Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Νομικός -Πολιτικός. Ο Ανδρέας Νεοκλέους γεννήθηκε στην Επισκοπή της Πάφου στις 3 Ιουλίου 1939. Πέθανε την 1η Οκτωβρίου 2021 σε ηλικία 82 ετών στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας κτυπημένος από την Πανδημία του Κορωνοιού. Υπήρξε ο Ιδρυτής και πρώτος Διευθύνων Συνεταίρος της Εταιρείας Ανδρέας Νεοκλέους & Σια Δ.Ε.Π.Ε. 

 

ΕΟΚΑ

Έλαβε μέρος στον Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ και για τη δράση του σε ηλικία 16 ετών συνελήφθη από τις Βρετανικές Αρχές καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά και κρατήθηκε στις Κεντρικές φυλακές. Με βάση το κατηγορητήριο έλαβε μέρος σε βομβιστική επιχείρηση στην περιοχή Σύμπουλας -Happy Valley στην επαρχία Πάφου. Μετά τις συνθήκες Ζυρίχης -Λονδίνου δόθηκε αμνηστεία και αποφυλακίστηκε. 

Ο Ανδρέας Νεοκλέους αν είχε έναν στενό φίλο αυτός ήταν ο ζωγράφος Ανδρέας Χαραλαμπίδης από την Πάφο. Μαζί έζησαν τα παιδικά τους χρόνια. 

Χωριστήκαμε για τέσσερα χρόνια μόνο λέει ο Ανδρέας Χαραλαμπίδης: «Όταν ο Ανδρέας Νεοκλέους συνελήφθη στην τετάρτη γυμνασίου από τους Άγγλους και παρέμεινε στις Κεντρικές Φυλακές μέχρι το 1959. 

Όπως αναφέρει ο κ. Χαραλαμπίδης «ο Ανδρέας ήταν από τους πιο τολμηρούς ανθρώπους που γνώρισα στη ζωή μου. Ως μαθητής της τετάρτης γυμνασίου μπήκε στην ΕΟΚΑ και εκπαιδεύτηκε στα εκρηκτικά. Βρισκόταν πίσω από την απόπειρα ανατίναξης του αυτοκινήτου του Βρετανού στρατιωτικού τον οποίο όλοι αποκαλούσαν το Μαύρο Γεράκι. Η απόπειρα έγινε έξω από το ξενοδοχείο Όλυμπος της Πάφου, όπου ο Βρετανός διέμενε. Ο Νεοκλέους τοποθέτησε ωρολογιακή βόμβα μπλοκάροντας παράτολμα το στάρτερ του τζιπ του, ενώ είχε χάσει την πρώτη ασφάλεια. Κάτι πήγε όμως λάθος και όταν ο αξιωματικός πήγε να βάλει μπρος το κατάλαβε και πετάχτηκε έξω από το αυτοκίνητο. Το τζιπ έγινε θρύψαλα από την έκρηξη, αλλά το Μαύρο Γεράκι γλύτωσε.

 

Νομική

Ο Ανδρέας  Νεοκλέους με υποτροφία του Κράτους σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αποφοίτησε το 1964. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του δεν έμεινε μόνο στην απόκτηση ενός πτυχείου: Φρόντιζε ώστε τα φοιτητικά του χρόνια να είναι έντονα και δημιουργικά, αφού σπούδαζε στην Αθήνα το χειμώνα και το καλοκαίρι πήγαινε στο Λονδίνο, όπου εργαζόταν σε εστιατόριο τα πρωινά και τα βράδια παρακολουθούσε μαθήματα αγγλικών και γερμανικών. Το 1965 επέστρεψε και  εγγράφηκε στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο. Επέλεξε το δικηγορικό γραφείο του Χρύση Δημητριάδη για την πρακτική του εξάσκηση. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία, ο Χρύσης Δημητριάδης ήταν ο δικηγόρος του στη δίκη του το 1956 όταν είχε συλληφθεί από τους Βρετανούς. 

 

Η προσωπική του ανέλιξη δεν άργησε φυσικά να έρθει. Σύντομα αποφάσισε να κάνει τα πρώτα του ανεξάρτητα βήματα και άνοιξε το δικό του γραφείο στη Λεμεσό. Τα μοναδικά του υπάρχοντα ήταν ένα τραπέζι για γραφείο, ένα τηλέφωνο και μια γραφομηχανή,  όπως ελεγε σε συνεντεύξεις του. Αυτά και το κοφτερό μυαλό του, αφού όλες οι επιλογές του γίνονταν κατόπιν σοβαρής μελέτης. Ακόμα και η επιλογή της Λεμεσού για τα πρώτα του βήματα δεν ήταν τυχαία. Η Πάφος ήταν τότε μια μικρή κωμόπολη, ενώ λόγω των πολλών συγγενειών που είχε εκεί, δεν θα μπορούσε να χρεώνει για τις υπηρεσίες του. Αντίθετα η Λεμεσός ήταν ένα μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο, που παρείχε περισσότερες προκλήσεις και ευκαιρίες. Αν πάλι οι δουλειές δεν πήγαιναν καλά, απλώς θα έκλεινε το γραφείο χωρίς να το πάρει κανείς είδηση και θα ακολουθούσε μια ακαδημαϊκή καριέρα στο εξωτερικό.

 

Οι υποθέσεις αρχικά ήταν αρκετά απλές, όμως το δύσκολο κομμάτι ήταν η απόκτηση διασυνδέσεων σε μια νέα πόλη. Παρόλα αυτά η τόλμη του τον δικαίωσε. Όπως έλεγε και ο ίδιος, η Λεμεσός ήταν μια φιλική και φιλόξενη πόλη, οι γνωριμίες δεν άργησαν να έρθουν και κατά συνέπεια και η καλή πελατεία. Ως αποτέλεσμα, μέσα σε διάστημα τεσσάρων-πέντε ετών, το γραφείο του όχι μόνο εξελίχθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα δικηγορικά γραφεία, αλλά και ο ίδιος εξελέγη βουλευτής Λεμεσού.

 

Η πρώτη δίκη 

Η πρώτη του υπόθεση ήταν σε δικαστήριο των Βάσεων και αφορούσε τη διαφορά ενός ανδρογύνου. Νεαρός και συνεσταλμένος, όπως το  αφηγήθηκε σε συνέντευξη του στον Πολίτη, εμφανίστηκε ενώπιον ενός Βρετανού δικαστή για να υπερασπιστεί τη σύζυγο και μάλιστα στα αγγλικά. Την κέρδισε

 Καθώς μάζευε τα χαρτιά του τον αγκάλιασε ο εισαγγελέας των Βάσεων»:

- Με θυμάσαι; 

- Φυσιογνωμικά ναι, αλλά ακριβώς πού και πώς όχι.

- Είμαι ο δικαστής που σε έβαλα φυλακή ως τρομοκράτη της ΕΟΚΑ.

Ο Βρετανός εισαγγελέας κυνηγούσε μεν τα μέλη της ΕΟΚΑ αλλά δεν πίστεψε ποτέ ότι ήταν τρομοκράτες. Πίστευε ότι είχαν δικαίωμα να αγωνίζονται για την ελευθερία τους και ότι έπρεπε να αντιμετωπίζονται ως στρατιώτες. Μάλιστα για τη στάση του αυτή υποβαθμίστηκε και εργαζόταν στις Βρετανικές Βάσεις. 

«Αγαπητέ Ανδρέα σε ευχαριστώ. Είσαι η ζωντανή απόδειξη ότι είχα δίκιο. Καταδικάστηκες ως τρομοκράτης αλλά σήμερα ως δικηγόρος ήρθες εδώ και κέρδισες μια δίκη».

 

 

Η επέκταση 

Οι εργασίες του γραφείου τόσο πολύ αυξήθηκαν, ώστε το 1973 μετεξελίχθηκε σε συνεταιρισμό με πρώτους συνεταίρους τον Γιώργο Νικολάου, μετέπειτα δικαστή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τον Σώτο Σταυρινίδη, μετέπειτα δικαστή. 

 

Παντρεύτηκε τη Λία Νεοκλέους και απέκτησε δύο παιδιά τον Ηλία και τον Παναγιώτη που είναι επίσης Νομικοί, επικεφαλής σήμερα της Εταιρείας Ηλίας Νεοκλέους ΔΕΠΕ.

 

Σύμφωνα με τον ίδιο, η μεγάλη επιτυχία του δικηγορικού οίκου οφείλεται στα σταθερά βήματα που έγιναν στη βάση στρατηγικής και υψηλών στόχων. «Η φιλοσοφία και η κουλτούρα μας είναι συμπυκνωμένη στο λογότυπό μας, που στηρίζεται σε τέσσερις λιτές κολώνες δωρικού ρυθμού. έλεγε. "Η πρώτη κολώνα συμβολίζει τη σκληρή δουλειά, η δεύτερη την τιμιότητα, η τρίτη το πάθος για πρόοδο και η τέταρτη την κοινή λογική που πρέπει να διέπει πάντοτε τις σκέψεις και τις ενέργειές μας». 

 

Πολιτική 

Κατά τη δεκαετία του 1970 ενεπλάκη ενεργά στην Πολιτική. Εξελέγη στις 16 Ιουλίου βουλευτής Λεμεσού του Ενιαίου Κόμματος στις εκλογές του 1970. Η θητεία υπό κανονικές συνθήκες θα ολοκληρωνόταν στις 19 Σεπτεμβρίου 1976, αλλά δεν την ολοκλήρωσε ποτέ. Μετά το Πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 ανέλαβε τη θέση του Υπουργού Γεωργίας στην Κυβέρνηση Σαμψών. Δεν επέστρεψε με δική του βούληση ποτέ στο Κοινοβούλιο. Στο 1975 με αποφαση της η Κυπριακή Βουλή διάγραψε τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα όλων των Βουλευτών (μαζί του ήταν και ο Παναγιώτης Δημητρίου) που έλαβαν μέρος στην πραξικοπηματική Κυβέρνηση Σαμψών. Ο ίδιος θεωρούσε τη συμμετοχή του σε αυτή την Κυβέρνηση ως το μεγάλο του πολιτικό λάθος και συνειδητά έκτοτε δεν διεκδίκησε ποτέ πολιτειακό αξίωμα. Όπως ο ίδιος εκμυστηρεύτηκε αργότερα, δεν είχε καμιά σχέση με την ΕΟΚΑ Β, το πραξικόπημα και το Νικόλαο Σαμψών. "Μπήκαμε στην κυβέρνηση Σαμψών μαζί με τον Παναγιώτη Δημητρίου, με δεδομένο τότε ότι ο Μακάριος ήταν νεκρός και  με τη σύμφωνο γνώμη του Κληρίδη για να έχουμε μια εικόνα που θα οδηγούνταν τα πράγματα, διότι δεν υπήρχε καθόλου εμπιστοσύνη στη νέα κατάσταση πραγμάτων η οποία ήταν απόλυτα ρευστή". 

Υπήρξε από τους στενότερους συνεργάτες του Γλαύκου Κληρίδη και μέλος από το 1976 του Δημοκρατικού Συναγερμού. Μέχρι το τέλος της ζωής του υποστήριζε τη γραμμή Κληρίδη στο Κυπριακό για λύση επανένωση της Κύπρου στη βάση της Ομοσπονδίας. 

 

Το δικηγορικό 

Αφοσιώθηκε μετά το 1974 ενεργά στη δικηγορία. Το Δικηγορικό Γραφείο Νεοκλέους θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα στην Κύπρο, ο δε Ανδρέας Νεοκλέους ως ένας από τους δικηγόρους που κατάφερε να προσδώσει εξωστρέφεια στα δικηγορικά γραφεία της Κύπρου, προσελκύοντας μεγάλες επενδύσεις στη χώρα μας. Ηταν από τους πρώτους δικηγόρους που άνοιξαν γραφείο στο Μόσχα.

 

Εδρα του δικηγορικού Γραφείου Νεοκλέους  (σήμερα Ηλίας Νεοκλέους) είναι η Λεμεσός και διαθέτει γραφεία στη Λευκωσία, στις Βρυξέλλες στη Μόσχα και το Λουξεμβούργο. Εργοδοτεί γύρω στις 90 δικηγόρους και έχει 17 συνεταίρους. Είναι το πρώτος κυπριακός νομικός οίκος σε διεθνείς αξιολογήσεις. Κατατάσσεται ανάμεσα στα 100 μεγαλύτερα δικηγορικά γραφεία της Ευρώπης και, πάντως, το μεγαλύτερο στην περιοχή της Νοτιανατολικής Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.

 

 Συνεργάζεται με εταιρίες παγκόσμιου βεληνεκούς και διαθέτει ένα μεγάλο αριθμό γραφείων σε πρωτεύουσες και άλλες μεγάλες πόλεις του εξωτερικού.

Ο Οίκος Νεοκλέους έχει, μεταξύ άλλων, πρωτοστατήσει στη δημιουργία επιχειρηματικών και άλλων οικονομικών σχέσεων της Κύπρου και της Ρωσίας. Σε συνέντευξη του στον Φ ανέφερε πώς  «καθοριστική ήταν η στιγμή που Ρωσία και Κύπρος υπέγραψαν και επικύρωσαν το πρωτόκολλο της συμφωνίας για την αποφυγή της διπλής φορολόγησης ανάμεσα στις δυο χώρες», επισημαίνοντας ότι «ήταν εκείνη η συμφωνία με την Ρωσία που έσπρωξε την Κύπρο να αναπτυχθεί σε ένα τέλειο χρηματοπιστωτικό κέντρο και να φέρει αυτά τα αποτελέσματα. Τότε όλα τα μεγάλα δικηγορικά και λογιστικά γραφεία είδαν ότι αν κάποιος χρησιμοποιούσε την Κύπρο για να βγάλει τα κέρδη του έξω δεν είχε άλλη φορολογία και έτσι τα γραφεία αυτά άρχισαν και μας έστελναν δουλειά. Κι εμείς το είδαμε τότε και το εκμεταλλευτήκαμε σωστά. Ανοίξαμε το πρώτο μας γραφείο στη Μόσχα. Έπειτα ακολούθησαν και τα υπόλοιπα, στη Βουδαπέστη, το Κίεβο, την Πράγα, τις Βρυξέλες και τη Σεβαστούπολη».

 

 

Πολιτισμός  

O Ανδρέας  Νεοκλέους, ήταν επίσης ο εκδότης και ένας από τους συγγραφείς του γνωστού νομικού συγγράμματος «Introduction to Cyprus Law» (Εισαγωγή στο Κυπριακό Δίκαιο), το οποίο κυκλοφόρησε  σε 3 εκδόσεις και αποτελεί ένα μοναδικό μνημείο στην μακραίωνη νομική ιστορία της Κύπρου.

Επιπλέον, ήταν ο εκδότης της καλλιτεχνικής έκδοσης «Λεμεσός – Η Μπαλάντα της Πόλης μου», 2003, που περιέχει μία πλούσια συλλογή ποιημάτων και φωτογραφιών για την πόλη της Λεμεσού.

Σε συνεργασία επίσης με τον Ιωάννη Κασίνη, εξέδωσε το βιβλίο «Οδοιπορικό στις Εκκλησίες της κατεχόμενης Κύπρου», το 2011.

Πέρα από τον καθαρά επαγγελματικό τομέα, ο οίκος συμμετείχε συχνά και ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα και την καλλιτεχνική ζωή του τόπου με τη διοργάνωση εκθέσεων, τη χορηγία πολιτιστικών εκδηλώσεων και την έκδοση βιβλίων για πολιτιστικά και άλλα θέματα.

Ιδρυσε το Πολιτιστικό ίδρυμα Νεοκλέους το οποίο πραγματοποίησε σειρά εκδηλώσεων και εκδόσεων στη Λεμεσό. Τον Μάιο του 2021 προήλθε σε συμφωνία με τις Εκδόσεις Καζαντζάκη και προχώρησε στην έκδοση και διάθεση όλων των έργων του Νίκου Καζαντζάκη μέσω της εφημερίδας Πολίτης κάθε Κυριακή.

