Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, γνωστή επίσης και ως Συνθήκη του Μάαστριχτ,  υπογράφηκε στο Μάαστριχτ στις 7 Φεβρουαρίου 1992 παρουσία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Egon Klepsch. Σύμφωνα με την εν λόγω Συνθήκη, η Ένωση θεμελιώνεται επί των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (πρώτος πυλώνας), με δύο πρόσθετους τομείς συνεργασίας (δεύτερος και τρίτος πυλώνας): την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) και τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις (ΔΕΥ).

 

Κατά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η ΕΟΚ καθίσταται Ευρωπαϊκή Κοινότητα (ΕΚ). Οι νομοθετικές και ελεγκτικές αρμοδιότητες του ΕΚ αυξάνονται μέσω της θέσπισης της διαδικασίας συναπόφασης και της επέκτασης της διαδικασίας συνεργασίας.

 

Δυνάμει της νέας Συνθήκης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει το δικαίωμα να καλεί την Επιτροπή να παρουσιάζει νομοθετική πρόταση για ζητήματα τα οποία, κατά τη γνώμη του, απαιτούν την κατάρτιση κοινοτικής πράξης. Το σύνολο των μελών της Επιτροπής πρέπει εφεξής να εγκρίνεται από το ΕΚ, το οποίο διορίζει επίσης τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή.

Έναρξη ισχύος: 1 Νοεμβρίου 1993

 

Η Συνθήκη του Μάαστριχτ θεωρείται η σημαντικότερη και ιστορικότερη συνθήκη της Ευρωπαϊκής ηπείρου και η δεύτερη ομοίως σε παγκόσμια κλίμακα μετά εκείνης της ίδρυσης του ΟΗΕ. Αποτελεί την τρίτη κατά σειρά θεμελιώδη συνθήκη με την οποία ολοκληρώθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύγχρονος θεσμός, ύστερα από τη Συνθήκη της Ρώμης και την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (1986).

 

Ιστορικό εξέλιξης

 

1951 18 Απριλίου. Συνθήκη των Παρισίων (1951). Έξι Ευρωπαϊκές Χώρες (η τότε Δυτική Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο) ιδρύουν την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα - (ΕΚΑΧ).

 

1957 25 Μαρτίου. Συνθήκη της Ρώμης (1957). Οι ίδιες παραπάνω Χώρες ιδρύουν και συγκροτούν την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) καθώς και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (ΕΚΑΕ), γνωστότερη ως ΕΥΡΑΤΟΜ.

 

1962 Θεσπίζεται σε εφαρμογή των διατάξεων της Συνθήκης της Ρώμης - 1957, η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) γνωστότερη ως Γεωργικό Ταμείο - FEOGA (που προκαλεί και την προσοχή της τότε ελληνικής Κυβέρνησης).

 

1965 8 Απριλίου. Σύμβαση των Βρυξελλών - 1965 με την οποία και συγχωνεύονται τα όργανα των τριών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και γίνονται κοινά και για τις τρεις (ιδιαίτερα το Συμβούλιο και η Επιτροπή).

 

1968 Με την λήξη των προθεσμιών που ορίζονταν από την Συνθήκη της Ρώμης - 1957, πραγματοποιείται η Τελωνειακή Ένωση μεταξύ των παραπάνω έξι Χωρών μελών.

 

1970 22 Απριλίου. Σύμβαση του Λουξεμβούργου - 1970. Πρόκειται για την 1η Σύμβαση καθορισμού προϋπολογισμού.

 

1972 22 Ιανουαρίου. Συνθήκη των Βρυξελλών - 1972 δια της οποίας προσχωρούν στην ΕΟΚ το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία και η Ιρλανδία με έναρξη εφαρμογής από 1-1-1973.

 

1975 Ιδρύεται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, γνωστότερο ως "Περιφερειακό".

 

1975 22 Ιουλίου Σύμβαση των Βρυξελλών - 1975 που αφορά την 2η Σύμβαση προϋπολογισμού και την ίδρυση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

 

1976 20 Σεπτεμβρίου. Πράξη που αφορά την εκλογή των μελών της Συνέλευσης (του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου) με καθολική ψηφοφορία.

 

1979 Θέσπιση Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος (ΕΝΣ) και της Ευρωπαϊκής νομισματικής μονάδας (ΕCU).

 

1979 28 Μαΐου Συνθήκη των Αθηνών - 1979 δια της οποίας προσχωρεί η Ελλάδα από 1-1-1981.

 

1985 Συνθήκη της Μαδρίτης Προσχώρηση της Ισπανίας με έναρξη εφαρμογής από 1-1-1986.

 

1985 Συνθήκη της Λισαβόνας (1985) Προσχώρηση της Πορτογαλίας με έναρξη εφαρμογής από 1-1-1986.

 

1985 Δεκέμβριος - Λουξεμβούργο. Διάσκεψη Κορυφής στο Λουξεμβούργο, όπου και εγκρίνεται το κείμενο της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης (ΕΕΠ). Η ΕΕΠ μαζί με τις σχετικές δηλώσεις υπογράφεται στο Λουξεμβούργο στις 17 Φεβρουαρίου του 1986 και στη Χάγη στις 28 Φεβρουαρίου 1986. Μετά την κύρωση αυτής ακολουθεί το πρώτο πακέτο Ντελόρ.

 

1988 Ιούνιος. Σύνοδος Ανοβέρου. Συστήνεται τριμελής επιτροπή από τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Ντελόρ προκειμένου να καταρτισθεί ένα σχέδιο για τα τρία στάδια της Νομισματικής και Οικονομικής Ένωσης (ΟΝΕ).

 

1989 Ιούνιος Μαδρίτη. Σύνοδος Κορυφής. Εγκρίνεται το Σχέδιο Ντελόρ για την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων με έναρξη εφαρμογής το 1990.

 

1989 Δεκέμβριος Στρασβούργο. Αποφασίζεται να συνέλθει διακυβερνητική διάσκεψη με κύριο σκοπό την προπαρασκευή της νέας συνθήκης για την ΟΝΕ.

 

1990 Δεκέμβριος Ρώμη. Αποφασίζεται η ετοιμασία των σχεδίων των συνθηκών για την ΟΝΕ και την πολιτική ένωση μέχρι τη Σύνοδο του Μάαστριχτ στην Ολλανδία το 1991.

 

1991 Ιούνιος, Λουξεμβούργο. Διεξάγονται συζητήσεις επί των προτεινομένων παραπάνω σχεδίων.

 

1991 Δεκέμβριος. Στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας συνέρχεται το Συμβούλιο Κορυφής (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) και εγκρίνει το κείμενο της νέας Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

1992 7 Φεβρουαρίου Σύνοδος Μάαστριχτ. Υπογράφεται η νέα Συνθήκη του Μάαστριχτ, στην οποια και ορίζεται ότι μέχρι το τέλος του 1992 θα πρέπει να έχει κυρωθεί απ΄ όλες τις Χώρες Μέλη, σύμφωνα με τα συνταγματικά για κάθε Χώρα Μέλος οριζόμενα.

 

2004 Υπογράφουν οι, Τσεχία, Κύπρος, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία.