Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ο  ένατος Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, με καταγωγή την Πορτογαλία, ανέλαβε καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2017. Διαδέκτηκε στη θέση αυτή τον Μπα Κι Μουν. Το πλήρες όνομα του είναι Αντόνιο Μανουέλ ντε Ολιβέιρα Γκουτέρες. Ο Γκουτέρες γεννήθηκε στη Λισαβόνα στις 30 Απρίλιου 1949 και είναι πτυχιούχος μηχανικός του Instituto Superior Técnico. Μιλά άπταιστα πορτογαλικά, αγγλικά, γαλλικά και ισπανικά. Είναι παντρεμένος με την Catarina de Almeida Vaz Pinto, αντιδήμαρχο πολιτισμού της Λισαβόνας, και έχει δυο παιδιά, έναν θετό γιο και τρία εγγόνια.

Στις 8 Ιουνίου 2021, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών εξέφρασε την υποστήριξή του για μια δεύτερη θητεία στη θέση του Γενικού Γραμματέα. Στις 18 Ιουνίου 2021, ο Γκουτέρες επανεκλέγηκε στη διάρκεια ψηφοφορίας της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.

Κυπριακό

Στην Κύπρο είναι γνωστός για την εμπλοκή του στο Κυπριακό μέσα από το λεγόμενο Πλαίσιο Γκουτέρες το οποίο κατέθεσε στη διάσκεψη του Κραν Μοντανά στις 30 Ιουνίου 2017 καθιστώντας με αυτό τον τρόπο το Κυπριακό (προηγήθηκε η διάσκεψη της Γενεύης αρχές του 2017) ως το πρώτο πρόβλημα με το οποίο ασχολήθηκε μόλις ανέλαβε τα καθήκοντα του. Εκπρόσωπος του στο Κυπριακό μέχρι τη διάσκεψη του Κραν Μοντανά ήταν ο Νορβηγός διπλωμάτης  Εσπεν Μπαρθ Ειντε και στη συνέχεια η Τζέιν Χολ Λουτ. Μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά ο Αντόνιο Γκουτέρες δεν μπόρεσε να κρύψει την απογοήτευση του ευχόμενος στο Λαό της Κύπρου "καλή τύχη", αφήνοντας σαφέστατες αιχμές για τον τρόπο με τον οποίοι διαπραγματεύθηκαν ο Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος Μουσταφά Ακιντζί. Το 2020 ο Αντόνιο Γκουτέρες επανήλθε στο Κυπριακό συγκαλώντας άτυπη Πενταμερή Διάσκεψη στις 27 Απριλίου 2021 στη Γενεύη. Η διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε από τις 27 μέχρι τις 29 Απριλίου δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα αφού ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ κατέθεσε πρόταση από έξι σημεία για αλλαγή του συμφωνημένου πλαισίου επίλυσης του Κυπριακού (βλέπε Γενεύης συνομιλίες- 2021). 

Στον ΟΗΕ

Πριν αναλάβει τα καθήκοντα του Γενικού Γραμματέα, ο Γκουτέρες υπηρέτησε ως Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες από τον Ιούνιο του 2005 ως τον Δεκέμβριο του 2015, βρισκόμενος στο τιμόνι μιας από τις κυριότερες παγκόσμιες ανθρωπιστικές οργανώσεις κατά τη διάρκεια των πιο σοβαρών κρίσεων εκτοπισμού εδώ και δεκαετίες. Οι συγκρούσεις στη Συρία και το Ιράκ, καθώς και οι κρίσεις στο Νότιο Σουδάν, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και την Υεμένη, αύξησαν σημαντικά τις δραστηριότητες της UNHCR, καθώς ο αριθμός των εκτοπισμένων εξαιτίας των συγκρούσεων και των διώξεων αυξήθηκε από 38 εκατομμύρια το 2005 σε πάνω από 60 εκατομμύρια το 2015.

Πριν τη θητεία του στην UNHCR, ο Γκουτέρες πέρασε πάνω από 20 χρόνια σε κυβερνητικούς και δημόσιους θώκους. Ήταν πρωθυπουργός της Πορτογαλίας από το 1995 ως το 2002, περίοδο κατά την οποία είχε ενεργή συμμετοχή στη διεθνή προσπάθεια επίλυσης της κρίσης στο Ανατολικό Τιμόρ.

Στην Ευρώπη

Ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις αρχές του 2000, συνέβαλε στην υιοθέτηση της Ατζέντας της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την εργασία, ενώ συμπροέδρευσε στην πρώτη συνάντηση κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Αφρικής. Ήταν μέλος του πορτογαλικού Συμβουλίου Επικρατείας από το 1991 ως το 2002.

Εκλέχτηκε πρώτη φορά βουλευτής του πορτογαλικού Κοινοβουλίου το 1976, θέση που κατείχε για 17 χρόνια. Την περίοδο αυτή, υπήρξε πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής οικονομίας, οικονομικών και σχεδιασμού, και αργότερα της κοινοβουλευτικής επιτροπής χωροταξίας, δήμων και περιβάλλοντος. Ήταν επίσης ο ηγέτης της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός του.

Από το 1981 ως το 1983, ο Γκουτέρες ήταν μέλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου διετέλεσε πρόεδρος της Επιτροπής Δημογραφίας, Μετανάστευσης και Προσφύγων.

Για πολλά χρόνια ο Γκουτέρες δραστηριοποιούνταν στη Σοσιαλιστική Διεθνή, μια παγκόσμια οργάνωση σοσιαλιστικών κομμάτων. Διετέλεσε αντιπρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς από το 1992 ως το 1999, συμπροεδρεύοντας της επιτροπής για την Αφρική και αργότερα της επιτροπής για την ανάπτυξη. Από το 1999 μέχρι τα μέσα του 2005 κατείχε τη θέση του προέδρου. Επιπλέον, ίδρυσε το Πορτογαλικό Συμβούλιο Προσφύγων και την Πορτογαλική Ένωση Καταναλωτών DECO, διατελώντας επίσης πρόεδρος του Centro de Acção Social Universitário, μιας οργάνωσης που αναπτύσσει προγράμματα κοινωνικής ανάπτυξης σε φτωχές γειτονιές της Λισαβόνας, στις αρχές της δεκαετίας του 1970.

Ο Γκουτέρες είναι μέλος του Κλαμπ της Μαδρίτης, μιας ηγετικής συμμαχίας πρώην δημοκρατών προέδρων και πρωθυπουργών από όλο τον κόσμο.

Πηγές:

1. www.polognosi.com
2. Wikipedia. Antonio Guteres