περί τα 4 χμ.), στα νοτιοδυτικά με το χωριό Άγιος Δημητριανός (περί τα 2,5 χμ.) και στα νοτιοανατολικά με το χωριό Λαπηθιού (περί τα 2 χμ.).

Το χωριό γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως: 

Η Κανναβιού διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την παραδοσιακή λαϊκή αρχιτεκτονική της με τα πετρόκτιστα σπίτια, τις βρύσες και τους παραδοσιακούς φούρνους.

Ονομασία

Το χωριό πήρε πιθανότατα την ονομασία του (όπως και το χωριό Καννάβια της επαρχίας Λευκωσίας) από το γεγονός ότι στην περιοχή του εκαλλιεργείτο σε παλαιότερες εποχές εκτεταμένα το φυτό καννάβιν, ένα από τα κύρια είδη καλλιέργειας στην Κύπρο κάποτε. Στην κυπριακή τοπολαλιά το χωριό λέγεται Κανναβκιού (η).

Βλέπε λήμμα: Καννάβι

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό υφίστατο τουλάχιστον από την εποχή της Φραγκοκρατίας, οπότε κατά τον ντε Μας Λατρί ήταν βασιλικό φέουδο (ο ντε Μας Λατρί το γράφει ως Kanavghiou). Ωστόσο η Κανναβιού δεν απαντάται σε παλαιούς χάρτες. Το χωριό μνημονεύεται και σε δυο μεσαιωνικά χειρόγραφα (της περιόδου της Bενετοκρατίας). Στο ένα χειρόγραφο η Κανναβιού περιλαμβάνεται μεταξύ των χωριών που διοικητικά ανήκαν στο διαμέρισμα της Χρυσοχούς. Στο δεύτερο χειρόγραφο σημειώνεται μεταξύ των χωριών του Sando Rini.

Εκκλησίες του χωριού και της περιοχής του είναι του Τιμίου Σταυρού, της Αγίας Παρασκευής, της Αγίας Μαρίνας και του Αγίου Γεωργίου. Επίσης, εκκλησία του Αγίου Χρυσοστόμου που, κατά τον Τζέφρυ, ανήκε κάποτε σε μοναστήρι το οποίο διαλύθηκε. Από την εκκλησία αυτή ξεκινούσε μονοπάτι που συνέδεε το χωριό με το μοναστήρι της Χρυσορροϊάτισσας.

Βλέπε λήμμα: Παναγία Χρυσορροϊάτισσα

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια