Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Από τους κορυφαίους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών στην Κύπρο και με λαμπρή καριέρα όσο λίγοι ποδοσφαιριστές ήταν ο Πανίκος Κρυστάλλης.

Ο Πανίκος Κρυστάλλης γεννήθηκε την Ιη Ιουλίου 1938 στο χωριό Αμίαντος. Από μικρός έμεινε ορφανός από πατέρα. Μετά από σύντομη παραμονή στη Λάρνακα μετακόμισε με τη μητέρα στην Τ/κ συνοικία στη Λεμεσό. Είχε μια πολύ δύσκολη παιδική ηλικία και για κάποια χρόνια λόγω οικονομικών δυσκολίων της μητέρας του που έκανε 2 και 3 δουλειές. Ως εκ τούτου για κάποια χρόνια διαστήματα έζησε με ανάδοχες οικογένειες. 

Από ηλικία 6 χρονών άρχισε να ασχολείται με το ποδοσφαιρο. Σε ηλικία 13 χρόνων ο τεχνικός της ΑΕΛ Αργύρης Γαβαλάς τον έγραψε στην ομάδα. Σε ηλικία 16 χρονών άρχισε να αγωνίζεται με την πρώτη ομάδα της ΑΕΛ. Εγγράφηκε με το όνομα Πανίκος Αναστασίου. Στη συνέχεια από το όνομα της μητέρας του Χρυστάλλας, γιατί ήθελε να την τιμήσει που του στάθηκε και ως μητέρα και πατέρας, με ένορκη δήλωση πήρε το επίθετο Κρυστάλλης. Στον πρώτο του αγώνα αγωνίστηκε με το ΑΠΟΕΛ και πέτυχε 2 τέρματα. Μετά την κρίση στην ΑΕΛ το 1956 αποχώρησε μαζί με άλλους ποδοσφαιριστές και εντάχθηκε στον Απόλλωνα Λεμεσού με προπονητή και πάλιν τον Γαβαλά. Στην πορεία εξελίχθηκε στον καλύτερο επιτελικό μέσο του Πρωταθλήματος. 

Καριέρα

Κέρδισε τίτλους και στις τρεις ομάδες που αγωνίστηκε (ΑΕΛ, Απόλλων, ΑΕΚ Αθηνών) και το ταλέντο του έλαμψε κερδίζοντας το χειροκρότημα και την εκτίμηση όλων των φιλάθλων. 

Πορτρέτο Πανίκος Κρυστάλλης

Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος -Αρχείο ΡΙΚ

Ο Πανίκος Κρυστάλλης ξεκίνησε στα 16 του χρόνια στην ΑΕΛ και ήταν βασικός για δύο χρόνια κερδίζοντας ένα πρωτάθλημα. Η γνωστή διάσπαση στην ΑΕΛ τον έφερε μαζί με άλλους στον «αιώνιο» αντίπαλο τον Απόλλωνα, όταν ακόμα η ομάδα αυτή αγωνιζόταν στη Β΄Κατηγορία του πρωταθλήματος. Για τέσσερα χρόνια με την κυανόλευκη πανηγύρισε δύο κύπελλα και έκανε τον Απόλλωνα μια υπολογίσιμη δύναμη. Το 1961 έκανε το μεγάλο βήμα αφού πήρε μεταγραφή στην ΑΕΚ Αθηνών όπου αγωνίστηκε τρία χρόνια κερδίζοντας μάλιστα κι ‘ ένα πρωτάθλημα. Υπέγραψε με τον πρόεδρο της ΑΕΚ Νίκο Γκούμα με συμβόλαιο 3.500 λίρες και μπόνους 1500 λίρες για τη συμμετοχή. Το 1962 ζητήθηκε για μεταγραφή από την Μπόλτον με 12.000 λίρες. Η ΑΕΚ αρνήθηκε γιατί ήθελε 17.000 λίρες. Πήρε με την ΑΕΚ το 1963 το πρωτάθλημα Ελλάδος. Επιστρέφει μετά στην Κύπρο και τον Απόλλωνα το 1964. Η ξαφνική του μετακίνηση πίσω στον Απόλλωνα, ενώ στην ΑΕΚ πήγαινε περίφημα, είχε και πολιτική χροιά. Τον ζήτησε να επιστρέψει ο εκ των ιδρυτών του Απόλλωνα Σπύρος Κυπριανού, τότε Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου,  γιατί ο Απόλλωνας δεν πήγαινε καλά και έπρεπε να παραμείνει στην Α Κατηγορία. Κέρδισε κύπελλα με τον Απόλλωνα το 1966 και 1967 και ανακηρύχθηκε ποδοσφαιριστής της χρονιάς. Το 1969 μετά από διαφωνία με τον προπονητή του σε ηλικία 31 ετών εκδιώκεται από τον Απόλλωνα. Από κάποιος κρίθηκε μεγάλος και ακατάλληλος και αυτό τον πίκρανε πάρα πολύ.

Το 1970 μετακινείται στην ΑΕΛ ύστερα από πρόταση του τότε προέδρου της Νίκου Σολωμονίδη, όπου έμεινε μέχρι 1974 και μάλιστα για δύο χρόνια ήταν προπονητής-παίκτης. Συνέχισε ως προπονητής της ΑΕΛ έως το 1976. Αποχώρησε οριστικά από τα γήπεδα το 1981.

Ο Πανίκος Κρυστάλλης θεωρείται σαν ένας από τους κορυφαίους παίκτες όλων των εποχών. Ηταν μέλος της Εθνικής Ομάδας της Κύπρου από το 1960 έως το 1970.  Μεγάλο ταλέντο, εξαιρετικός τεχνίτης της μπάλας  αλλά και σπουδαίος άνθρωπος. Ήταν παίκτης που… μιλούσε στην μπάλα, είχε άριστη τεχνική κατάρτιση, ήταν δυνατός και πέραν από το δημιουργικό του ρόλο στο γήπεδο, είχε και το γκολ είτε με τα πόδια είτε με το κεφάλι.

Η πορεία του χρονολογικά:

1954-57: ΑΕΛ

1957-61: Απόλλων 
1961-64: ΑΕΚ Αθηνών
1964-70: Απόλλων
1970-74: ΑΕΛ

Πανηγύρισε δύο πρωταθλήματα με την ΑΕΛ (1955-1956) και ένα με την ΑΕΚ Αθηνών (1963) και δύο κύπελλα με τον Απόλλων (1966, 1967). Ο Πανίκος Κρυστάλλης αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος 1960-61 όπου σημείωσε 26 τέρματα. Είναι 19 φορές διεθνής και πέτυχε 2 τέρματα. 

Και καλιτέχνης

Ο Πανίκος Κρυστάλλης επτά δεκαετίες μετά την πρώτη του εμφάνιση στα πέτρινα κυπριακά γήπεδα, επέστρεψε στην δημόσια ζωή όχι με μια μπάλα στα πόδια, αλλά με ένα πινέλο στα χέρια.

 Ως αυτοδίδακτος ερασιτέχνης ζωγράφος, ο παλαίμαχος διεθνής ποδοσφαιριστής απαθανατίζει στους πίνακες ζωγραφικής την ομορφιά της κυπριακής φύσης στη ροή του χρόνου. Πηγή δημιουργίας και έμπνευσης άλλοτε είναι μια αιωνόβια ελιά, άλλοτε ένα λουλούδι και άλλοτε ένα παρεκκλήσι. Με δεξιοτεχνία, επιμέλεια και περίσσια αγάπη, ο Πανίκος Κρυστάλλης απεικονίζει τα χρώματα και τις ιδιαιτερότητες ενός κόσμου που συχνά ξεχνούμε ότι υπάρχει. Η πρώτη του έκθεση πραγμαοτοποιήθηκε  στο ξενοδοχείο Κούριο, στη Λεμεσό. Τα εγκαίνια της έκθεσης,  υπό την αιγίδα του Υπουργού Παιδείας Κώστα Χαμπιαούρη και του Δημάρχου Λεμεσού, πραγματοποιήθηκαν στην Κυριακή, 10 Νοεμβρίου 2019 και τα έσοδα διατέθηκαν  για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Οπως ο ίδιος δήλωσε  «όπως κάποτε ζωγράφιζα με τα πόδια, τώρα ζωγραφίζω με τα χέρια».