Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Οι τρίτες βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο έγιναν στις 5 Σεπτεμβρίου 1976, δυο χρόνια μετά την τραγωδία της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Δικαίωμα ψήφου είχαν 273.000 Έλληνες Κύπριοι, οι δε πρόσφυγες από τις κατεχόμενες περιοχές ψήφισαν για τις κατεχόμενες εκλογικές τους περιφέρειες στον τόπο της διαμονής τους στην προσφυγιά, πράγμα που επαναλήφθηκε και στις εκλογές που ακολούθησαν.

 

Τις εκλογές του 1976 διεκδίκησαν 70 υποψήφιοι, σε συνδυασμούς 5 κομμάτων, καθώς και 11 ανεξάρτητοι. Τα κόμματα Δημοκρατική Παράταξη (αργότερα ΔΗΚΟ), ΑΚΕΛ και ΕΔΕΚ συνεργάστηκαν στις επαρχίες Λευκωσίας, Λεμεσού, Αμμοχώστου και Κερύνειας. Τα κόμματα ΔΗΚΟ και ΑΚΕΛ συνεργάστηκαν και στην επαρχία Πάφου. Στην επαρχία Λευκωσίας συνεργάστηκε με τα 3 κόμματα και ο ανεξάρτητος Τάσσος Παπαδόπουλος. Τα συνεργαζόμενα κόμματα δεν κατήλθαν με πλήρεις, αλλά με συμφωνημένους συνδυασμούς. Τα κόμματα Δημοκρατικός Συναγερμός (που αντικατέστησε το Ενιαίον Κόμμα) και ΔΕΚ συνεργάστηκαν και κατήλθαν με πλήρη συνδυασμό διεκδικώντας και τις 35 έδρες.

 

Στις εκλογές αυτές ψήφισαν 232.764 πολίτες, σημειώθηκε δηλαδή αποχή 14,7%. Εξάλλου το ασαφές του εκλογικού συστήματος, που έγινε ακόμη πιο πολύπλοκο επειδή έγιναν πριμοδοτήσεις, είχε σαν αποτέλεσμα την απώλεια ψήφων που αντιπροσώπευαν ποσοστό 4,5%. Επειδή έγιναν συνδυασμοί κομμάτων και ανεξαρτήτων υποψηφίων, δεν είναι δυνατό να υπάρξουν ακριβή ποσοστά της δύναμης κάθε κόμματος. Τα αποτελέσματα, με βάση τους συνδυασμούς, ήταν:

 

Με βάση τις ψήφους που καταμετρήθηκαν:

 

Κόμμα	Ποσοστό
Δημοκρατική Παράταξη - ΑΚΕΛ - ΕΔΕΚ	71,2%
Δημοκρατικός Συναγερμός - ΔΕΚ	27,6%
Ανεξάρτητοι	1,2%

 

Με προσθήκη του ποσοστού των ανεξαρτήτων στους κομματικούς συνδυασμούς με τους οποίους συνεργάστηκαν, τα ποσοστά είναι:

 

Κόμμα	Ποσοστό
Δημοκρατική Παράταξη - ΑΚΕΛ - ΕΔΕΚ	73,1%
Δημοκρατικός Συναγερμός - ΔΕΚ	26,9%

 

Τα κόμματα Δημοκρατική Παράταξη και ΑΚΕΛ ανέδειξαν βουλευτές όλους τους υποψηφίους με τους οποίους κατήλθαν στις εκλογές. Οι έδρες κατανεμήθηκαν ως εξής:

 

Κόμμα	Έδρες
Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗΚΟ αργότερα)	21
ΑΚΕΛ	9
ΕΔΕΚ	4
Δημοκρατικός Συναγερμός - ΔΕΚ	0

 

Στη Λευκωσία εξελέγη βουλευτής και ο ανεξάρτητος υποψήφιος Τάσσος Παπαδόπουλος. Ο αποκλεισμός του συνδυασμού Δημοκρατικού Συναγερμού - ΔΕΚ από τη Βουλή, παρά το υψηλό ποσοστό των ψήφων που εξασφάλισε, οφειλόταν στη συνεργασία των άλλων κομμάτων εναντίον του, συνεργασία την οποία ευνοούσε το ισχύον πλειοψηφικό σύστημα. Πρόεδρος της Βουλής εξελέγη ο Σπύρος Κυπριανού, αρχηγός του ΔΗΚΟ, που τον επόμενο χρόνο διαδέχθηκε τον Μακάριο στην προεδρία της Δημοκρατίας. Την προεδρία της Βουλής ανέλαβε τότε ο Αλέκος Μιχαηλίδης, επίσης του ΔΗΚΟ.

 

Αναλυτικά

Οι εκλογές της 5ης Σεπτεμβρίου 1976 για ανάδειξη των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων διεξήχθησαν με το πλειοψηφικό σύστημα.Τα τελικά συγκεντρωτικά αποτελέσματα και η κατανομή των εδρών παρατίθενται βάσει στοιχείων της Κεντρικής Υπηρεσίας Εκλογών.

