Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το Εθνικό Δασικό πάρκο της Αθαλάσσας βρίσκεται στα νοτιανατολικά της Λευκωσίας και συνορεύει με τους δήμους Αγλαντζιάς στα βόρεια, Στροβόλου στα δυτικά, Λατσιών στα νοτιοδυτικά και Γερίου στα νοτιοανατολικά. Με συνολική έκταση 840 εκταρίων έχει κηρυχθεί από το 1990 σε Εθνικό Δασικό Πάρκο και πέρα ως χώρος πρασίνου προσφέρει και άλλες συναφείς δραστηριότητες και λειτουργίες, όπως υπαίθρια αναψυχή, πνευματική και σωματική άθληση, περιβαλλοντική εκπαίδευση και επιμόρφωση.

Το δάσος της Αθαλάσσας αποτελεί ένα επίτευγμα μακροχρόνιων προσπαθειών αναδάσωσης μιας περιοχής που υπήρξε άγονη και φτωχή σε βλάστηση και αποτελεί ουσιαστικά δημιούργημα του ανθρώπου. Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το 1904 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Στο δάσος συναντώνται θάμνοι και ποώδη φυτά, όπως ηλιάνθεμο, περιπλοκάδι, θυμάρι, παλλούρα, φρύγανα κ.α. Από τα δενδρώδη φυτά τα περισσότερα δεν αυτοφύονται στην περιοχή αλλά έχουν φυτευτεί. Από τη δενδρώδη βλάστηση διακρίνονται κυρίως πεύκα, ακακίες, ευκάλυπτοι, χαρουπιές, αγριελιές κ.α. Από την άλλη η πανίδα του Εθνικού Δασικού Πάρκου περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία πουλιών κυρίως υδρόβιων μεταναστευτικών που οφείλεται κυρίως στην ύπαρξη δυο υδατοφρακτών και στις κλιματολογικές συνθήκες. Έχουν καταγραφεί συνολικά 173 είδη πουλιών, 7 είδη θηλαστικών, 6 είδη ερπετών, 2 είδη αμφιβίων, διάφορα είδη πεταλούδων και μεγάλος αριθμός εντόμων.

Το πάρκο εκτός από την κύρια λειτουργία του που είναι η δασική και καλλιεργητική έρευνα, χρησιμοποιείται επίσης ως εκδρομικός χώρος, χώρος περιπάτου, ποδηλατόδρομος, χώρος αθλοπαιδιών, χώρος με παιχνίδια για μικρά παιδιά, χώρος παρακολούθησης πουλιών, χώρος ψαρέματος, για μελισσοκομία, καθώς και για άλλες πολλές δραστηριότητες που δίνουν την ευκαιρία στους κατοίκους της πόλης να ξεφύγουν για λίγο από το άγχος και τη μονοτονία της καθημερινότητας.

Οι σημαντικότεροι χώροι του πάρκου αποτελούν:

Πάρκο Αγίου Γεωργίου: Αποτελεί το πρώτο έργο που έχει δημιουργηθεί στα πλαίσια αξιοποίησης του Εθνικού Δασικού Πάρκου Αθαλάσσας. Με έκταση 10,5 εκταρίων περιλαμβάνει ένα μικρό εκδρομικό χώρο, περίπτερο, παιδική χαρά, μονοπάτι περιπάτου, χώρους αθλοπαιδιών και μια μικρή λίμνη με χήνες.

Εκδρομικός Χώρος: Βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του Εθνικού Πάρκου. Με έκταση 10 εκταρίων προσφέρεται χώρος για μια ημερήσια εκδρομή για έτοιμα όμως γεύματα, καθώς το άναμμα φωτιάς εντός του πάρκου απαγορεύεται αυστηρά. Με χωρητικότητα γύρω στα 500 άτομα περιλαμβάνει εκδρομικά τραπέζια, τουαλέτες, βρύσες, μεγάλη παιδική χαρά, γήπεδα αθλοπαιδιών, μονοπάτια φύσης, ειδικές διευκολύνσεις για αναπήρους.

Δασοβοτανικός κήπος: Με έκταση περίπου 4,5 εκταρίων περιλαμβάνει δυο διαφορετικούς χώρους που γειτνιάζουν . Ο Δασοβοτανικός κήπος Α’ περιλαμβάνει φυτά, δέντρα και θάμνους που προέρχονται από τη χλωρίδα άλλων χωρών, ενώ ο Δασοβοτανικός κήπος Β’ περιλαμβάνει δέντρα και φυτά από την εγχώρια χλωρίδα. Σκοπός του κήπου αποτελεί η εκπαίδευση και η επιμόρφωση των ερευνητών αλλά και του ευρύτερου κοινού σε θέματα χλωρίδας.

Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης: Βρίσκεται βορειανατολικά του Πάρκου του Αγίου Γεωργίου και λειτουργεί ως εκθεσιακός και ενημερωτικός χώρος. Περιλαμβάνει αίθουσα μακέτας, μικρό εργαστήριο, αίθουσα διαλέξεων και προβολών, αίθουσα γεωλογίας, χλωρίδας και πανίδας, καθώς και ένα μικρό κατάστημα. Λειτουργεί σε εργάσιμες ημέρες και ώρες. Εκτός από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης στο Πάρκο εδρεύουν και διάφορες άλλες υπηρεσίες ανάμεσα στις οποίες το Δασικό Φυτώριο, το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, η Μετεωρολογική Υπηρεσία.

Φράγματα Αθαλάσσας

Επίσης στην Αθαλάσσα βρίσκονται και δυο φράγματα, το μικρό φράγμα του Αγίου Γεωργίου και το φράγμα της Αθαλάσσας. Το φράγμα της Αθαλάσσας με χωρητικότητα 791.000 κυβικά μέτρα κτίστηκε το 1962 στην ένωση των χειμάρρων του Βαθύ και του Καλόγερου με σκοπό να καλύψει τις αρδευτικές ανάγκες της περιοχής. Η ύπαρξη των δυο φραγμάτων προσθέτει σημαντικά στην αισθητική και οικολογική αξία του πάρκου, καθώς αποτελεί πόλος έλξης για πουλιά, αμφίβια, ερπετά ενισχύοντας τη βιοποικιλότητα του Πάρκου, ενώ σε αυτά συναντώνται και υδρόφιλα φυτά.