Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η κάθοδος των Φοινίκων στην Κύπρο θεωρείται ένα πολύ σημαντικό γεγονός της Κυπρογεωμετρικής Εποχής. Προφανώς θα  προσέλκυσε τους Φοίνικες η γεωγραφική θέση της Κύπρου, που ήταν ευνοϊκή για το εμπόριο, τα πλούσια δάση και ο χαλκός της. Οι Φοίνικες, έμπειροι έμποροι και θαλασσοπόροι, ξεκινώντας από την πόλη τους Τύρο, στη Συροπαλαιστινιακή ακτή, άρχισαν τις πρώτες επαφές τους με την Κύπρο από τον 11^ο αι. π.Χ., καθώς και με άλλα γειτονικά εμπορικά κέντρα. Τον 9^ο αι. οι Φοίνικες κυριαρχούσαν στη Μεσόγειο, γιατί η Αίγυπτος είχε ήδη παρακμάσει και οι Ασσύριοι δεν είχαν γίνει ακόμη ισχυροί. Οι Μυκηναίοι δεν ήταν σε θέση να τους ανταγωνιστούν μετά την ΄΄κάθοδο των Δωριέων΄΄ ( 1100 π.Χ. ).

» Βλέπε λήμμα: Ορυχεία κατά την αρχαιότητα

Το δεύτερο μισό του 9^ου αι. π.Χ. το Κίτιον ήταν ήδη κάτω από το φοινικικό πολιτικό έλεγχο και μετονομάστηκε σε Κάρτι Χατάστ, δηλαδή Νέα Πόλη, σε αντιδιαστολή με την παλιά, τη μυκηναϊκή. Οι Φοίνικες δεν ίδρυσαν κανονική αποικία στο Κίτιον, όπως έκαναν στην Κεντρική και Δυτική Μεσόγειο, αλλά εγκαταστάθηκαν σε μια ήδη κατοικημένη πόλη και οργανώθηκαν σε εμπορική κοινότητα ( emporium ), που βαθμιαία επεκτάθηκε. Η άφιξη και εγκατάσταση των Φοινίκων στο νησί μαρτυρείται και από αρχαιολογικά ευρήματα και από ιστορικές γραπτές πηγές. Μια ισχυρή μαρτυρία αποτελεί μια επιγραφή πάνω σε θραύσμα φοινικικού κυπέλλου, με κόκκινο επίχρισμα, από το ναό της Αστάρτης στο Κίτιον.

Οι Φοίνικες, όταν επικράτησαν στο Κίτιον, έκτισαν κοντά στο λιμάνι ναό αφιερωμένο στον Ηρακλή – Μελκάρτ και στα θεμέλια του κατεστραμμένου μυκηναϊκού Ιερού 1 ναό αφιερωμένο στη θεά Αστάρτη, τη φοινικική θεά της γονιμότητας και του έρωτα. Τα πολυάριθμα εισαγόμενα φοινικικά αγγεία και οι ντόπιες απομιμήσεις τους , αποτελούν ακόμη μια αδιάσειστη μαρτυρία για τη μακρόχρονη παρουσία και κυριαρχία των Φοινίκων σ΄ ένα μέρος της Κύπρου. Από τον 8^ο αι. π.Χ. εγκαταστάθηκαν στην Αμαθούντα, όπως διαπιστώνεται από τις διακοσμητικές παραστάσεις σε τάφους ( σφίγγες, λιοντάρια ) και τα σχήματα αντικειμένων κεραμικής. Αργότερα επεκτάθηκαν στην Ταμασσό, ίσως και σε άλλες περιοχές του νησιού.

Δεν υπάρχουν στοιχεία για ανταγωνισμό μεταξύ Φοινίκων, Ελλήνων και αυτόχθονος πληθυσμού αυτή την εποχή.