Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μορφή λύσης του Κυπριακού που συζητείται μετά την Τουρκική Εισβολή το 1974 και προνοεί τη δημιουργία δύο περιοχών στις οποίες κατά πλειοψηφία θα κατοικούν οι Ελληνοκύπριοι (Νότια περιοχή) και οι Τουρκοκύπριοι (Βόρεια περιοχή). Οι δύο αυτές ζώνες οι οποίες θα συνιστούν ομοσπονδιακά κρατίδια θα έχουν κοινή ομοσπονδιακή κεντρική κυβέρνηση και μια κρατική κυριαρχία και ιθαγένεια.

Πρόκειται για το πλαίσιο λύσης στο οποίο έχουν συμφωνήσει από το 1977 με τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου Μακαρίου - Ντενκτάς η Ελληνοκυπριακή πλευρά με την Τουρκοκυπριακή και είναι η λύση που υιοθετούν τα ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στις συμφωνίες υψηλού επιπέδου δεν υπήρχε ο όρος της Διζωνικής Ομοσπονδίας αλλά της Διαπεριφερειακής.

Σε αυτή την περίπτωση, οι βασικές εξουσίες (εξωτερική πολιτική και άμυνα, οικονομία) θα ασκούνται από την Ομοσπονδιακή κυβέρνηση, ενώ το Κράτος θα έχει μια κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μια ιθαγένεια. Η δικοινοτικότητα σημαίνει πως οι δυο κοινότητες θα συμμετέχουν αποτελεσματικά στα όργανα και στις αποφάσεις της κεντρικής εξουσίας. Όμως η διζωνικότητα ορίζει πως η κάθε κοινότητα θα διοικείται αυτόνομα και θα καθορίζει μόνη της τα ζητήματα που την αφορούν στο εσωτερικό. Πρώτο σχέδιο για λύση Ομοσπονδίας ήταν το σχέδιο Γκάλι το οποίο κατατέθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη από τον τότε γ.γ Μπουτρος Γκάλι επί προεδρίας Γιώργου Βασιλείου.  Ακολούθησε το σχέδιο Ανάν τα πρώτα προσχέδια του οποίου ξεκίνησαν να διαμορφώνονται το 2002 επί προεδρίας Γλαύκου Κληρίδη.

Βάσει του Σχεδίου Αναν (2003) που αποτελεί την πιο συντονισμένη προσπάθεια των Ηνωμένων Εθνών για επίτευξη λύσης στο Κυπριακό ζήτημα, το νέο κράτος θα είχε δυο νομοθετικά σώματα: τη Γερουσία, που θα αριθμούσε 48 μέλη με ίσο αριθμό μελών από κάθε μια από τις δυο κοινότητες και τη Βουλή που θα είχε 48 μέλη, εκ των οποίων τα 12 θα εκλέγονταν από την Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Η εκτελεστική εξουσία θα ασκούνταν από ένα Προεδρικό Συμβούλιο έξι μελών και το Προεδρικό αξίωμα θα εναλλάσσονταν μεταξύ της ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής πλευράς κάθε 20 μήνες. Υπενθυμίζεται πως το Σχέδιο Ανάν απορρίφθηκε από την Ελληνοκυπριακή πλευρά σε ποσοστό 75% στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου του 2004, ενώ εγκρίθηκε από τους Τουρκοκυπρίους σε ποσοστό 65%.

Η λύση αυτή έχει επιβεβαιωθεί με τη Συμφωνία της 8^ης Ιουλίου 2006 μεταξύ Τάσσου Παπαδόπουλου και Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, που προνοεί «δέσμευση για επανένωση στη βάση διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας».

Οι προσπάθειες για επίτευξη Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας συνεχίστηκαν επί Προεδρίας Δημήτρη Χριστόφια και Νίκου Αναστασιάδη. Ενας σταθμός ο οποίος έφερε κοντά τις δύο πλευρές σε λύση ΔΔΟ ήταν η Πενταμερής Διάσκεψη στο Κραν Μοντανά τον Ιούλιο του 2017, όπου κατατέθηκε το Πλαίσιο Γκουτέρες. Στις 27 Απριλίου 2021 πραγματοποιήθηκε επίσης η άτυπη Πενταμερής στη Βιέννη χωρίς όμως αποτέλεσμα. Απεναντίας για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια η Τουρκοκυπριακή Πλευρά διά του ηγέτη της Ερσίν Τατάρ έθεσε στο τραπέζι θέμα αναγνώρισης του λεγόμενου Τ/κ Κράτους.

Τη λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας υποστηρίζουν φραστικά σχεδόν όλα τα κόμματα στην Κύπρο με εξαίρεση την ΕΔΕΚ και το ΕΛΑΜ. Τα δύο κόμματα θεωρούν ότι η λύση αυτή διχοτομεί την Κύπρο. Οι περισσότεροι Κύπριοι θεωρούν ότι η ΔΔΟ είναι μια λύση συμβιβαστική που επανενώνει την Κύπρο εντός της ΕΕ. Βασικές διαφορές μεταξύ των Κομμάτων που υποστηρίζουν  αυτή τη λύση είναι με ποιο τρόπο και σε ποιο βαθμό θα πρέπει να λειτουργεί η Πολιτική Ισότητα των Τουρκοκυπρίων.