Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ο Γιώργος Γιαπανάς είναι ο διασημότερος κατασκευαστής σάντουιτς στη Λευκωσία. Γεννήθηκε το 1934 στο Πολύστυπο, ήταν ο μικρότερος από τους εννέα γιους της οικογένειας. Τα αδέλφια του έφυγαν από το χωριό κι έτσι έμεινε πίσω μόνος του. Έφυγε από το Δημοτικό για να βοηθάει στις αγροτικές εργασίες. Μαζί με τον πατέρα του πήγε στην Αγία Μαρίνα, έσπερνε σιτάρι και θέριζε. Στα 16 του όμως κουράστηκε, δεν ήθελε να συνεχίσει την αγροτική ζωή στο χωριό. Έτσι, ο μικρός Γιαπανάς, ξεκίνησε με τα πόδια να πάει στη Λεμεσό, από εκεί στη Λάρνακα για να καταλήξει Λευκωσία, μαζί με τον παιδικό του φίλο Πολύβιο. Ήταν  αεικίνητος άνθρωπος, ήθελε να κάνει πολλά. Η πρώτη τους απόπειρα όμως απέτυχε, αφού τους εντόπισε ο πατέρας του και με μεγάλη δυσκολία τον έφερε πίσω στο χωριό.

ΕΟΚΑ

Οι απόπειρες να φύγει από το χωριό συνεχίστηκαν, κάθε φορά όμως με αποτυχία. Μέχρι το ξέσπασμα του αγώνα της ΕΟΚΑ και της γνωριμίας του με τον Καραολή. Η κόρη του Φλωρεντία θυμάται και εξηγεί: «Έγινε σαντουιτσής κατά τύχη, αν μπορούμε να το πούμε έτσι. Όταν κατέβηκε Λευκωσία, μπήκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ και έφτιαχνε βόμβες. Για να μην τους καταλάβουν οι Βρετανοί, τους έδωσαν το ταμείο εισιτηρίων του γηπέδου του ΓΣΠ. Εκεί λοιπόν έστησαν το αρχηγείο τους. Για να μην τους καταλάβουν και προφανώς για να ικανοποιήσει τη δική τους πείνα άρχισε να φτιάχνει σάντουϊτς. Αρχικά, μόνο για τους ίδιους. Ο κόσμος τους έφερνε υλικά και έψηναν μέσα σε εφημερίδες. Στην αρχή φαινόταν πως είχαν στήσει επιχείρηση, ουσιαστικά όμως όλοι έτρωγαν δωρεάν! Το αστείο είναι ότι η φήμη τους εξαπλώθηκε από στόμα σε στόμα με αποτέλεσμα να έρχονται άνθρωποι ως κανονικοί πελάτες για να φάνε το σάντουϊτς του Γιαπανά! Όσες έρευνες κι αν έκαναν οι Βρετανοί, δεν τους ανακάλυψαν ποτέ». Η Φλωρεντία Γιαπανά και ο σύζυγος της Αλέξανδρος, έχουν αναλάβει σήμερα την επιχείρηση Μετά τον θάνατό του, ανέλαβε η κόρη του Φλωρεντία με τον σύζυγό της τα ηνία της επιχείρησης. Εκεί κοντά από τον Γιαπανά όμως, παρέα κράταγε ο Κυριλλής με τη δική του οικογένεια. Μετά από ένα σάντουιτς, οι παραδοσιακοί λουκουμάδες παραμόνευαν στη γωνία και έτσι οι πελάτες έπαιρναν ένα ολοκληρωμένο γεύμα.

Τόσο ο Γιαπανάς όσο και ο Κυριλλής έκλεισαν τα καταστήματα τους μετά από 60 χρόνια ζωής στις 23 Δεκεμβρίου 2016. Η απόφαση λήφθηκε με διάταγμα του Τμήματος Δημοσίων Έργων το οποίο έχει αναλάβει την ευθύνη για κατεδάφιση του χώρου του παλιού Γ.Σ.Π. το οποίο θα αξιοποιείτο για ανάπλαση της περιοχής.

Μετά την κατεδάφιση του παλιού ΓΣΠ το σαντουιτσίδικο Γιαπανά  μετακόμισε σε ένα μικρό μαγαζί, στην επίσης πολύ κεντρική οδό Στασάνδρου. Γρήγορα, ποιοτικά και νόστιμα... τα κύρια χαρακτηριστικά του, αλλά και οικονομικά.

Το παραδοσιακό σπέσιαλ είναι με τρία βασικά συστατικά διαλέγοντας μεταξύ λουκάνικου, μπέικον, ρόστο, χαλλουμιού τυριού χαμ, με συνοδεία ντομάτας και με αγγουράκι. 

Πηγές: 

1. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
2. Μηχανή του Χρόνου