Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μικρών διαστάσεων εκκλησία που βρίσκεται στην περιοχή του χωριού Γαλάτα, σε πεδινή έκταση της κοιλάδας του ποταμού Καρκώτη, πολύ κοντά και νοτιότερα της εκκλησίας της Παναγίας Ποδίθου* και είναι περίπου σύγχρονή της (αρχές 16ου αιώνα). Η εκκλησία, παρά το ότι είναι αφιερωμένη στη Θεοτόκο, είναι περισσότερο γνωστή ως του Αρχαγγέλου.

Πρόκειται για μονόκλιτη εκκλησία που καλύπτεται από ξύλινη δίρριχτη στέγη και κεραμίδια. Το κλίτος καταλήγει στα ανατολικά σε ημικυκλική αψίδα. Έχει εσωτερικές διαστάσεις 7Χ2,70 μέτρα χωρίς την αψίδα. Υπάρχουν δύο μικρές είσοδοι, στο μέσον του δυτικού και του βόρειου τοίχου και παράθυρο στο μέσον του νότιου τοίχου. Μικρό παράθυρο υπάρχει και στην αψίδα.  Εσωτερικά η εκκλησία είναι κοσμημένη με τοιχογραφίες που, σύμφωνα προς σωζόμενη επιγραφή σε μία από αυτές, έγιναν το έτος 1514 από τον ζωγράφο Συμεών Αξέντη*. Ο ίδιος ζωγράφος είχε ζωγραφίσει την ίδια περίοδο και τις τοιχογραφίες στις εκκλησίες της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Σωζομένου που βρίσκονται επίσης στο χωριό Γαλάτα.

Οι τοιχογραφίες στην εκκλησία της Θεοτόκου, των οποίων έγινε συντήρηση, σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση. Ποιοτικά θεωρούνται κατώτερες εκείνων που ο ίδιος καλλιτέχνης είχε ζωγραφήσει σε ολόκληρο τον ναό του Αγίου Σωζομένου μόλις τον προηγούμενο χρόνο (το 1513).

Η μικρή εκκλησία της Θεοτόκου θα πρέπει να συνδεόταν με το μοναστήρι που είχε ιδρυθεί από τον Δημήτριο ντε Κορόν* το 1502 και του οποίου καθολικό ήταν ο σωζόμενος στην αυτή περιοχή ναός της Παναγίας Ποδίθου.