Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής. Γεννήθηκε στην Αμμόχωστο στις 22 Μαρτίου 1935 και πέθανε στις 4 Ιουλίου 2021. Μετά την αποφοίτησή του από το Παγκύπριο Γυμνάσιο εργάστηκε ως δημοσιογράφος, δημόσιος υπάλληλος και για αρκετά χρόνια διετέλεσε λειτουργός προγραμμάτων στο Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου. Το 1967, μετά από μετεκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο Συρακουσών των Ηνωμένων Πολιτειών, διορίστηκε βοηθός διευθυντής προγραμμάτων τηλεοράσεως και αργότερα διευθυντής προγραμμάτων τηλεοράσεως, θέση που διατήρησε μέχρι και την αφυπηρέτησή του το 1995. Κατά την περίοδο 1974 - 1975 παρακολούθησε στο Πανεπιστήμιο Γιορκ του Τορόντο μαθήματα κοινωνιολογίας και επικοινωνίας με ιδιαίτερη έμφαση στη ραδιοφωνία και την τηλεόραση.

Το συγγραφικό του έργο είναι σημαντικό. Εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο σε ηλικία 20 χρόνων. Τιμήθηκε τέσσερις φορές με κρατικό βραβείο πεζογραφίας: το 1968 για τη συλλογή διηγημάτων του Κύπρια Έπη, το 1973 για το μυθιστόρημα Απογραφή, το 1979 για τη συλλογή διηγημάτων Αθέατη Όψη και το 1989 για το μυθιστόρημά του Η αβάσταχτη φιλοπατρία του Π. Φ. Κ. Το 1976 βραβεύθηκε στο Ε' Διεθνές Φεστιβάλ Ευρωπαϊκού θεατρικού έργου της Σόφιας για το θεατρικό του «Γκρέκορυ». Το 1980 βραβεύθηκε από την Εταιρεία Θεατρικών Συγγραφέων Κύπρου για το θεατρικό του έργο Ονήσιλος και το 1984 πήρε το πρώτο βραβείο του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου για το Ντράι Μαρτίνι. Για τη συνολική προσφορά του στα Κυπριακά Γράμματα ο Πάνος Ιωαννίδης τιμήθηκε το 1992 με το βραβείο Τεύκρου Ανθία και Θεοδόση Πιερίδη. Ο Δήμος Έγκωμης και η Ένωση Λογοτεχνών Κύπρου τον τίμησαν, σε ειδικές εκδηλώσεις για το λογοτεχνικό του έργο και για την ενεργό συμμετοχή και προσφορά του στα πολιτιστικά δρώμενα της Κύπρου. Λίγο πριν το θάνατο του η Κυπριακή Πολιτεία του παρεχώρησε ετήσιο τιμητικό χορήγημα «για τη συνεισφορά του στην οικοδόμηση της Σύγχρονης Πολιτιστικής Φυσιογνωμίας της Κύπρου», όπως αναγράφεται στο τιμητικό δίπλωμα.

Έγραψε, μεταξύ άλλων, και πάρα πολλά κείμενα ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών, συνεργάστηκε δε κατά καιρούς με διάφορα κυπριακά περιοδικά και εφημερίδες. Έργα του μεταφράστηκαν είτε ολόκληρα είτε αποσπάσματά τους σε διάφορες ευρωπαϊκές γλώσσες. Θεατρικά του έργα παρουσιάστηκαν από το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και το κυπριακό θέατρο.

ΘΟΚ 

Τον Δεκέμβριο του 1990 και τον Ιανουάριο του 1991 ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου παρουσίασε στην κύρια σκηνή του το ιστορικό έργο του Πάνου Ιωαννίδη Πέτρος ο Α'. Το έργο αυτό, διασκευασμένο από τον συγγραφέα του, έγινε και τηλεοπτική σειρά από την τηλεόραση του ΡΙΚ (11 επεισόδια) σε σκηνοθεσία Ανδρέα Κωνσταντινίδη. Κυκλοφόρησε και σε βιβλίο στη Γερμανία, σε μετάφραση στη γερμανική από τον Gudrun Rohn.

Διηγήματά του σε αγγλική μετάφραση δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Short Story International» (τεύχη 60, 62 και 98). Διηγήματά του δημοσιεύθηκαν επίσης σε Ανθολογίες στην αγγλική, γαλλική, γερμανική, ουγγρική, κινεζική και τουρκική.

Ο Πάνος Ιωαννίδης είναι ένας από τους   εμπνευστές και ιδρυτές   διαφόρων λογοτεχνικών οργανώσεων και σωματείων, όπως για παράδειγμα της «Ένωσης Φιλοτέχνων Κύπρου», της «Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων Κύπρου», της «Στέγης Τεχνών» καθώς και του σημαντικού λογοτεχνικού περιοδικού ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ.

