Θεονόη
(Μυθ.). Πρόσωπο της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο Ευριπίδης στην τραγωδία του Ἑλένη, η Θεονόη ήταν κόρη του Πρωτέως και αδελφή του βασιλιά της Αιγύπτου Θεοκλύμενου, που βασίλευε στα χρόνια των Τρωικών. Η Θεονόη, που το όνομά της σήμαινε θεϊκή νοημοσύνη, είχε το χάρισμα της μαντείας και προφητείας.
Στις ικανότητες της Θεονόης κατέφυγε ο τρωικός ήρωας Τεύκρος ο Τελαμώνιος όταν, ταξιδεύοντας προς την Κύπρο, όπου του είχε χρησμοδοτήσει ο Απόλλων να ιδρύσει πόλη με το όνομα Σαλαμίνα, βρέθηκε στην Αίγυπτο. Θέλοντας να μάθει πώς να πλεύσει στην Κύπρο για να πραγματοποιήσει τον χρησμό του Απόλλωνος ζητά από την Ελένη να τον εισαγάγει στα ανάκτορα του Θεοκλύμενου και να τον βοηθήσει να συναντήσει τη Θεονόη:
Γι' αυτά που στα βασιλικά ήρθα εδώ παλάτια
τη χρησμοδότρα θέλοντας Θεονόη ν' ανταμώσω,
μεσολαβήτρα γίνε εσύ, χρησμό της να πετύχω
με ποια πορεία του καραβιού κι έχοντας πρίμο αέρα
θα φτάσω στη θαλασσινή την Κύπρο, όπου ο Απόλλων
να κατοικήσω μούδωσε χρησμό, χτίζοντας πόλη τη Σαλαμίνα...
(Ευριπ. Ἑλένη, 144-150, μτφρ. Γ.Χ.)
Σε άλλο σημείο της τραγωδίας (στίχ. 880 κ.εξ.) η Θεονόη μιλώντας προς τον Μενέλαο που είχε κι αυτός φτάσει στην Αίγυπτο, του λέει πως μολονότι η Κύπρις (=Αφροδίτη) θέλει να προκαλέσει τον θάνατό του και να παρεμποδίσει την επιστροφή του στην πατρίδα, η Ήρα δεν είναι πια εχθρική μαζί του αλλά θέλει να τον σώσει σε πείσμα της Κύπριδος. Η ίδια όμως είναι υποχρεωμένη να αποκαλύψει την παρουσία του στην Αίγυπτο στον βασιλιά αδελφό της, ο οποίος θέλει να τον θανατώσει για να πάρει σύζυγο την Ελένη. Με τις θερμές όμως ικεσίες της Ελένης και του Μενελάου, η Θεονόη κάμπτεται και με τη σιωπή της βοηθά να σωθεί ο Μενέλαος.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια