Θυμώνδας ο Μέντορος
Ιστορικό πρόσωπο, Έλληνας στρατιωτικός στην υπηρεσία του βασιλιά Δαρείου. Ο Θυμώνδας, μαζί με τον Αμύντα τον Αντιόχου, τον Αριστομήδη τον Φεραίο και τον Βιάνωρα τον Ακαρνάνα, ήσαν μισθοφόροι, αρχηγοί μισθοφορικού ελληνικού στρατιωτικού σώματος, στον στρατό των Περσών. Όπως αναφέρει ο Αρριανός (Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις, 2, 13.2-3), οι πιο πάνω στρατιωτικοί εγκατέλειψαν τον Δαρείο μετά την ήττα του στρατού του από τον Μέγα Αλέξανδρο στην Ισσό τον Νοέμβριο του 333 π.Χ. και πήγαν στην Τρίπολη της Φοινίκης. Απ' εκεί, αφού βρήκαν καράβια, ο Θυμώνδας και οι λοιποί, μαζί με τους άνδρες τους που ανέρχονταν σε 8.000, έπλευσαν προς την Κύπρο. Στο νησί όμως δεν έμειναν για πολύ αλλά πήγαν στη συνέχεια στην Αίγυπτο. Εκεί, ο Αμύντας*, που φαίνεται ότι ήταν κι ο αρχηγός τους, σκοτώθηκε.
Κατά τον Διόδωρο, στην Κύπρο έφθασαν μόνο ο Αμύντας κι ο Αριστομήδης με 4.000 άνδρες, αφού χωρίστηκαν από τους λοιπούς στην Τρίπολη. Παρέχεται ακόμη η πληροφορία ότι οι λιποτάκτες αυτοί ενισχύθηκαν από τους Κυπρίους, για πραγματοποίηση ενός σχεδίου τους να καταλάβουν την Αίγυπτο. Στη Μέμφιδα όμως της Αιγύπτου ηττήθηκαν από τους Πέρσες και διαλύθηκαν.