Το 1980, με πρωτοβουλία του, ιδρύθηκε το Κυπριακό Κέντρο ΠΕΝ (τοπικός κλάδος της Διεθνούς Οργάνωσης Συγγραφέων) του οποίου είναι πρόεδρος. Ως αξιωματούχος του Κυπριακού ΠΕΝ, οργάνωσε στην Κύπρο, με χορηγίες της ΟΥΝΕΣΚΟ, του Διεθνούς ΠΕΝ και του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, πέντε Διεθνή Λογοτεχνικά Συνέδρια (1981, 1985, 1996   και 1998 και 2004.) Θέματα των συνεδρίων: «Ελευθερία και δημιουργία σε ένα ταραγμένο κόσμο», «Λογοτεχνική κριτική και μετάφραση», «Μνημεία και Λογοτεχνία», «Πολιτισμικές και πνευματικές αξίες του Μεσογειακού κόσμου» και «Η Ευρώπη γράφει Ιστορία». Το τελευταίο οργανώθηκε με την ευκαιρία της Ευρωπαϊκής Διεύρυνσης (2004) και της ένταξης της Κύπρου ως πλήρους μέλους.

Παράλληλα εκπροσώπησε, είτε ως αξιωματούχος του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου, είτε ως λογοτέχνης, την Κύπρο σε δεκάδες διεθνή Συνέδρια και Συμπόσια στο εξωτερικό καθώς και σε Επιτροπές του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Στρασβούργο. Διετέλεσε πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου, πρόεδρος της Επιτροπής Βραβείου Θεάτρου Μελίνας Μερκούρη και τρεις φορές μέλος της Επιτροπής Απονομής Κρατικών Βραβείων του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου. Είναι μέλος της Ένωσης Συγγραφέων Κύπρου, του Κυπριακού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου και της Εταιρείας Συγγραφέων Ελλάδος (Ψηφιακός Ηρόδοτος Αρχείο ΡΙΚ).

Ο Πάνος Ιωαννίδης επιμελήθηκε όλες σχεδόν τις εκδόσεις του Κυπριακού Κέντρου ΠΕΝ στην αγγλική και ελληνική. Ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο Αρμίδα. Επί σειρά ετών υπήρξε ο διευθυντής του, ενώ σήμερα παρακολουθεί την πορεία του οίκου από τη θέση του συμβούλου.  Είναι αρχισυντάκτης του τριμηνιαίου πολιτιστικού περιοδικού IN FOCUS, που εκδίδεται στην αγγλική με χορηγία του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. To περιοδικό   κυκλοφορεί στην Κύπρο και αποστέλλεται σε βιβλιοθήκες, Πανεπιστήμια, προσωπικότητες, πολιτιστικούς και παροικιακούς φορείς σε 60 και πλέον χώρες (Ψηφιακός Ηρόδοτος Αρχείο ΡΙΚ).

Έχει τιμηθεί με 4 κρατικά βραβεία για τα μυθιστορή­ματά του Απογραφή και Η αβάσταχτη φιλοπατρία του Π.Φ.K. και για τις συλλογές διηγημάτων του Κύπρια Έπη και Η αθέατη όψη. Το έργο του Gregory διακρίθηκε με το Πρώτο Βραβείο Διεθνούς Φεστιβάλ Θεατρικού Έργου. Το 2007 του απονεμήθηκε το Αριστείο Γραμμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το 2014 κέρδισε το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το βιβλίο "Ο Κοάζινος" (Πάνος Ιωαννίδης: Η τριλογία μιας γεμάτης ζωής).  To μυθιστόρημα πραγματεύεται την ιλαροτραγική ιστορία του Αντώνη Αρχοντίδη, του λεγόμενου «Παχύ», ενός ονειροπόλου χαμηλόμισθου δημόσιου υπάλληλου, στην Βρετανοκρατούμενη Κύπρο, που θέλοντας να βγάλει την οικογένειά του από την ένδεια και την ανέχεια, δημιουργεί, τη μια μετά την άλλη, συλλογές γραμματοσήμων, αρχαίων νομισμάτων, μικρούς οικιακούς ζωολογικούς και ορνιθολογικούς κήπους, με σκοπό την πώληση ή την εκμετάλλευσή τους. Παρότι όλες οι προσπάθειες του αποτυγχάνουν, ο ευφάνταστος και απροσγείωτος ήρωας του βιβλίου δεν τα βάζει κάτω και σε κάποιο στάδιο τού άπελπι αγώνα του να πλουτίσει καταφεύγει σε πνευματιστές, υπνωτιστές και αυτοσχέδιους ντόπιους μάγους, που του υπόσχονται, με τη βοήθεια πνευμάτων με τα οποία επικοινωνούν στη διάρκεια μιας σειράς σεάνς, να εντοπίσουν και να του παραδώσουν ένα θησαυρό θαμμένο από Ρωμαίους σταυροφόρους στην Κύπρο.

