Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ρένος Λυσιώτης. Δικηγόρος, τομεάρχης της ΕΟΚΑ.

Γεννήθηκε στη Λάρνακα το 1931 και μετοίκησε στη Λευκωσία το 1933.Είναι γιος του λυρικού ποιητή Ξάνθου Λυσιώτη. Φοίτησε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο και σπούδασε Νομικά στο Gray’s Inn του Λονδίνου και αναγορεύθηκε Barrister-at-Law το 1955. Τον ίδιο χρόνο επέστρεψε στην Κύπρο και πήγε μαθητευόμενος δικηγόρος στο γραφείο του Ιωάννη Κληρίδη, πατέρα του Γλαύκου Κληρίδη. Αργότερα άνοιξε το δικό μου γραφείο στην πλατεία δικαστηρίων στη Λευκωσία.

Κατά τη διάρκεια του Απελευθερωτικού Αγώνα 1955-1959 ανέλαβε την υπεράσπιση πολλών αγωνιστών ενώπιον των αποικιοκρατικών Ειδικών Δικαστηρίων, είτε μόνος είτε ως βοηθός άλλων δικηγόρων. Ήταν ένας από τους δικηγόρους των απαγχονισθέντων ηρώων Μιχάλη Κουτσόφτα και Ανδρέα Παναγίδη που έζησε από κοντά τις πιο συγκλονιστικές στιγμές τους.

Υπήρξε δραστήριο μέλος της ΕΟΚΑ. Είχε διαδοχικά τρία ψευδώνυμα, Μαρτίνος, Αυγερινός και Ραφαήλ. Διετέλεσε υπεύθυνος της Νεολαίας της ΕΟΚΑ, του τομέα Λευκωσίας. Τον Ιούλιο του 1956, με την ίδρυση της Πολιτικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα (ΠΕΚΑ), ανέλαβε ως ο πρώτος υπεύθυνός της στον τομέα Λευκωσίας, και τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου του ανατέθηκε η οργάνωση ομάδας νέων για παρακολούθηση και συλλογή πληροφοριών. Συνελήφθηκε από τους Άγγλους στις 5 Νοεμβρίου 1956 και, αφού κρατήθηκε για 18 μέρες στο ανακριτήριο της Ομορφίτας, όπου βασανίστηκε, οδηγήθηκε στα κρατητήρια Πύλας (D.P. 743). Εκεί ανέλαβε, με εντολή της Οργάνωσης, υπεύθυνος των κρατούμενων αγωνιστών. Τον Ιανουάριο του 1958 κλιμάκιο της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης τον επισκέφθηκε στα Κρατητήρια Πύλας από όπου απολύθηκε στις 13 Μαρτίου 1958.

 Διετέλεσε πρόεδρος του Συνδέσμου Πολιτικών Κρατουμένων. Σήμερα είναι μέλος του Συμβουλίου Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959 (ΣΙΜΑΕ), Επίτροπος του Ιδρύματος Απελευθερωτικού Αγώνα 1955-1959 και μέλος των Συνδέσμων Αγωνιστών 1955-1959.

Το 2011 εκδόθηκε το βιβλίο του Γιγάντιες Ψυχές, που περιλαμβάνει ομιλίες και συνεντεύξεις του.

Ακολούθησαν το 2012 το βιβλίο του «Το ημερολόγιο του D.P 743» και το 2016 το «Στρατάρχα μου παραδίδομαι!… και 19 άλλες ιστορίες». Στη συνέχεια εξέδωσε το 2018 το λεύκωμα φωτογραφιών «Προσωπική Μαρτυρία – ο D.P. 743 στα Κρατητήρια Πύλας» και το 2019 το «Αγαπητέ μου Ρένο…η αλληλογραφία του D.P. 743 από τα Κρατητήρια (Νοέμβριος 1956-Μάρτιος 1958)».