 

Η ενασχόληση του με τη Λογοτεχνία και δη με τα βιβλία του Νίκου Καζαντζάκη ξεκίνησε ενόσω ήταν κρατούμενος σε ηλικία 16 ετών στις Κεντρικές Φυλακές. "Ήθελα να εκδώσω τον Καζαντζάκη ανέφερε στον Πολίτη με την έναρξη της προσφοράς των βιβλίων του γιατί ένοιωθα ότι του χρωστούσα. Στις δύσκολες εκείνες της φυλακής, οι ήρωες του Καζαντζάκη, όπως ο Ζορπάς και ο Καπετάν Μιχάλης μου έδιναν θάρρος και κουράγιο". Στη βιβλιοθήκη των Φυλακών υπήρχαν επίσης και τα έργα του Tolstoy, του Dostoyevsky και του Maxim Gorky, τα οποία διάβασε πολλές φορές και επηρεάστηκε από αυτά, όπως δήλωσε αργότερα σε συνέντευξη του.  

 

To 2019 στο πλαίσιο της ενασχόλησης του με τις εκδόσεις αγόρασε και υπήρξε ο κύριος μέτοχος της εφημερίδας Cyprus Mail. 

 

Η κρίση 

Σε συνέντευξη του στη γαλλική εφημερίδα Liberation μίλησε για τη μεγάλη οικονομική κρίση που προέκυψε το 2013 στην Κύπρο και οδήγησε στο γνωστό κούρεμα καταθέσεων.

 

Αποτέλεσμα της αλόγιστης και ανεξέλεγκτης σπατάλης από τα οικονομικά κέντρα, καθώς και της υπέρμετρης πλεονεξίας που δημιούργησαν και διεύρυναν το χάσμα μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης, ήταν σύμφωνα με τον ίδιο η οικονομική κρίση που ζήσαμε τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2010.

 

«Καταλήξαμε να ξοδεύομε πολύ περισσότερα από αυτά που παράγουμε. Σε αυτό συνέβαλαν και οι τράπεζες. Ενώ το συνολικό συνάλλαγμα που κυκλοφορεί ανέρχεται παγκόσμια σε, περίπου, $15 τρισεκατομμύρια, οι τράπεζες - με την εισαγωγή των λεγόμενων παραγώγων - το αύξησαν σε, περίπου, $60 τρισεκατομμύρια, δημιουργώντας ένα χάσμα, μια παραοικονομία, η οποία αργά ή γρήγορα θα συγκρουόταν με τις οικονομικές πραγματικότητες. Λήφθηκαν και θα ληφθούν και άλλα μέτρα για να ανακάμψει η οικονομία. Θέλω να είμαι αισιόδοξος», δήλωνε.

 

Δίκη 

Το Σεπτέμβριο του 2015 το δικηγορικό γραφείο αντιμετώπισε κατηγορίες για συνεργασία με τον βοηθό γενικό εισαγγελέα Ρίκο Ερωτοκρίτου για διαγραφή χρεών του δεύτερου. Το δικαστήριο καταδίκασε το Ρίκο Ερωτοκρίτου, το δικηγορικό γραφείο, αλλά και τον δικηγόρο του Γραφείου Παναγιώτη Νεοκλέους. Η υπόθεση βρίσκεται ενώπιον του ΕΔΑΔ μετά από προσφυγή του Οίκου Νεοκλέους.

 

Τιμητικές διακρίσεις 

 Στις 10 Μάιου 2019 ο Ανδρέας Νεοκλέους τιμήθηκε στο Ρωσικό Σπίτι στη Λεμεσό για την συνεισφορά του στην ανάπτυξη των σχέσεων Κύπρου -Ρωσίας στον τομέα της οικονομίας, του πολιτισμού και του ανθρωπισμού. Ο κ. Νικολάι Σεργκειτσιεβ αναφέρθηκε επίσης στην στήριξη του Ανδρέα Νεοκλέους προς το σημαντικό έργο που επιτελεί το Ρωσικό σπίτι στη Λεμεσό.

Διετέλεσε  μέλος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, του Διεθνούς Δικηγορικού Συλλόγου, του Mediterranean Maritime Arbitration Association (Αντιπρόεδρος) και του International Academy of Tax Advisors.  Επιπλέον, είναι μέλος του International Tax Planning Committee of the Cyprus Bar Association και του Congress of Fellows of the Center for International Legal Studies και είναι National Reporter για το Foreign Lawyers Forum of the American Bar Association.Θεωρείται ως ένας από τους κορυφαίους International Tax Lawyers in Euromoney's International Tax Experts Guide. Στα Chamber Guides θεωρείται ως Senior Statesman του νομικού επαγγέλματος.

 

Πηγή 

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια