Ιωνες, Ιωνία

Image

Οι Ίωνες ήταν ένα από τα τέσσερα αρχαία ελληνικά φύλα. Η ονομασία τους προέρχεται από τον μυθικό αρχηγό τους Ίωνα, γιο του Ξούθου και εγγονό του Αιόλου. Αρχικά οι Ίωνες διαμορφώθηκαν ως πολεμική φυλή στην περιοχή της Θεσσαλίας, μετά την εκδίωξη των Πελασγών. Αργότερα κυριάρχησαν σε περιοχές της Πελοποννήσου, κυρίως στις ακτές του Κορινθιακού κόλπου, όταν μετακινήθηκαν από τη Θεσσαλία προς τα νότια (πιθανόν κατά τον 19ο π.Χ. αιώνα). Μετά την κάθοδο των Δωριέων και την κυριαρχία τους στη νότια Ελλάδα, οι Ίωνες εκδιώχθηκαν, όπως και οι Αχαιοί. Οι τελευταίοι απλώθηκαν τότε σε διάφορα άλλα μέρη και, μεταξύ άλλων, αποίκισαν και την Κύπρο στην οποία και επεβλήθησαν του ιθαγενούς στοιχείου, δημιουργώντας τις πρώτες πόλεις βασίλεια. Οι Ίωνες μετακινήθηκαν στην Αττική και, τελικά, εγκαταστάθηκαν και σε νησιά του ανατολικού Αιγαίου όπου ίδρυσαν αποικίες (Σάμος, Χίος), καθώς και στην κεντρική περιοχή της δυτικής Μικράς Ασίας όπου ίδρυσαν σημαντικές ελληνικές πόλεις (Έφεσος, Φώκαια, Κολοφών, Ερυθρές, Μίλητος, Σμύρνη που προσετέθη αργότερα γιατί πιο πριν ήταν πόλη αιολική, Πριήνη κ.α.). Η περιοχή αυτή της Μικράς Ασίας και του Αιγαίου ονομάστηκε Ιωνία.

 

Η εγκατάσταση των Ιώνων της Αττικής, Εύβοιας, Αργολοκορινθίας και άλλων περιοχών στις κεντρικές ακτές της Μ. Ασίας, μεταξύ Μιλήτου και Σμύρνης, άρχισε από τον 10ο αι. π.Χ., ακολουθώντας το κύμα των μετακινήσεων των υπόλοιπων ελληνικών φύλων (Αιολέων και Δωριέων).

 

Οι Ίωνες ίδρυσαν 12 σημαντικές πόλεις (ιωνική δωδεκάπολις), ανάμεσα στις οποίες ήσαν η Σάμος, Φώκαια, Έφεσος, Πριήνη, Μίλητος, κ.α., που συνδέονταν μεταξύ τους με κοινούς φυλετικούς δεσμούς. Μια φορά το χρόνο γιόρταζαν τα Πανιώνια με επίκεντρο τον ναό του Ποσειδώνα στο ακρωτήριο της Μυκάλης. Η καίρια γεωγραφική θέση των πόλεων αυτών και η ευφορία της γης τους τις βοήθησε να αναπτυχθούν οικονομικά, προπάντων με τη διεξαγωγή θαλασσίου εμπορίου. Για καλύτερη διεκπεραίωσή του ίδρυσαν και οι ίδιες αποικίες σ' όλες σχεδόν τις ακτές της μεσογειακής λεκάνης και του Ευξείνου Πόντου.

 

Ο πλούτος τους τις βοήθησε, επίσης, να αναπτυχθούν πνευματικά και να καλλιεργήσουν τα γράμματα και τις τέχνες. Πράγματι, ήταν στην Ιωνία που άκμασε η ονομαστή φιλοσοφική σχολή (οντολογική) με επικεφαλής τους προσωκρατικούς φιλοσόφους Θαλή, Αναξίμανδρο, Αναξιμένη, Πυθαγόρα, κ.α. Εδώ εφευρέθηκε ο ιωνικός ρυθμός στην αρχιτεκτονική, που ξαπλώθηκε αργότερα στην υπόλοιπη Ελλάδα. Εδώ άκμασε και η ιωνική τέχνη, που από τον 6ο κιόλας αι. π.Χ. άρχισε να επηρεάζει την πλαστική. Τέλος εδώ κόπηκαν τα πρώτα ελληνικά νομίσματα και καθιερώθηκαν μέτρα υπολογισμού του βάρους και της ποσότητας για την ευκολότερη διεξαγωγή των εμπορικών συναλλαγών.

 

Η Κύπρος διατηρούσε, κατά την Αρχαιότητα, δεσμούς με την Ιωνία, πολιτικούς, πολιτιστικούς, θρησκευτικούς, εμπορικούς και άλλους. Οι δεσμοί αυτοί αντανακλώνται ιδιαίτερα έντονα από τα γεγονότα του κοινού πολέμου Ιώνων και Κυπρίων εναντίον των Περσών, κατά τη διάρκεια της ιωνικής επανάστασης.

 

 

Φώτο Γκάλερι

Image