Θεόδωρος άγιος

Image

Κύπριος άγιος των πρώτων χριστιανικών χρόνων, άγνωστος στους συναξαριστές και στους χρονογράφους. Σύμφωνα με το συναξάρι του, το περιλαμβανόμενο στην ακολουθία του, καταγόταν από ειδωλολατρική οικογένεια της αρχαίας Ταμασσού. Πριν ακόμη προσέλθει στο Χριστιανισμό, διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον επίσης ειδωλολάτρη Μνάσωνα. Μαζί ταξίδεψαν στη Ρώμη για κάποια θρησκευτική υπόθεση. Εκεί γνωρίστηκαν με μερικούς από τους εβδομήκοντα αποστόλους και διδάχθηκαν τον Χριστιανισμό. Από τη Ρώμη κατευθύνθηκαν στην Ιερουσαλήμ, όπου γνώρισαν τους αποστόλους Πέτρο και Ιωάννη και έμαθαν λεπτομερέστερα τα της ζωής και δράσεως του Χριστού. Οι δυο απόστολοι, αφού τους δίδαξαν τον Χριστιανισμό, τους βάπτισαν και τους συμβούλευσαν να επιστρέψουν αμέσως στην Κύπρο για να συναντήσουν τους αποστόλους Παύλο, Βαρνάβα και Μάρκο, που βρίσκονταν ήδη σε περιοδεία στο νησί. Επιστρέφοντας στην Κύπρο συνάντησαν τους αποστόλους, μαζί με τον άγιο Ηρακλείδιο, στην Ταμασσό. Ο Μνάσων έμεινε τότε κοντά στον Ηρακλείδιο, ενώ ο Θεόδωρος αποτραβήχτηκε και έζησε ασκητική ζωή. Σύμφωνα με το συναξαριστή του αγίου Μνάσωνος, και οι δυο έγιναν μαθητές του Ηρακλειδίου. Ο μεν Μνάσων χειροτονήθηκε ιερομόναχος, ο δε Θεόδωρος αναγνώστης.

 

Τέλος, κατά τον Βίο του αγίου Ηρακλειδίου, ο εκ Ταμασσού μαθητής των εβδομήκοντα όσιος Θεόδωρος, πέθανε σε βαθιά γηρατειά μετά από σκληρή ασκητική ζωή τριανταοκτώ χρόνων. Αφού ασθένησε και προαισθάνθηκε τον θάνατό του, αναφέρεται ότι κάλεσε τον Ρόδωνα (μαθητή του αποστόλου Βαρνάβα και πιστό σύντροφο του αγίου Ηρακλειδίου και του Μνάσωνος) και του ανέθεσε να συγγράψει τα έργα του αγίου Ηρακλειδίου και του αγίου Μνάσωνος. Για το λόγο αυτό του παρέδωσε τα υπομνήματα τα οποία είχε μέχρι τότε γράψει για τον φίλο του Μνάσωνα. Μετά τον θάνατό του, τον κήδευσαν ο άγιος Ηρακλείδιος και ο άγιος Μνάσων μαζί με τους υπόλοιπους πατέρες της Ταμασσού μέσα στον τάφο του πατέρα του Χρυσίππου.

 

Η φιλική σχέση μεταξύ αγίου Ηρακλειδίου και αγίου Θεοδώρου φαίνεται και από την ακόλουθη παράδοση, η οποία σώζεται μεταξύ των κατοίκων του χωριού Πολιτικού: Ο πατέρας του αγίου Θεοδώρου κατασκεύαζε είδωλα και έστελνε τον Θεόδωρο και τα πουλούσε. Ο άγιος Ηρακλείδιος, ο οποίος ήταν δάσκαλος του Μνάσωνος και του Θεοδώρου, τους πήρε για να πάνε στο διπλανό χωριό Πέρα. Ο Θεόδωρος πήρε μαζί του και αγαλματίδια για να τα πουλήσει. Μόλις έφθασαν στον ποταμό Πηδιά, τον βρήκαν κατεβασμένο και δεν μπορούσαν να τον περάσουν. Τότε ο άγιος Ηρακλείδιος είπε στον Θεόδωρο να ρίξει κάποιον από τους θεούς του στο νερό για να μπορέσουν να περάσουν. Ο Θεόδωρος έριξε έναν, αλλά χωρίς αποτέλεσμα και στη συνέχεια δεύτερο και τρίτο, χωρίς όμως να επιτύχει στον σκοπό του. Στο τέλος έριξε όλα τα ομοιώματα μαζί, χωρίς πάλι κανένα αποτέλεσμα. Τότε ο Ηρακλείδιος κτύπησε με τη ράβδο του τα νερά του ποταμού τα οποία στάθηκαν ακίνητα, ώσπου πέρασαν στην άλλη όχθη.

 

Ο όσιος Θεόδωρος ο Κύπριος τιμάται ιδιαίτερα στο χωριό Πολιτικό της επαρχίας Λευκωσίας. Στο χωριό, μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, σωζόταν παλαιός ναός αφιερωμένος σ' αυτόν, που ανακαινίστηκε το 1888. Στη νότια αυλή του ναού υπάρχει σαρκοφάγος όπου, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, ετάφη ο άγιος. Μέρος από τη μια της γωνία έχει καταστραφεί από τους πιστούς οι οποίοι έξυναν την πέτρα και έβαζαν τη σκόνη μέσα σε αγιασμένο νερό, το οποίο έπιναν για να θεραπευθούν. Κατά άλλη παράδοση, τα οστά του αγίου μετακομίσθηκαν στο μοναστήρι του Αγίου Ηρακλειδίου ενώ μέρος τους μετεφέρθη στην Αρχιεπισκοπή επί ημερών του αρχιεπισκόπου Κυρίλλου (1909 - 1916). Το κρανίο του αγίου σώζεται στον ομώνυμο ναό του στο Πολιτικό.

 

Η μνήμη του εορτάζεται στις 4 Οκτωβρίου.