Πέθανε στις 4 Ιουλίου 2021.

Έργα του:

Α. Ποίηση
1.Ποιήματα, Κύπρος, 1966
2.«Εν Παρενθέσει...», Εκδόσεις Αρμίδα, Κύπρος 1997.

Β. Πεζογραφία
1.Στην Κύπρο την αέρινη (διηγήματα), Φέξης, 1964
2.Κύπρια έπη (διηγήματα), Κύπρος, 1968
3.Κρόνακα, Τόμοι Α και Β , (διηγήματα), Κύπρος, 1970, 1972
4.Απογραφή (μυθιστόρημα), Κύπρος, 1973, Β΄ έκδοση «Λήδρα», Αθήνα, 1993
5.Η αθέατη όψη (διηγήματα), Κύπρος, 1979
6.Νικολάου Κέη, δημοσιογράφου: Τρεις παραβολές (νουβέλες και διηγήματα), Κύπρος, 1988
7.Η αβάσταχτη φιλοπατρία του Π. Φ. Κ. (μυθιστόρημα), Κινύρας, Κύπρος, Β΄εκδ. Καστανιώτης, 1990
8.Ανάπλους (Επιλογή 20 διηγημάτων), Κύπρος, 1992

9. Οι Ντέβα, μυθιστόρημα, Αρμίδα, Κύπρος, 2006
10. Το τόλμημα της μνήμης, Καστανιώτης, Αθήνα, 2011

11. Ο Κοάζινος, Αρμίδα, Λευκωσία, 2012

Γ. Θέατρο
1.Ο άνθρωπος από τη Σαλίνα, Κύπρος, 1962
2.Συ που σκοτώθης για το φως, Κύπρος, 1963
3.Πυγμαλίων και Γαλάτεια, Κύπρος, 1963
4.Γκρέγκορυ, Κύπρος, 1973
5.Τρία θεατρικά (Το Μπάνιο, Εγγαστρίμυθοι, Γκρέγκορυ) Κύπρος, 1980
6.Ονήσιλος, Κύπρος, 1981
7.Θεατρικά Μονόπρακτα (Η Βαλίτσα, Ντράι Μαρτίνι, Τα ξαδέλφια), Κύπρος, 1984
8.Πέτρος ο Α΄, Κύπρος, 1992
9.Φωτεινός, έμμετρη θεατρική σύνθεση, Εκδ. Αρμίδα, Κύπρος, 2000

10. Συλλείτουργο, ΣΙΜΑΕ, Κύπρος, 2002

11. Λεόντιος και Σμύρνα, Αρμίδα, Κύπρος, 2005


Δ. Ανθολογίες

1.Cyprus  highlights, με το Λεωνίδα Μαλένη, Κύπρος, 1963. 
2.Ανθολογία Κυπριακού διηγήματος (μαζί με τον Α.Χριστοφίδη), Εκδ. Ι.Μ., Κύπρος, 1969
3.Ανθολογία του Αγώνα (ποιήματα, πεζά, θεατρικά), Κύπρος, 1972
4.Face of an island, 24 Κυπριακά διηγήματα, σε αγγλική μετάφραση, εκδ. Αρμίδα, Κύπρος, 1997

5. Face of an island,25 Κύπριοι ποιητές, σε αγγλική μετάφραση, εκδ. Αρμίδα, Κύπρος, 2000


Ε. Μεταφράσεις έργων του σε άλλες γλώσσες
1.Poemes Μτφρ. Γκαστόν Ανρί Ωφρέρ, εκδ. Subervie Rodez, Γαλλία, 1968
2.Petros Ι. Oder die Ballade der Arodafnussa Μτφρ. G. Rohr, Εκδ. Romiosini, Κολωνία, 1987
3.Panos Ioannides - A Litterary Portrait by G. Ioannides Μτφρ. Ρέα Φραγκοφίνου, Cyprus PEN editions, 1995, ISBN 9963-554-26-1.
4.Trois Paraboles de Nikolaos Keis, journaliste, Ed. Bilingue Avec Francais, Ed. Trimestrielle, Institute d’ Etudes Neo-Helleniques, Univercite de Nancy, France, 1996, ISBN 1250-5544