Κλασική Εποχή

Επιστήμες Τέχνες και Γράμματα

Image

Για την Κυπροκλασική Εποχή υπάρχουν κάποιες πληροφορίες για την προσφορά υπηρεσιών προς τους πολίτες από ιατρούς, άρα υπήρχε η Ιατρική ως επιστήμη, εξ όσων αποκαλύπτονται από τη μελέτη της ΄΄ πινακίδας του Ιδαλίου΄΄. Ο  Συέννεσις ο Κύπριος θα πρέπει να ήταν σπουδαίος γιατρός του 4ου αι. π.Χ., αφού ο Αριστοτέλης παραθέτει ένα απόσπασμά του που αναφέρεται στις φλέβες, στο έργο του ΄΄ Περί ζώων ιστοριών΄΄. Δεν είναι γνωστό αν ο Συέννεσις ζούσε στην Ελλάδα ή στην Κύπρο. Ένας ιατρός από την Τένεδο άσκησε το λειτούργημά του στην Πάφο όπου και πέθανε, όπως συμπεραίνουμε από το επιτύμβιο επίγραμμα που βρέθηκε στην πόλη.

 Μελετώντας τη μικροτεχνία, τη μεταλλοτεχνία και τη νομισματοκοπία της εποχής αυτής, αλλά και τις υπόλοιπες τέχνες που αναπτύχθηκαν στο νησί, και έχοντας υπόψη τον ορυκτό πλούτο του νησιού, αντιλαμβανόμαστε ότι οι Κύπριοι αξιοποιούσαν την τεχνολογία που κληρονόμησαν από τους προγόνους τους και ότι συνέβαλαν στην περαιτέρω ανάπτυξή της.

 

Η Φιλοσοφία αποτελεί ένα τομέα των Γραμμάτων που καλλιεργήθηκε αυτή την εποχή, αναδεικνύοντας αρκετούς Κύπριους που ενασχολήθηκαν με αυτή, όπως τον Κλέαρχο τον Σολέα, τον Εύδημο τον Κύπριο, τον Νικάνορα τον Κύπριο και τον Διοσκουρίδη τον Κύπριο. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για την ανάπτυξη της Μαθηματικής επιστήμης, όμως πιθανόν κάποιοι Κύπριοι να ασχολήθηκαν και με αυτόν τον επιστημονικό κλάδο.

 

Τεχνολογία 

Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για την τεχνολογία της Κυπροκλασικής Εποχής. Μελετώντας όμως τη μικροτεχνία, τη μεταλλοτεχνία και τη νομισματοκοπία της εποχής της, αλλά και της υπόλοιπες τέχνες που αναπτύχθηκαν στο νησί (κεραμική, γλυπτική, αρχιτεκτονική ), καθώς και την υφαντική και ναυπηγική τέχνη, και έχοντας υπόψη τον ορυκτό πλούτο του νησιού, ιδιαίτερα σε χαλκό και λιγότερο σε άργυρο και σίδηρο, αντιλαμβανόμαστε ότι οι Κύπριοι αξιοποιούσαν την τεχνολογία που κληρονόμησαν από τους προγόνους της και ότι συνέβαλαν στην περαιτέρω ανάπτυξή της. Επιδράσεις δέχτηκαν οι κάτοικοι του νησιού από τις τεχνολογικές γνώσεις τόσο των Ελλήνων όσο και των Φοινίκων και άλλων λαών της Ανατολής, εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης του νησιού, των εμπορικών σχέσεων που ανέπτυξε με τις γύρω περιοχές και τη φιλελληνική πολιτική του βασιλείου της Σαλαμίνας και άλλων κυπριακών βασιλείων, που είχε ως απότοκο τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στο νησί.

 

Ιατρικη 

Για την Κυπροκλασική Εποχή υπάρχουν κάποιες πληροφορίες για την προσφορά υπηρεσιών προς τους πολίτες από ιατρούς, άρα υπήρχε η Ιατρική ως επιστήμη, εξ όσων αποκαλύπτονται από τη μελέτη της ΄΄ πινακίδας του Ιδαλίου΄΄. Στην επιγραφή αυτής της πινακίδας γίνεται αναφορά στο γιατρό Ονάσιλο, γιο του Ονασίκυπρου, και στα αδέλφια του, που κατόπιν συμφωνίας με την πόλη θα περιέθαλπαν δωρεάν τους τραυματίες του πολέμου, δηλαδή δεν θα πληρώνονταν από τους ίδιους τους ασθενείς. Η ίδια όμως η πόλη, αναγνωρίζοντας τη μεγάλη τους προσφορά, θα τους αποζημίωνε τιμώντας τους με διάφορους τρόπους.

 

 Ο  Συέννεσις ο Κύπριος θα πρέπει να ήταν ένας σπουδαίος γιατρός του 4ου αι. π.Χ., αφού ο Αριστοτέλης παραθέτει ένα απόσπασμά του, που αναφέρεται της φλέβες, στο έργο του

΄΄ Περί ζώων ιστοριών΄΄. Δεν είναι γνωστό αν ο Συέννεσις ζούσε στην Ελλάδα ή στην Κύπρο.

 

Ένα επιτύμβιο επίγραμμα από την Πάφο, του 4ου αι. π.Χ., αναφέρεται σε ένα πανελλήνια γνωστό γιατρό, που άσκησε το λειτούργημά του και στην Πάφο, όπου πέθανε. Αν και η επιγραφή δεν είναι ευανάγνωστη, τα στοιχεία του ιατρού έχουν αναγνωριστεί ως εξής: ονομαζόταν Φαίτα, ήταν γιος του Δαμασσαγόρα, καταγόταν από την Τένεδο, από ονομαστούς προγόνους.

 

Μαθηματικά 

Δεν υπάρχουν πληροφορίες ή οποιεσδήποτε ενδείξεις για την ανάπτυξη των Μαθηματικών στην Κύπρο κατά την Κυπροκλασική Εποχή. Οι γραμματοδιδάσκαλοι θα δίδασκαν στοιχειώδεις, τουλάχιστον, μαθηματικές γνώσεις στους μαθητές τους καθώς και οι άνθρωποι των γραμμάτων και τεχνών από την Ελλάδα, που είχαν εγκατασταθεί στη Σαλαμίνα, μετά από την παρότρυνση του φιλέλληνα βασιλιά της Ευαγόρα Α΄ και των διαδόχων του. Η ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής, της ναυπηγικής τέχνης καθώς και άλλων τεχνών, δεν απαιτεί απαραιτήτως επιστημονικές μαθηματικές γνώσεις, γιατί μπορούσαν οι γνώσεις των ανθρώπων που ασχολούνταν με αυτά τα επαγγέλματα να περιορίζονταν σε εμπειρικές γνώσεις.

 

Ζωγραφική  

Δεν έχουν μέχρι σήμερα ανευρεθεί στοιχεία που να μαρτυρούν ότι οι άνθρωποι της Κυπροκλασικής Εποχής ζωγράφιζαν τους εσωτερικούς ή εξωτερικούς τοίχους των κτηρίων τους, δημοσίων ή ιδιωτικών. Ούτε υπάρχουν μαρτυρίες αν διακοσμούσαν τους χώρους τους με ζωγραφικούς πίνακες ή άλλως πως, ούτε αν ζωγράφιζαν πάνω σε φθαρτά υλικά. Αυτό που είναι γνωστόν πέραν πάσης αμφιβολίας είναι ότι έβαφαν τα γλυπτά τους (και τα ανάγλυφά τους) με διάφορα χρώματα και διακοσμούσαν τα αγγεία τους με διάφορα γεωμετρικά σχήματα και σκηνές παρμένες από τη μυθολογία και τον καθημερινό τρόπο ζωής τους. Δεν έχουν διασωθεί υφαντά αυτής της εποχής (είναι δεδομένη η ανάπτυξη της υφαντουργίας στο νησί ), για να διαφανεί η δεξιότητα και η καλαισθησία του Κύπριου τεχνίτη ή της Κύπριας τεχνίτριας.

 

Μουσική  

Πολύ πενιχρές είναι οι γνώσεις μας για τη Μουσική της Κυπροκλασικής Εποχής. Θεωρείται βέβαιο ότι η μουσική τέχνη ήταν αναπτυγμένη αυτή την εποχή, αφού οι Κύπριοι τιμούσαν τους θεούς τους και με θρησκευτικούς λατρευτικούς χορούς, οι οποίοι θα συνοδεύονταν από ΄΄ θρησκευτική΄΄ μουσική. Έχουν διασωθεί αγάλματα ή ανάγλυφες παραστάσεις θεών ή ιερέων / ιέρειων ή ανθρώπων που κρατούν μουσικά όργανα. Μουσικά όργανα απεικονίζονται και σε αγγειογραφίες. Εξάλλου, στα συμπόσια που έδινε στο ανάκτορό του ο βασιλιάς ή οι ευγενείς, οι εκλεκτοί προσκεκλημένοι τους θα ψυχαγωγούνταν και με ποικίλους ήχους μουσικών οργάνων.

Οι μαθητές πολύ πιθανόν, ακολουθώντας τον ελληνικό τρόπο μόρφωσης, θα διδάσκονταν από τους δασκάλους τους και Μουσική.

 

Θέατρο  

Παρόλο που ο ελληνικός τρόπος ζωής έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό το δημόσιο και ιδιωτικό τρόπο ζωής των Κυπρίων κατά την Κυπροκλασική Εποχή, δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα οποιαδήποτε στοιχεία που να μαρτυρούν το ανέβασμα θεατρικών αγώνων σε κάποιο μέρος του νησιού. Δεν αποκλείεται Έλληνες που έφθαναν στη Σαλαμίνα, ενθαρρυνόμενοι από τη φιλελληνική πολιτική του βασιλιά της Ευαγόρα Α΄ και των διαδόχων του, κατέχοντας την υποκριτική τέχνη, να έδιναν θεατρικές παραστάσεις στα ανάκτορα των βασιλέων.