Παγκόσμια Ημέρα κατά της Θανατικής Ποινής
Η 10η Οκτωβρίου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Θανατικής Ποινής με πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Συνασπισμού για την Κατάργηση της Θανατικής Ποινής (World Coalition against the Death Penalty), που συνενώνει τουλάχιστον 150 μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ), δικηγορικούς συλλόγους, τοπικές αρχές και συνδικάτα.
Θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά της Θανατικής Ποινής 2019 ήταν: «Παιδιά: Τα αόρατα θύματα της θανατικής ποινής». Η αφορμή δόθηκε από την επικείμενη συμπλήρωση 30 χρόνων από την υιοθέτηση της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (20 Νοεμβρίου 1989).
Στατιστικά Στοιχεία
106 χώρες του κόσμου έχουν καταργήσει την θανατική ποινή, 8 μερικώς, 28 στην πράξη, ενώ σε 56 διατηρείται. Οι 10 πρώτες χώρες σε αριθμό εκτελέσεων θανατοποινιτών το 2018 είναι: Κίνα, Ιράν, Σαουδική Αραβία, Βιετνάμ, Ιράκ, Αίγυπτος, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Πακιστάν και Σινγκαπούρη.
Στις ΗΠΑ, 29 από τις 50 πολιτείες υποστηρίζουν τη θανατική ποινή. 25 άνθρωποι εκτελέστηκαν στις ΗΠΑ το 2018, ανεβάζοντας τον αριθμό σε 1499 από το 1976, οπότε επανήλθε η θανατική ποινή με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Ο αριθμός των μελλοθανάτων στις ΗΠΑ ξεπερνά τις 2500.
Στις ΗΠΑ εκτελέστηκαν 22 ανήλικοι μεταξύ 1976 - 2005, οι περισσότεροι από οποιαδήποτε χώρα του κόσμου. Σημειώνεται ότι η εκτέλεση ανηλίκων απαγορεύεται από τις διεθνείς συνθήκες.
Θανατική Ποινή στην Κύπρο
Η θανατική ποινή για φόνο καταργήθηκε στην Κύπρο στις 15 Δεκεμβρίου 1983. Καταργήθηκε για όλα τα εγκλήματα, στις 19 Απριλίου 2002. Η θανατική ποινή αντικαταστάθηκε με ισόβια κάθειρξη. Η Κύπρος έχει υπογράψει και το δεύτερο προαιρετικό πρωτόκολλο του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο προβλέπει την πλήρη κατάργηση της θανατικής ποινής. Η Κύπρος είχε αρχικά κάνει κράτηση για το δεύτερο πρωτόκολλο, που επέτρεπε την εκτέλεση για σοβαρά εγκλήματα σε περίοδο πολέμου, αλλά στη συνέχεια κατήργησε αυτή τη κράτηση.
Οι τελευταίες εκτελέσεις πραγματοποιήθηκαν στις 13 Ιουνίου 1962. Τρεις άνδρες, ο Χαμπής Ζαχαριά, ο Μιχαήλ Ηλιτικός και ο Λάζαρης Δημητρίου, κρεμάστηκαν για φόνο στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας,[1] τη μόνη φυλακή της χώρας. Ο Ζαχαριά είχε σκοτώσει άνθρωπο το 1958 σε αμπελώνα στη Λεμεσό. Ο Ηλιτικός και ο Δημητρίου είχαν καταδικαστεί για το πυροβολισμό ανθρώπου έξω από κέντρο νυχτερινής διασκέδασης στη Λεμεσό το 1961. Οι Βρετανοί εκτελεστές Χάρι Άλεν και ο Τζον Άντερχιλ ταξίδεψαν στην Κύπρο για να πραγματοποιήσουν την εκτέλεση.
Πριν από την ανεξαρτησία εννέα άνδρες είχαν κρεμαστεί το 1956 και το 1957 από τους Άγγλους, για πράξεις που διαπράχθηκαν ως μέλη της ΕΟΚΑ. Η Κεντρική Φυλακή της Λευκωσίας εξακολουθεί να λειτουργεί ως φυλακή, αλλά η περιοχή όπου πραγματοποιούνταν οι εκτελέσεις είναι τώρα μουσείο.
Το μη αναγνωρισμένο κράτος της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου διατηρεί τη θανατική ποινή σε περιορισμένες περιστάσεις. Το άρθρο 15 του συντάγματος της Βόρειας Κύπρου δηλώνει ότι η θανατική ποινή μπορεί να επιβληθεί σε περιπτώσεις προδοσίας κατά τη διάρκεια εμπόλεμης περιόδου, πράξεις τρομοκρατίας και πειρατείας jure gentium, και για επαναλαμβανόμενες δολοφονίες. Ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, η εκτέλεση της θανατικής ποινής δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, εκτός εάν η νομοθετική συνέλευση της Βόρειας Κύπρου αποφασίσει κάτι τέτοιο σύμφωνα με τις διατάξεις του Άρθρου 78. Ως το 2018, η Βόρεια Κύπρος δεν έχει πραγματοποιήσει καμία εκτέλεση.