Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το φράγμα Κανναβιού, κατατάσσεται τέταρτον σε χωρητικότητα από όλα τα φράγματα της Κύπρου και το δεύτερο σε ύψος. Είναι χωρητικότητας 18 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού. Έχει ύψος 70 μέτρα και το ανάχωμα του έχει μήκος 600 μέτρα. Απέχει από την πόλη της Πάφου περί τα σαράντα χιλιόμετρα. Βρίσκεται σε τοποθεσία για να συλλέγει το νερό του ποταμού της Έζουσας.

Το φράγµα Κανναβιού είναι ένα λιθόρριπτο φράγµα µε ανάντη πλάκα (CFRD) µε ξεχωριστή σηµασία στο υδατικό ισοζύγιο του προγράµµατος διαχείρισης νερού στην Κύπρο. Είναι το πρώτο φράγµα αυτού του τύπου που κατασκευάστηκε στην Κύπρο. Γι αυτό το λόγο, αλλά και για τις πρωτοποριακές τεχνικές που χρησιµοποιήθηκαν στην κατασκευή του, συγκεντρώνει µεγάλο ενδιαφέρον.

 Η κατασκευή του ξεκίνησε το Σεπτέµβριο του 2000 και συµπληρώθηκε µε επιτυχία το Μάρτιο του 2006. Η αποθήκευση νερού στον ταµιευτήρα, ο οποίος είναι χωρητικότητας 18 Ε.Κ.Μ., άρχισε τον Οκτώβριο του 2005. Ο σχεδιασµός του Έργου έγινε από το Βρετανικό οίκο Howard Humpreys and Partners σε συνεργασία µε τον Κυπριακό οίκο Ι. Θεοφίλου και Συνεργάτες.

Ανάδοχοι του Έργου ήταν η κοινοπραξία της Ελληνικής εταιρείας ΑΕΓΕΚ µε τις Κυπριακές CYBARCO και Αδελφοί ΙΑΚΩΒΟΥ ΛΤ∆.. Το ύψος του φράγµατος είναι 70m., το µήκος στέψης 600 m και ο συνολικός όγκος του αναχώµατος 1.800.000 m3. Η κλίση της ανάντη πλάκας είναι 1K: 1.4O και της κατάντη όψης 1Κ:1.7Ο.

Η θεµελίωση του φράγµατος είναι σε ηφαιστειογενή µαξιλαροειδή λάβες της σειράς του Τροόδους. Ολόκληρη η ανάντη πλάκα εδράζεται σε όλο το µήκος της βάσης της στην πλίνθο, η οποία είναι θεµελιωµένη σε υγιή βράχο κατηγορίας ΙΙ η ΙΙΙ και το υπόλοιπο φράγµα σε βράχο η αλλούβια. Στην κοίτη του ποταµού στον πόδα του φράγµατος και σε ένα µήκος ίσο µε το πλάτος της ζώνης 3Β, τα αλλούβια έχουν αφαιρεθεί. Στην υπόλοιπη περιοχή ενσωµατώθηκαν στο φράγµα. Η πλίνθος από ενδυναµωµένο σκυρόδεµα είναι πάχους 0.5 m και πλάτους από 5.0 m έως 11.2 m. Είναι αγκυρωµένη στα θεµέλια µε αγκύρια διαµέτρου 40 mm. Αυτή αποτελεί την πλατφόρµα για τις τσιµεντενέσεις οι οποίες σε αυτά τα φράγµατα βρίσκονται ανάντη του αναχώµατος. Στη γραµµή της κουρτίνας υπάρχουν 500 γεωτρήσεις βάθους 40 m. Ανάντη και κατάντη της κουρτίνας υπάρχουν δύο γραµµές µε 500 γεωτρήσεις η κάθε µια για τις τσιµεντενέσεις τάπητα βάθους 10 m. Οι αρχικές αποστάσεις των γεωτρήσεων είναι 3 m µειωµένες σταδιακά µε την πρόοδο των εργασιών στα 1.5 m στις δευτερεύουσες κ.ο.κ. (split spacing). Οι όγκοι των ενεµάτων ήταν γενικά χαµηλοί, όπως αναµένετο από τα αποτελέσµατα των αρχικών δοκιµών στις πρωτεύουσες γεωτρήσεις. Ο υπερχειλιστής του φράγµατος βρίσκεται στο δεξιό αντέρισµα και είναι τοποθετηµένος σε µια µεγάλου βάθους εκσκαφή που έγινε σε ανυψωµένες αλλουβιακές εναποθέσεις και βράχο. Είναι δυναµικότητας 750 m3 ανά δευτερόλεπτο, η οποία είναι η µέγιστη πιθανή πληµµύρα.(probable maximum flood). Είναι τύπου ελεύθερης ροής πάνω από τον υπερχειλιστή πλάτους 60m. Η σήραγγα εκτροπής καθώς και ο πύργος υδροληψίας βρίσκονται επίσης στο δεξιό αντέρισµα και αποτελούνται από τη σήραγγα µήκους 340 m, µε δύο αγωγούς διαµέτρου 1000 και 700 mm και βαλβίδες ελέγχου ροής.

Πηγές:

1. Φράγµα Κανναβιού Νέες Τεχνικές Σχεδιασµού και Κατασκευής. ∆. Αντωνίου Πολιτικός Μηχανικός: Τµήµα Αναπτύξεως Υδάτων Κύπρος
2. IX-Andromeda, Υδατοφράκτης Κανναβιού