Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Με την ονομασία αυτή, που σημαίνει αψίδες, είναι γνωστό το παλαιό υδραγωγείο της πόλης της Λάρνακας, που κτίστηκε στα μέσα του 18ου αιώνα (περίοδος Τουρκοκρατίας). Το μνημείο αυτό βρίσκεται στα δυτικά της πόλης της Λάρνακας και βορειοδυτικά της αλυκής. Τμήμα του δεσπόζει του κύριου δρόμου Λάρνακας - Λεμεσού. Από τους Τούρκους ονομάζεται Kemerler, που σημαίνει και πάλι Καμάρες. Είναι όμως γνωστό και με την ονομασία Υδραγωγείο του Μπεκίρ πασά, από το όνομα του Τούρκου πασά που το έκτισε.

Ο Αμπού Μπεκρ ή Μπεκίρ πασάς ήταν πλούσιος Τούρκος που διετέλεσε διοικητής της Λάρνακας το 1746, αλλά τον ίδιο χρόνο έγινε κυβερνήτης της Κύπρου και στο αξίωμα αυτό υπηρέτησε μέχρι το 1748. Την ιδέα της κατασκευής υδραγωγείου για την ύδρευση της Λάρνακας, ο Μπεκίρ πασάς την προώθησε πριν ακόμη γίνει κυβερνήτης της Κύπρου, και το έργο κτίστηκε το 1746 - 7. Την δαπάνη κατασκευής του υδραγωγείου ανέλαβε εξολοκλήρου ο ίδιος ο πασάς, κι αναφέρεται ότι συνολικά του είχε στοιχίσει 50.000 γρόσια (6.200 λίρες). Για την κατασκευή του μεγάλου (για την εποχή εκείνη και για τις κυπριακές συνθήκες) αυτού έργου, χρησιμοποιήθηκαν και πέτρες από τα αρχαία κατάλοιπα του Κιτίου, όπως αναφέρει ο ντε Μας Λατρί.

Μεταφορά νερού στην πόλη

Το υδραγωγείο κτίστηκε για να προμηθεύει με νερό την πόλη της Λάρνακας και το λιμάνι, τόσο από διάφορες μικρές πηγές όσο — κυρίως — και από τον ποταμό Τρέμιθο (από σημείο της κοίτης του, στην περιοχή όπου βρίσκεται σήμερα ο υδατοφράκτης του Κιτίου, μεταξύ των χωριών Τερσεφάνου και Δρομολαξιά). Για ένα μεγάλο μέρος της διαδρομής, που είναι περίπου 10,5 χμ., το νερό μεταφερόταν από αυλάκι, αλλά σε τρία διαφορετικά σημεία όπου το έδαφος ήταν χαμηλό κτίστηκαν καμάρες, στην κορυφή των οποίων υπάρχει πέτρινο αυλάκι. Τα τρία αυτά σημεία (εκ των οποίων το ένα είναι αυτό που φαίνεται δίπλα από το δρόμο Λάρνακας - Λεμεσού ενώ τα άλλα δυο βρίσκονται στα χωράφια μεταξύ του δρόμου και της Αλυκής) αποτελούνται από 31, από 12 και από 32 καμάρες, που δίνουν ένα σύνολο από 75 καμάρες. Το άνοιγμα και το ύψος τους ποικίλλουν.

Το υδραγωγείο αυτό λειτούργησε και κατά την περίοδο της αγγλικής κατοχής της Κύπρου, μέχρι το 1939, οπότε η υδατοπρομήθεια της Λάρνακας άρχισε να γίνεται με σωληνώσεις. Σύμφωνα προς όρο της διαθήκης του Μπεκίρ πασά, το υδραγωγείο διαχειριζόταν το Εβκάφ.

Άποψη του υδραγωγείου βρισκόταν αποτυπωμένη στην οπίσθια όψη των κυπριακών χαρτονομισμάτων της μιας λίρας, που είχαν κυκλοφορήσει το 1961.

Στην περιοχή του υδραγωγείου κτίστηκαν, μετά την τουρκική εισβολή, δυο προσφυγικοί συνοικισμοί που αρχικά ονομάστηκαν κι αυτοί Καμάρες.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια