Γιαβόπουλος Νίκος
Γιατρός, μέλος των πρώτων πυρήνων της Αριστεράς στην Κύπρο, γιος του ζωγράφου- αγιογράφου Όθωνα Γιαβόπουλου. Ήρθε στην Κύπρο το 1924 και βοήθησε στην παραπέρα οργάνωση των κομμουνιστικών εργατικών πυρήνων. Το 1925 απελάθηκε από την Κύπρο για Κομουνιστική δράση. Σύμφωνα με μαρτυρία του Πλουτή Σέρβα ο Νίκος Γιαβόπουλος απελάθηκε στο πλαίσιο μιας αντιπαράθεσης Βρετανικού και Ελληνικού Κομουνιστικού Κόμματος. Ο Γιαβόπουλος προωθούσε τη σύζευξη των Κομουνιστών της Κύπρου με αυτούς της Ελλάδας.
Ο Γιαβόπουλος στο μικρό διάστημα που βρέθηκε στην Κύπρο υπήρξε μέλος της συντακτικής επιτροπής της εφημερίδας Νέος Ανθρωπος. Η εφημερίδα εκδιδόταν από συντακτική επιτροπή με διευθυντή τον Χαράλαμπο Σολομωνίδη. Άλλοι συνεργάτες του κομμουνιστικού αυτού εντύπου ήσαν οι Χαράλαμπος Βατυλιώτης (Βάτης), Κώστας Χριστοδουλίδης (Σκελέας), Γιάννης Παπαγγέλου (Λεύκης) και όπως προαναφέρθηκε ο Νίκος Γιαβόπουλος. Η εφημερίδα ανέστειλε την έκδοση της το 1930 ύστερα από καταδίκη, από τις κατοχικές βρετανικές αρχές, του υπεύθυνου εκδότη της Χ. Σολομωνίδη για λίβελο.
Οι πυρήνες
Ο Γιαβόπουλος ήρθε στην Κύπρο το 1924, αλλά οι πρώτοι μαρξιστικοί πυρήνες στην Κύπρο είχαν συγκροτηθεί νωρίτερα, προς τα τέλη του 1922. Τότε εμφανίστηκε το Κυπριακό Εργατικό Κόμμα, με εκφραστικό όργανο την εφημερίδα Πυρσό, την πρώτη σοσιαλιστική εφημερίδα στην Κύπρο. Κυρίαρχος τότε ήταν ο υπεύθυνος της εφημερίδας Πάνος Φασουλιώτης. Οι πυρήνες τον Ιούνιο του 1923 μετονομάστηκαν σε Κυπριακό Εργατικό και Αγροτικό Κόμμα. Τον Νοέμβριο του 1923 αλλάζει και πάλι η ονομασία του κόμματος σε Κυπριακό Εργατικό και Αγροτικό Κόμμα (Κομμουνιστικό), ενώ γίνεται και διασύνδεση με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος (ΚΚΕ) και τη Γ΄ Διεθνή. Οι πρώτες προσπάθειες για ένταξη στη Γ΄ Διεθνή αποτυγχάνουν. Η επικράτηση των κομμουνιστών μέσα στους πυρήνες επήλθε μετά τις εκλογές στη Βρετανία του 1924, τις οποίες κέρδισε το Εργατικό Κόμμα. Οι πυρήνες έστειλαν τότε στην Εργατική κυβέρνηση τα αιτήματά τους, εργατικά και κοινωνικά. Σε αυτό το ιστορικό έγγραφο οι πυρήνες για πρώτη φορά αυτοαποκαλούνται Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου. Η Εργατική κυβέρνηση ούτε καν απάντησε στα αιτήματα των Κύπριων σοσιαλιστών. Η διαμάχη τελείωσε οριστικά όταν διαγράφηκε ο Φασουλιώτης, κάτι που σήμαινε και το τέλος του Πυρσού που ήταν υπό το όνομά του. Οι πρώτοι πυρήνες, λειτουργώντας ως υποτυπώδες κόμμα, έχασαν κάποια στελέχη που έφυγαν στο εξωτερικό και εντάχθηκαν στο ΚΚΕ, αλλά ενισχύθηκαν από την κάθοδο του Νίκου Γιαβόπουλου, που όμως με τη σειρά του εξορίστηκε τον Ιούλιο του 1925 από τους αποικιοκράτες για την κομμουνιστική του δράση. Μετά τη φυγή του στο εξωτερικό την ηγεσία αναλαμβάνει ο Σκελέας. Η απώλεια του εκφραστικού οργάνου καλύφθηκε από την Πρωτοχρονιά του 1925 με την έκδοση της εφημερίδας Νέος Άνθρωπος.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια