Απολλώνιος Επιμελητής
Σε επιγραφή της Ρωμαϊκής εποχής που βρέθηκε στους Σόλους, αναφέρεται κάποιος Απολλώνιος που υπηρέτησε ως ιερέας της Παμματείρας, επιμελητής της βιβλιοθήκης των Σόλων και τιμητής της βουλής, επί ημερών του Ρωμαίου ανθυπάτου Παύλου. Η επιγραφή, που δεν σώζεται ολόκληρη, έχει ως εξής:
Ἀπολλώνιος τῷ πατρί...
καί τῇ μητρί Ἀρ...
τόν περίβολον καί... ὑμῶν αὐτῶν ἐντολάς ἑα...
ἑαυτοῦ τῆς Σολίων πόλεως...
ἱεραρχήσας Πανματείρας [επιμελητής;]
βιβλιοφυλακίου γενόμενος... [Δημαρχ]
εξουσίου ΚΕ', τιμητεύσας τήν βουλήν...
λήσας τῶν ἐπί Παύλου [ανθ]
υπάτου.
Η Παμμάτειρα, της οποίας ο Απολλώνιος ήταν ιερέας, μπορεί να ταυτιστεί προς την Κυβέλη, κατά τον George Hill, ενώ κατ' άλλους ταυτίζεται προς την θεά Γη. Ο Κ. Χατζηιωάννου (ΑΚΕΠ , Δβ', αρ. 37.1), γράφει ότι οι δυο απόψεις δεν συγκρούονται, παραθέτει δε απόσπασμα από τον Ομηρικό Ύμνο 30:
Γαῖαν παμμήτειραν ἀείσομαι... και
Χαῖρε θεῶν μήτηρ... (Κυβέλη).
Υπάρχει επίσης η άποψη πως ο ανθύπατος Παύλος της πιο πάνω επιγραφής είναι πιθανώς ο Σέργιος Παύλος*, γνωστός από τις Πράξεις των Αποστόλων, που ασπάστηκε τον χριστιανισμό κατά την πρώτη επίσκεψη του αποστόλου Παύλου στο νησί, το 45 μ.Χ.
Το βιβλιοφυλάκιον που αναφέρεται στην επιγραφή, και του οποίου ο Απολλώνιος ήταν ο επιμελητής, πιθανό να ήταν η δημόσια βιβλιοθήκη της πόλης των Σόλων, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να είχαν ιδρυθεί στην Κύπρο δημόσιες βιβλιοθήκες πριν από το 45 μ.Χ., ίσως κατά την Ελληνιστική εποχή. Αντίθετα, ο Τσεσνόλα υποστήριξε πως το βιβλιοφυλάκιον ήταν το δημόσιο αρχείο της πόλης των Σόλων, άποψη που θεωρείται λιγότερη πιθανή.