Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ο Σταύρος Οικονόμου (1917-2004) είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της αρχιτεκτονικής του Μοντέρνου. Γεννήθηκε σε μια δωδεκαμελή οικογένεια στον αγροτικό οικισμό Κισσόνεργα της Πάφου. Όμως η φτωχή και απομακρυσμένη από τα αστικά κέντρα καταγωγή του δεν τον απέτρεψε από το να κυνηγήσει το μέλλον του. Όπως διηγείται η σύζυγος του σε μαγνητοσκοπημένη συνέντευξη, η εργατικότητα του και η προσιτότητα του ήταν τα όπλα του που του άνοιγαν πόρτες στην ζωή.

Εργάστηκε αρχικά ως τεχνίτης στα μεταλλεία της CMC και ακολούθως ως τεχνικός στο Τμήμα Δημοσίων Έργων και στον Δήμο Αμμοχώστου. Στα 31 του χρόνια μαζί με την σύντροφο της ζωής του μετακομίζουν στο Λονδίνο για να δουλέψει στο Τμήμα Οικήσεως του Greater London και παράλληλα να σπουδάσει εξ αποστάσεως στο Royal Institute of British Architects. Με την επιστροφή του στη Κύπρο το 1952 ο Δήμος Αμμοχώστου του ζητά να αναλάβει καθήκοντα Δημοτικού Αρχιτέκτονα. Λίγα χρόνια μετά στα 38 του χρόνια εργοδοτείται από τον επιχειρηματία Γώγο Παρασκευαίδη για να αναλάβει την ευθύνη έργων που θα εκτελούνταν στις βάσεις της Επισκοπής, ενώ παράλληλα ιδρύει με άλλους συνεργάτες αρχιτέκτονες γραφείο στη Λεμεσό στο οποίο εργάζεται τα απογεύματα. Το 1960 ιδρύει το δικό του αρχιτεκτονικό γραφείο στη Λευκωσία.

Η παραγωγή αρχιτεκτονικού έργου του Σταύρου Οικονόμου είναι αποστομωτική. Δημόσια και ιδιωτικά κτίρια σε διάφορες πόλεις της Κύπρου. Από οικίες μέχρι μεγάλα βιομηχανικά, ξενοδοχειακά και κυβερνητικά συγκροτήματα. Πολλά από αυτά λειτουργούν ακόμη και μέχρι σήμερα ως τοπόσημα ανάμεσα μας στη Λευκωσία. Όπως, η παλιά δημοτική αγορά στο ιστορικό κέντρο, το εργοστάσιο ΣΟΠΑΖ στην ομώνυμη βιομηχανική περιοχή, η χονδρική αγορά παραδίπλα, το εργοστάσιο Φρου Φρου στην βιομηχανική περιοχή της Έγκωμης, τα κτίρια της ΣΠΕΛ και το περίπτερο της στην Κρατική Έκθεση, η πολυκατοικία Πεδιαίος, ο ξενώνας των Αμερικανών Πεζοναυτών στην οδό Καλαβρύτων, η πολυκατοικία Σιαντεκλαίρ, έργα που μελετήθηκαν και πραγματοποιήθηκαν τις δεκαετίες του 1960 και του 1970. Τα σχέδια, τα προοπτικά και οι φωτογραφίες του φανερώνουν μια έντονη έγνοια του δημιουργού για την απόδοση ενός αισθητικά, λειτουργικά και κατασκευαστικά άρτιου οικοδομήματος, από την σύλληψη της ιδέας μέχρι και την πλήρη ολοκλήρωση του. Τόσο σε επίπεδο λεπτομέρειας, αλλά και στο γενικότερο σύνολο. Έχοντας υπόψη τον τελικό χρήστη που θα το χρησιμοποιήσει αλλά και την ένταξη του στο υπόλοιπο δομημένο αστικό περιβάλλον. Δεν του έλειπε ούτε ο δημόσιος λόγος, ο Σταύρος Οικονόμου επεδίωκε να συμμετέχει και στα κοινά. Πολυδιάστατη δράση, αναπτύσσοντας θέσεις σε διάφορα κοινωνικά, επαγγελματικά και επιστημονικά θέματα τα οποία είναι επίκαιρα μέχρι και σήμερα. Μέχρι και μελέτη για αξιοποίηση τμημάτων της μεσαιωνικής τάφρου.

Αναδρομική έκθεση

Την πρώτη αναδρομική έκθεση του Σταύρου Οικονόμου φιλοξένησε από τις 12 Ιουνίου  2021 η Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης- ΣΠΕΛ στη Λευκωσία. Η έκθεση με τίτλο «Past-forward: Stavros Economou Unarchived» διοργανώθηκε από τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες του ΥΠΠΑΝ, το Ινστιστούτο Κύπρου και το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου με επιμελητές τους, Πόπη Ιακώβου, Γιώργο Αρτόπουλο, Μιχάλη Σιούλα και Μαρίνα Χριστοδουλίδου.