 

Οι τριάντα πέντε έδρες της ελληνικής κοινότητας στη Βουλή κατανέμονταν ως ακολούθως:

 

Εκλογική Περιφέρεια Λευκωσίας	12
Εκλογική Περιφέρεια Λεμεσού	7
Εκλογική Περιφέρεια Αμμοχώστου	7
Εκλογική Περιφέρεια Πάφου	4
Εκλογική Περιφέρεια Λάρνακας	3
Εκλογική Περιφέρεια Κερύνειας	2

 

Στις εκλογές κατήλθαν δύο συνδυασμοί κομμάτων και έντεκα ανεξάρτητοι υποψήφιοι. Ο συνδυασμός Δημοκρατικός Συναγερμός - Δημοκρατικόν Εθνικόν Κόμμα¹ κατήλθε με κοινούς υποψηφίους σε όλες τις περιφέρειες, συνολικά με τριάντα τέσσερις υποψηφίους, ενώ στην Κερύνεια υποστήριξε και τον ανεξάρτητο υποψήφιο Κλεάνθη Γεωργιάδη. Τα συνεργαζόμενα κόμματα του δεύτερου συνδυασμού κατήλθαν ως ακολούθως: Α.Κ.Ε.Λ.-Αριστερά με εννέα υποψηφίους, Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ με έξι και Δημοκρατική Παράταξη με είκοσι έναν υποψηφίους. Και τα τρία κόμματα υποστήριξαν στη Λευκωσία τον ανεξάρτητο υποψήφιο Τάσσο Παπαδόπουλο.

 

Οι τριάντα πέντε έδρες κατανεμήθηκαν ως ακολούθως: Α.Κ.Ε.Λ.-Αριστερά εννέα έδρες, Δημοκρατική Παράταξη είκοσι μία έδρες, Σ.Κ. ΕΔΕΚ τέσσερις έδρες. Έδρα κατέλαβε επίσης, στην εκλογική περιφέρεια Λευκωσίας, ο ανεξάρτητος υποψήφιος Τάσσος Παπαδόπουλος.

 

ΤΕΛΙΚΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι	272 898
Ψήφισαν	232 764	85,29%
Αποχή	40 134	14,70%
Άκυρα ψηφοδέλτια	3 541	1,52%
Έγκυρα ψηφοδέλτια	229 223	98,48%
Αριθμός υποψηφίων	81
Έλαβαν
Α.Κ.Ε.Λ.-Αριστερά	264 005
Δημοκρατική Παράταξη	756 251
Σ.Κ. ΕΔΕΚ	172 485
Ολικό των τριών κομμάτων	1 242 476	71,20%
Δημοκρατικός Συναγερμός - Δημοκρατικόν Εθνικόν Κόμμα	485 332	27,60%
Ανεξάρτητοι υποψήφιοι:	583	0,20%
Μαυρογένης Γεώργιος	2 418
Παπαδόπουλος Τάσσος	57 796
Σέππος Λοΐζος	1 651
Κρασίδης Χρίστος	473
Χατζηηρακλέους Ηρακλής	6 062
Κωνσταντινίδης Ανδρέας	506
Νικολαΐδης Ηρόδοτος	1 097
Τεμβριώτης Μίκης	7 027
Αλλαμένος Δημήτριος	132
Γεωργιάδης Κλεάνθης	953
Πρωτοπαπάς Αγαθάγγελος	57

 

Βουλευτές της ελληνικής κοινότητας κατά κόμμα και εκλογική περιφέρεια

Λευκωσία

Α.Κ.Ε.Λ.-Αριστερά

Ντίνος Κωνσταντίνου
Γεώργιος Σαββίδης

Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗ.ΚΟ.) ³

Σπύρος Κυπριανού (Πρόεδρος Βουλής) (Γεώργιος Λαδάς)⁴
Αλέκος Μιχαηλίδης⁵
Θαλής Μιχαηλίδης
Ανδρέας Γιάγκου ⁶
Σταύρος Αμπίζας ⁵
Πάρις Λένας ⁵
Λεόντιος Ιεροδιακόνου⁷

Σ.Κ. ΕΔΕΚ

Βάσος Λυσσαρίδης
Τάκης Χατζηδημητρίου

Ανεξάρτητος

Τάσσος Παπαδόπουλος⁸

Λεμεσός

Α.Κ.Ε.Λ.-Αριστερά

Εζεκίας Παπαϊωάννου
Γιάγκος Ποταμίτης

Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗ.ΚΟ.)

Λοΐζος Σ. Καραμιχάλης⁵
Κίμων Ν. Παναγίδης
Τάκης Ξ. Νέμιτσας⁵
Ηρακλής Π. Δημοσθένους⁹

Σ.Κ. ΕΔΕΚ

Πατρίκιος Σ. Παύλου

Αμμόχωστος

Α.Κ.Ε.Λ.-Αριστερά

Χαμπής Μιχαηλίδης
Ανδρέας Ν. Φάντης

Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗ.ΚΟ.)

Χρίστος Κ. Πελεκάνος¹⁰
Αλέξης Γαλανός
Ανδρέας Α. Τουμαζής
Ζαχαρίας Τουλούρας

Σ.Κ. Ε.Δ.Ε.Κ.

Δώρος Θεοδώρου

Πάφος

Α.Κ.Ε.Λ.-Αριστερά

Νίκος Δ. Μαυρονικόλας

Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗ.ΚΟ.)

Κυριάκος Μ. Παπαδημητρίου
Χρίστος Ι. Βάκης ⁸
Νίκος Α. Βασιλειάδης ⁵ 

Λάρνακα

Α.Κ.Ε.Λ.-Αριστερά

Ανδρέας Ζιαρτίδης

Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗ.ΚΟ.)

Σταύρος Ποσκώτης
Χριστόφορος Χριστοφίδης ^{8, 11} 

Κερύνεια

Α.Κ.Ε.Λ.-Αριστερά

Χρίστος Κουρτελλάρης

Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗ.ΚΟ.)

Φειδίας Παρασκευαΐδης¹²

 

Βουλευτές της τουρκικής κοινότητας κατά κόμμα και εκλογική περιφέρεια² 

 

Αντιπρόσωποι θρησκευτικών ομάδων

Μαρωνιτών

Ιωάννης Μαυρίδης

Αρμενίων

Αντρανίκ Αστζιάν

Λατίνων

Φέλιξ Κυρίλλη

 

 

1. Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗ.ΣΥ.)
   Κόμμα που ιδρύθηκε το 1976, με αρχηγό τον Γλαύκο Κληρίδη, τότε Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων και μετέπειτα Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
2. Δε διεξήχθησαν εκλογές για πλήρωση των δεκαπέντε εδρών της τουρκικής κοινότητας, οι οποίες παρέμειναν κενές.
3. Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗ.ΚΟ.)
   Παράταξη που ιδρύθηκε στις 12 Μαΐου 1976 με αρχηγό το Σπύρο Κυπριανού, μετέπειτα Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων και Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στις 4 Δεκεμβρίου 1976 μετονομάσθηκε σε Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΗ.ΚΟ.).
4. Μετά το θάνατο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, τον Αύγουστο του 1977, ο Σπύρος Κυπριανού ανέλαβε καθήκοντα Προέδρου της Δημοκρατίας. Στην προεδρία της Βουλής τον διαδέχθηκε ο Αλέκος Μιχαηλίδης και την έδρα του στη Βουλή κατέλαβε, με αναπληρωματική εκλογή, που διεξήχθη στις 16 Οκτωβρίου 1977, ο Γεώργιος Λαδάς.
5. Στις 16 Οκτωβρίου 1980 ο τότε Πρόεδρος της Βουλής Αλέκος Μιχαηλίδης και οι βουλευτές του ΔΗ.ΚΟ. Σταύρος Αμπίζας, Νίκος Βασιλειάδης, Λοΐζος Καραμιχάλης, Πάρις Λένας και Τάκης Νέμιτσας ανακοίνωσαν στην ολομέλεια ότι συγκροτούν την κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατικής Παράταξης (ΝΕ.ΔΗ.ΠΑ.). Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ανέλαβε ο Σταύρος Αμπίζας, ο οποίος είχε αποχωρήσει από το ΔΗ.ΚΟ. από τις 2 Οκτωβρίου 1980. Τη θέση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΔΗ.ΚΟ. ανέλαβε από τις 2 Οκτωβρίου 1980 ο Γεώργιος Λαδάς.
6. Ο βουλευτής Ανδρέας Γιάγκου ενημέρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 1980 την ολομέλεια ότι ανεξαρτητοποιήθηκε.
7. Ο βουλευτής Λεόντιος Ιεροδιακόνου το 1977 αποσύρθηκε από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΔΗ.ΚΟ. και το 1980 προσχώρησε στο Δημοκρατικό Συναγερμό.
8. Οι βουλευτές Χρίστος Βάκης, Τάσσος Παπαδόπουλος και Χριστόφορος Χριστοφίδης ανακοίνωσαν στην ολομέλεια στις 9 Οκτωβρίου 1980 ότι συγκροτούν ομάδα ανεξάρτητων βουλευτών. Στις 13 Νοεμβρίου 1980 οι ίδιοι βουλευτές ανακοίνωσαν ότι προσχωρούν στην Ένωση Κέντρου.
9. Ο βουλευτής Ηρακλής Δημοσθένους ενημέρωσε με επιστολή του στις 12 Φεβρουαρίου 1980 την ολομέλεια ότι ανεξαρτητοποιήθηκε.
10. Στις 23 Οκτωβρίου 1980 ο βουλευτής Χρίστος Πελεκάνος ενημέρωσε με επιστολή του την ολομέλεια ότι παραιτείται από το βουλευτικό αξίωμα. Η βουλευτική έδρα παρέμεινε κενή.
11. Ο βουλευτής Χριστόφορος Χριστοφίδης το 1977 αποχώρησε από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΔΗ.ΚΟ. και ανεξαρτητοποιήθηκε.
12. Ο βουλευτής Φειδίας Παρασκευαΐδης στις 4 Δεκεμβρίου 1980 ενημέρωσε την ολομέλεια ότι αποχωρεί από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΔΗ.ΚΟ. και ανεξαρτητοποιήθηκε.