Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Αμερικανός διπλωμάτης με εμπλοκή στο Κυπριακό. Ο Ρίτσαρντ Χόλπρουκ (Richard Holbrooke) γεννήθηκε 24 Απριλίου 1941 στη Νέα Υόρκη και έφυγε από τη ζωή στις 13 Δεκεμβρίου 2010 σε νοσοκομείο στην Ουάσιγκτον.

Ηταν μεσολαβητής το 1995 στις συμφωνίες του Ντέιτον για τον τερματισμό του πολέμου στη Βοσνία, ήταν ειδικός απεσταλμένος του Μπαράκ Ομπάμα στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, είχε διατελέσει δύο φορές αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ και είχε υπηρετήσει ως πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη και στη Γερμανία. «Οι ΗΠΑ είναι πιο ασφαλείς όπως και ο κόσμος είναι πιο ασφαλής λόγω της πατριωτικής υπηρεσίας μισού αιώνα που προσέφερε ο πρεσβευτής Χόλμπρουκ» τόνισε σε ανακοίνωσή του ο Μπαράκ Ομπάμα μετά το θάνατο του.

Κυπριακό 

Ο Ρίτσαρντ Χόλπρουκ διορίστηκε στις 4 Ιουνίου 1997 από  από τον πρόεδρο Κλίντον ειδικός απεσταλμένος του για την Κύπρο. Είχε στη Λευκωσία συνεχείς επαφές με τον Πρόεδρο Γλαύκο Κληρίδη και τον Τ/κ ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς σε μια προσπάθεια να πετύχει λύση του Κυπριακού σε συνδυασμό με την αίτηση ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Από τους ελάχιστους υψηλόβαθμους Αμερικανούς αξιωματούχους που γνώρισαν από πολύ κοντά τους κ.κ. Κληρίδη και Ντενκτάς, εκθείασε σε συνέντευξη τη συμπεριφορά του προέδρου Κληρίδη τον οποίο χαρακτηρίζει «σκληρό διαπραγματευτή» αλλά «συνετό άνθρωπο» που ειλικρινά επιζητεί λύση του προβλήματος. Αντίθετα περιγράφει τον Ρ. Ντενκτάς ως έναν αρνητικό άνθρωπο που εδώ και χρόνια εμποδίζει τις διαμεσολαβητικές προσπάθειες και μπλοκάρει τη λύση, με αποτέλεσμα να ζημιώνει τους Τουρκοκύπριους και τους Τούρκους. 

» Βλέπε παρουσίαση Ρ. Χόλπρουκ: Καλοφαγάς φίλοδοξος και διπλωμάτης

Ο Ριτσαρντ Χόλπρουκ ήταν εξ εκείνων που πίστευαν ότι το Κυπριακό θα λυθεί με ταυτόχρονη ένταξη ολόκληρης της Κύπρου στην ΕΕ. Ασκησε μάλιστα  αυστηρή κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση  για κωλυσιεργία στην περίπτωση των ευρωτουρκικών σχέσεων και με ωμό τρόπο την καλούσε «να αφήσει τις αηδίες», να ορίσει συγκεκριμένη ημερομηνία και να ανοίξει τον δρόμο για την ένταξη της Τουρκίας, εξέλιξη που πρέπει να κινηθεί παράλληλα και με την επίλυση του
Κυπριακού.

Όπως υποστήριζε η  ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. δεν πρέπει να παρεμποδιστεί λόγω των
απόψεων μιας μειοψηφίας των κατοίκων του νησιού. Και θα γίνω πιο συγκεκριμένος: Οι Τουρκοκύπριοι δεν πρέπει να είναι σε θέση να μπλοκάρουν την αίτηση των Ελληνοκυπρίων διότι οι τελευταίοι πληρούν όλους τους όρους για να ενταχθούν στην Ε.Ε., με ή χωρίς τους Τούρκους. Ελπίζω ότι οι Τούρκοι θα συμμετάσχουν, αλλά με ή χωρίς αυτούς η Ε.Ε. πρέπει να προχωρήσει. Η απάντησή μου, λοιπόν, είναι σαφής. Η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να ενταχθεί μαζί με τις
άλλες εννέα ευρωπαϊκές χώρες. Δεν πρέπει να την μπλοκάρει κανείς.

Ντρέπομαι

Ο Χόλπρουκ κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχε στις 12 Νοεμβρίου 1997 στη Λευκωσία με τον κ. Κληρίδη έκανε μια χειρονομία που δεν αναμενόταν και προφανώς αποσκοπούσε  στην τόνωση της αξιοπιστίας των Ηνωμένων Πολιτειών. Απολογήθηκε για λογαριασμό της χώρας του (αν και είπε ότι είναι προσωπικές του απόψεις) για το ρόλο που έπαιξε η Ουάσιγκτον σε γεγονότα της δεκαετίας του '60 και '70. «Συνέβησαν ορισμένα πράγματα, για τα οποία ντρέπομαι» είπε ο Χόλμπρουκ εννοώντας προφανώς τη χούντα των συνταγματαρχών και το πραξικόπημα στην Κύπρο.

Σχόλια για Κληρίδη -Ντενκτάς

Γνώρισα και τους δύο πολύ καλά. είπε σε συνέντευξη του το 2002. Είχα τη «σπάνια ικανοποίηση» να περάσω πολλές ώρες μόνος μαζί τους. Και οι δύο είναι σθεναροί και αποτελεσματικοί  υποστηρικτές των απόψεών τους. Γνωρίζονται πολύ καλά, για περισσότερα από πενήντα χρόνια. Έχουν, όμως, μια ουσιαστική διαφορά: Ο Γλαύκος Κληρίδης είναι ένας συνετός άνθρωπος, έτοιμος να καταλήξει σε έναν διακανονισμό με τους Τουρκοκύπριους. Είναι σκληρός, αλλά λογικός. Ο Ντενκτάς είναι ένας πικραμένος γέρος που έχει υιοθετήσει μια θέση που γνωρίζει ότι είναι απαράδεκτη για τον υπόλοιπο κόσμο. Έχει πει ότι δεν θα διαπραγματευθεί τίποτε εάν προηγουμένως δεν εξασφαλίσει την αναγνώριση της κυριαρχίας της λεγόμενης ΤΔΒΚ.  Γνωρίζει πολύ καλά ότι αυτό δεν θα γίνει ποτέ. Και μπλοκάρει τις διαπραγματεύσεις. Το κάνει εδώ και τέσσερα χρόνια. Γι' αυτό όταν διαπραγματευόμουν με τον Κληρίδη και τον Ντενκτάς, διαπραγματευόμουν με δυο εντελώς διαφορετικούς ανθρώπους. Και αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο τον Μάιο του '98 διαφοροποιήθηκα από την παραδοσιακή διεθνή πρακτική των ίσων αποστάσεων μεταξύ των δυο πλευρών και δήλωσα δημόσια, κάτι που κάνω και τώρα σε εσάς, ότι το κύριο εμπόδιο στην πρόοδο είναι ο Ραούφ Ντενκτάς. Οι θέσεις του δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα του λαού του στη Βόρεια Κύπρο αλλά ούτε, και αυτό έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία, των 70 εκατομμυρίων πολιτών της Τουρκίας. Και αυτή είναι η μεγάλη ντροπή γι' αυτό τον έξυπνο άνθρωπο και σκληρό διαπραγματευτή.

Πηγές:

• Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
• Βιογραφικό WikiPedia 
• Συνέντευξη: εφημερίδα τα ΝΕΑ