Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το Ιστορικό Αρχείο αποτελεί ένα ανεξάρτητο Ίδρυμα, που δημιούργησε ο Δήμος Λεμεσού έχοντας ως κύριο σκοπό να προάγει τις αρχές του Ιδρύματος και το οποίο διοικείται από 11μελές Διοικητικό Συμβούλιο, με τον εκάστοτε Δήμαρχο Λεμεσού ως Πρόεδρος του Δ.Σ. Διευθυντής του Αρχείου είναι ο ακαδημαϊκός Μίμης Σοφοκλέους.

Τα εγκαίνια του κτηρίου έγιναν στις 14 Νοεμβρίου 2011 από τον τότε Δήμαρχο Λεμεσού Ανδρέα Χρήστου.

Η Λεμεσός παρουσιάζεται μέσα από τις εκθέσεις και τις συλλογές του μουσείου από τον τρόπο που επέζησε στον χρόνο έως σήμερα.

Το Ιστορικό Αρχείο και το Κέντρο Μελετών καθώς και οι μουσειακές συλλογές που εκτίθενται στο Κέντρο έχουν ως σκοπό να επιστημονικοποιήσουν τις γνώσεις για τη Λεμεσό, διευρύνοντας το αρχείο (με την διάδραση μεταξύ ξαναγού‐μαθητών‐αντικειμένων).

Σύνθημα των Εθελοντών του Αρχείου είναι: «Διασώζουμε το παρελθόν της πόλης για το μέλλον της». Πρόκειται για ένα σύνθημα που δεν έχει επιλεγεί τυχαία το 2005 στην πρώτη συνάντηση των Εθελοντών.

Η ιστορία

Η πρώτη συζήτηση έγινε στο Δημοτικό Συμβούλιο το 1973 επί Δημαρχίας Φώτη Κολακίδη. Συζητήθηκε τότε στη συνεδρία «η δημιουργία ενός τόμου». Στις 19 Δεκεμβρίου 1983, με αφορμή την έκθεση του Γιώργου Φασουλιώτη που διοργάνωσε ο εξ Αμμοχώστου Δημήτρης Ζαβός, ο τότε διευθυντής του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ο ιστορικός Δρ. Κώστας Κύρρης έστειλε σχετική επιστολή στον Δήμαρχο Φώτη Κολακίδη λέγοντας ανάμεσα σε άλλα τα εξής: "Προτείνω σε σας την συστηματική οργάνωση στην Δημοτική Βιβλιοθήκη σας ειδικού, κατά το δυνατόν πλήρους Τμήματος Αρχείου της Λεμεσού, ανάπτυξη και επέκταση του υφιστάμενου στοιχειώδους αρχείου, κάμνονας έτσι έναρξη εφαρμογής ενός μακροπρόθεσμου στόχου του Ε.Ε., δηλαδή της αποκεντρώσεως της ερεύνης σε ζωτικές τοπικές εστίες (β.. Κ.Ε.Ε.9/1882 της 11/12/1982).

Στο Αρχείο αυτό θα μπορέσουν σταδιακά να ενσωματωθούν, να συντηρούνται μεθοδικά και επιστημονικά και να ερευνώνται όλα τα δημόσια και ιδιωτικά Αρχεία της Λεμεσού που δεν υπάγονται στον σχετικό νόμο στο Κρατικό Αρχείο. Ιδίως αναφέρομαι σε φιλολογικά, ιστορικά, πνευματικά, οικονομικά, καλλιτεχνικά και άλλα Αρχεία γνωστών οικογενειών ή οργανισμών της Λεμεσού που πρέπει να κατατεθούν στη Δημοτική Βιβλιοθήκη σας έστω και σε ευπρεπείς φωτοτυπίες διαρκείας.

Πέρασαν άλλα χρόνια μέχρι το 2000 όταν είχε αδειάσει το κτήριο της πάλαι ποτέ Οικίας Επάρχου στον Δημόσιο Κήπο και με πρωτοβουλία της δημοτικής ομάδας «Η Πόλη μας», εστάληκε επιστολή στον Δήμαρχο Δρ. Δημήτρη Κοντίδη με την οποία εισηγούνταν όπως η οικία επάρχου μετατραπεί σε χώρο του Ιστορικού Αρχείου. Η επιστολή έγραφε ανάμεσα σε άλλα και τα εξής:

H oικία επάρχου να μετατραπεί σε Ιστορικό Αρχείο της Λεμεσού... Το θέμα προχώρησε σε κάποιο βαθμό και κλήθηκε ο Γιάννης Τουμαζής να κάνει ειδική μουσειολογική μελέτη για την αξιοποίηση της Οικίας Επάρχου ώστε να φιλοξενήσει το ιστορικό Αρχείο της πόλης ο οποίος με τη συνεργασία της Μάρως Κοβότσου πραγματοποίησε μια τέτοια μελέτη.

Τα πράγματα έμειναν και πάλι εκκρεμή και σε αναμονή. Το θέμα έμεινε αδρανές και πάλι μέχρι το 2005 όταν ο Αντιπρόεδρος τότε της ΠΔΕ του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, Μίμης Σοφοκλέους, μετά από συζήτησ με τον δήμαρχο Δημήτρη Κοντίδη υπέβαλε ειδική έκθεση στο Δημοτικό Συμβούλιο με την οποία αφού εξηγούσε πώς θα γινόταν επιστημονικά ένα τέτοιο εγχείρημα αναφέροντας ότι θα αναλάμβανε εθελοντικά την επιστημονική του διεύθυνση νοουμένου ότι ο Δήμαρχος θα εξασφάλιζε 27 ψήφους του Δημοτικού Συμβουλίου, πράγμα που έγινε στη συνεδρίαση της 21ης Απριλίου 2005. Αμέσως μετά με πρωτοβουλία του Δημάρχου το Ίδρυμα Νίκου και Δέσποινας Παττίχη υπέγραψε τον Ιούνιο του 2006 ειδικό πρωτόκολλο συνεργασίας με τον Δήμο Λεμεσού.

Πήγη:

• Μια ξενάγηση στο ιστορικό αρχείο Λεμεσού