Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ο Ιάκωβος Κουμής ήταν Κύπριος φοιτητής της Νομικής από τη Σωτήρα Αμμοχώστου, που έπεσε θύμα άγριας επίθεσης από τα ΜΑΤ στις 16 Νοεμβρίου του 1980 κατά τη διάρκεια της πορείας για τον εορτασμό της επετείου της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Σύμφωνα με μάρτυρες, ο Κουμής χτυπήθηκε πισώπλατα ενώ καθόταν σε καφενείο της περιοχής του Συντάγματος. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο κλινικά νεκρός και απεβίωσε μια εβδομάδα αργότερα στις 23 Νοεμβρίου. Ο Ιταλός ιατροδικαστής Ντουράντε περιέγραψε ως αιτία θανάτου ένα καίριο πλήγμα αποκοπής του εγκεφάλου.

Εκείνη τη χρονιά η κυβέρνηση του Ράλλη είχε απαγορεύσει να φτάσει η πορεία στην Αμερικανική πρεσβεία και υποχρέωνε τους διαδηλωτές να διαλυθούν στο ύψος του Συντάγματος. Όταν μέρος της πορείας προσπάθησε να φτάσει στην πρεσβεία, η αστυνομία επιτέθηκε με πρωτοφανή βιαιότητα εναντίον των διαδηλωτών. Την ίδια μέρα με τον Ιάκωβο Κουμή δολοφονήθηκε από χτυπήματα με γκλομπ και η 20χρονη εργάτρια Σταματίνα Κανελλοπούλου ενώ η αστυνομική καταστολή της πορείας άφησε πίσω και αρκετούς τραυματίες. Για τους θανάτους διατάχτηκε ΕΔΕ που δεν κατέληξε σε κάποιο αποτέλεσμα. Οι οικογένειες των νεκρών κατέθεσαν μηνύσεις αλλά κανένας από τους δολοφόνους τους δεν βρέθηκε ποτέ.

Στη συζήτηση που έγινε σχετικά με τα γεγονότα στη βουλή, η πλειοψηφία των πολιτικών απέδωσε την ευθύνη στους διαδηλωτές, και ασχολήθηκε με τεχνικές λεπτομέρεις για τους ελιγμούς της αστυνομίας (πού και πώς η αστυνομία όφειλε να χτυπήσει τους διαδηλωτές), με ελάχιστες εξαιρέσεις να καταδικάζουν την αστυνομική βία όπως ο Ζίγδης. Ο τότε πρωθυπουργός, Γεώργιος Ράλλης, δήλωσε: «Και ο Αρχάγγελος Μιχαήλ σπάθην κρατεί στα χέρια του για να αμυνθεί εναντίον των δαιμόνων. Δεν κρατεί άνθη».

Ο Ιάκωβος, του Γιάννη και της Ελένης Κουμή, προερχόταν από αγροτική οικογένεια της Σωτήρας Αμμοχώστου. Παρακολούθησε μια τεχνική σχολή και μετά την αποφοίτησή του, υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία. Βρήκε δουλειά στο διυλιστήριο Πετρελαίου της Λάρνακας και παράλληλα φοιτούσε στο νυχτερινό Γυμνάσιο, προκειμένου να καταφέρει να περάσει στη Νομική Σχολή Αθηνών. Από το 1978 ήταν μέλος της πολιτικής ομάδας Εργασία, και συμμετείχε στην έκδοση του πρώτου τεύχους του περιοδικού "Τετράδια". Πριν ξεκινήσει τις σπουδές του στην Ελλάδα και λίγους μήνες πριν το θάνατό του, το 1980 παντρεύτηκε με την Μαρία Καΐκκη.

Ο Κουμής ενεργοποιήθηκε δραστήρια στην Επιτροπή Αυτοδιάθεσης της Κύπρου και εντάχθηκε στον αριστερό-πατριωτικό κύκλο που δημιούργησε Τα Οχτωβριανά, το πρώτο αριστερό, ριζοσπαστικό και πατριδογνωστικό βιβλιοπωλείο της Κύπρου. Το 1978 συνδέεται και συμμετέχει στην πολιτική ομάδα Εργασία, με την οποία εκδίδουν το πρώτο τεύχος του περιοδικού "Τετράδια", που ήταν αφιερωμένο στο κυπριακό ζήτημα.  Άμεση ήταν η εμπλοκή του με τα φοιτητικά δρώμενα της Αθήνας. Από την πρώτη στιγμή τα προσεγγίζει και τα σχολιάζει κριτικά στο Πολιτικό Ημερολόγιό του. Ενδεικτικά, δύο μέρες πριν από τη δολοφονία του, έγραφε: "Το ελληνικό φοιτητικό κίνημα πάσχει από μια νοσηρή πολιτικοποίηση. Κακοχωνεμένες ιδέες εκφράζονται με πολλά λόγια χωρίς ουσία. Αυτή είναι η πρώτη εντύπωση που είχα"».

Πηγές:

1. Σπύρος Σταβέρης: Αφιέρωμα στη Σταματίνα Κανελλοπούλου και τον Ιάκωβο Κουμή, θύματα των ΜΑΤ.,Lifo,6.11.2012
2. Ο Δήμος Σωτήρας τίμησε τον Ιάκωβο Κουμή, Καθημερινή (κυπριακή έκδοση), 22.11.2012