Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Είναι το πρόσωπο εκείνο που ανήκει στο ιερόν, που εκτελεί τις ιερουργίες της δημόσιας λατρείας, που βρίσκεται στην υπηρεσία της Εκκλησίας.

Στην Αρχαιότητα υφίσταντο οι ιερείς και ιέρειες, πρόσωπα αφιερωμένα στις διάφορες θεότητες που ασκούσαν μια λατρεία σε κάποιον ιερό χώρο. Υπήρχαν, έτσι, οι ιερείς του Απόλλωνος ή του Διός, οι ιέρειες της Αφροδίτης κλπ. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι ιερείς είχαν μια ιδιαίτερη δύναμη και μπορούσαν να επικοινωνούν με τους θεούς και να ερμηνεύουν τη θέλησή τους. Έτσι το αξίωμα του ιερέως ήταν συχνά κληρονομικό και προνομιακό. Ακόμη, οι ιερείς εθεωρείτο ότι είχαν και μαντικές ικανότητες. Φυσικά οι ιερείς αποκτούσαν συχνά και πολιτική δύναμη. Ιδιαίτερα οι αρχιερείς, δηλαδή οι ανώτατοι θρησκευτικοί ηγέτες, προέρχονταν πολλές φορές από την ίδια τη βασιλική οικογένεια μιας πόλης-κράτους, ή ήσαν οι ίδιοι οι βασιλιάδες. Τούτο συνέβαινε και στην αρχαία Κύπρο, όπου ο μυθικός βασιλιάς Κινύρας, για παράδειγμα, ήταν και ο αρχιερέας της Αφροδίτης.

Στην αρχαία Κύπρο υπήρχαν ιερείς ή ιέρειες για κάθε θεότητα που λατρεύθηκε στο νησί. Από επιγραφικές μαρτυρίες γνωρίζουμε και την ύπαρξη αρχιερέων (άρα και την ύπαρξη ιερέων) αφιερωμένων στη λατρεία ακόμη και βασιλιάδων και βασιλισσών της δυναστείας των Πτολεμαίων που θεοποιούνταν (Ελληνιστική εποχή) καθώς και επίσης θεοποιημένων Ρωμαίων αυτοκρατόρων (Ρωμαϊκή εποχή).

Στους Χριστιανικούς χρόνους οι αρχιερείς και οι ιερείς ήσαν πλέον αφοσιωμένοι στην υπηρεσία της Εκκλησίας του Χριστού. Ιέρειες δεν υπήρχαν πλέον στην νέα θρησκεία.

Στην Κύπρο ο ιερέας, ο παπάς, ήταν το πλέον σημαντικό πρόσωπο του χωριού, κατά την εποχή κυρίως της Τουρκοκρατίας, οπότε η προσφορά του στην κοινότητα ήταν πολύ μεγάλη. Μέσα στις άθλιες από κάθε άποψη συνθήκες της τότε εποχής, ο παπάς ήταν ο πνευματικός αρχηγός της κοινότητας, ο μόνος ίσως που γνώριζε κάπως ανάγνωση και γραφή, γι’ αυτό και συχνά εκτελούσε χρέη δασκάλου και μόνος του λειτουργούσε σχολείο. Σήμερα οι ιερείς στην Κύπρο είναι, στην πλειονότητά τους, μορφωμένοι, απόφοιτοι της ιερατικής σχολής «Απόστολος Βαρνάβας»* που λειτουργεί στη Λευκωσία.