Πελαγία Κυριακού
Η παραδοσιακή φωνή της Κύπρου
Λαϊκή παραδοσιακή τραγουδίστρια της Κύπρου. H Κυριακού Πελαγία γεννήθηκε στο Παραλίμνι της Κύπρου στις 8 Ιουλίου 1936. Πέθανε στις 18 Φεβρουαρίου 2023 σε ηλικία 86 χρονών. Έζησε όλα τα χρόνια της ζωής της στη γενέτειρά της.
Πατέρας της ήταν ο Δαμιανός Κουζαλής (1903-1973), ένας εξαίρετος παραδοσιακός τραγουδιστής που διακρινόταν τόσο στα ερωτικά όσο και στο "τσιάτισμα". Μητέρα της ήταν η Μαρία Κουτσόλουκα (1908-1993) που γνώριζε αρκετά παλιά δίστιχα και τραγούδια. Το ταλέντο της Κυριακούς φάνηκε από τα παιδικά της χρόνια. Η ίδια λέει πως από τη στιγμή που άρχισε να αντιλαμβάνεται τον κόσμο και την ζωή άρχισε να τραγουδά. Ήταν το μόνο που θυμάται να της αρέσει. Πρώτος δάσκαλός της ήταν ο πατέρας της και μετά οι άλλοι τραγουδιστές της εποχής. Έμαθε τις διάφορες Κυπριακές "φωνές" και άρχισε να ταιριάζει στίχους πάνω στις μελωδίες αυτές. Από 15 χρονών άρχισε να τραγουδά στους συγγενικούς και φιλικούς της γάμους,στις διάφορες οικογενειακές συγκεντρώσεις,στα τοπικά πανηγύρια και στις θρησκευτικές γιορτές. Παντρεύτηκε το 1957 τον Γεώργιο Πελαγία και απέκτησε δυό γιούς και μιά κόρη.
» Κυριακού Πελαγία: Είπα σου Χτενίστου λιο
Η Κυριακού Πελαγία είναι μιά γνήσια παραδοσιακή ερμηνεύτρια, η φωνή της κυπριακής υπάιθρου, "η φωνή που όταν την ακούς θέλεις να ξαπολυθείς με στα περβόλια τζιαι τα ορμάνια", όπως χαρακτηριστικά έχει πει ο ποιητής μας Μιχάλης Πασιαρδής. Το ηχόχρωμα της φωνής της, έχει πόλλα βυζαντινά και Μικρασιατικά μουσικά στοιχεία. Είναι εξαιρετική τόσο στο τραγούδι όσο και στο "τσιάτισμα",τα ερωτικά δίστιχα και την ποιήση. Το 1987 εξέδωσε την ποιητική συλλογή "Κυπριακός Στίχος". Από τις αρχές του 1995 συνεργάζεται δισκογραφικά με το μουσικό σχήμα "Μεσόγειος". Καρπός αυτής της συνεργασίας είναι "ΤΑ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΩΤΙΚΑ 1 & 2" που γνώρισαν εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία.
Η Κυριακού Πελαγία, η Μαστόρισσα όπως χαρακτηρίζεται από τους συναδέλφους της,έχει δώσει με την ερμηνεία της άλλη διάσταση στο Κυπριακό Δημοτικό τραγούδι. Από τη μία η αυθεντικότητα κι καθαρότητά της κι από την άλλη τα ακούσματα και οι εμπειρίες που κουβαλά από μιά άλλη εποχή, σε συνάρτηση με το ταλέντο και τον αυθορμητισμό της,την καθιέρωσαν στη συνείδηση του Κυπριακού λαού ως μία ξεχωριστή και μοναδική παραδοσιακή ερμηνεύτρια. Θεματοφύλακας των ηθών και των εθίμων σμίγοντας την τέχνη της με το μουσικό σχήμα "Μεσόγειος" και πιασμένη χέρι-χέρι με το προσωπικό αρχείο του Μιχάλη Χατζημιχαήλ έγραψε νέο σημαντικό κεφάλαιο έγραψε νέο κεφάλαιο στο βιβλίο της παραδοσιακής μουσικής απασχολώντας συχνά του μελετητές αυτής. Το μεγαλύτερο όμως επίτευγμα της Κυριακούς Πελαγίας είναι ότι κατάφερε να φέρει τους νέους στην αυλή του Δημοτικού τραγουδιού.
Πηγή:
Φώτο Γκάλερι
