Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Απεσιά- Apesia. Χωριό της επαρχίας Λεμεσού, μεταξύ των ποταμών Λιμνάτη και Γαρύλλη, 480 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Βρίσκεται στα ΝΑ. του χωριού Λιμνάτης και στα ΝΔ. της Γεράσας.  Τα τελευταία χρόνια λόγω της εγγύτητας του με τη Λεμεσό παρουσιάζει ανάπτυξη και πληθυσμιακή και οικιστική.  

Γεωγραφία 

Τοποθετημένο πάνω στις κρητίδες, τις μάργες και τις μαργαϊκές κρητίδες, του σχηματισμού Πάχνας της Μειόκαινης γεωλογικής περιόδου και κάτω από μια μέση ετήσια βροχόπτωση γύρω στα 575 χιλιοστόμετρα, η Απαισιά ανέπτυξε τις καλλιέργειες των σιτηρών, των νομευτικών φυτών, των αμυγδαλιών, των ελιών, πολύ λίγων αμπελιών και κυρίως της χαρουπιάς. Επικρατεί σε μεγάλο βαθμό συγκαλλιέργεια σιτηρών και χαρουπιών. Αν και τα εδάφη της Απαισιάς είναι ασβεστούχα, ωστόσο η κατ' εξοχήν αμπελουργική περιφέρεια βρίσκεται στα βόρεια. Εξάλλου, η κτηνοτροφία αιγοπροβάτων δεν είναι και πολύ ανεπτυγμένη.

Το χωριό είναι κτισμένο σ' ένα ύψωμα που οι πλευρές του διαμελίστηκαν από τους παραπόταμους και τα μικρά ρυάκια του Γαρύλλη. Ο οικισμός είναι συγκεντρωτικού τύπου με λίγες σκόρπιες οικοδομές στην περιφέρεια. Το υψόμετρο πέφτει από τις τρεις πλευρές του υψώματος εκτός από τη βόρεια όπου ανεβαίνει. Ο δρόμος από την πεδιάδα της Λεμεσού προς το χωριό αρχικά ήταν ανηφορικός και ελικοειδής. Τα τελυταία χρόνια διά της κατασκευής νέου δρόμου το χωριό έχει πολύ καλή σύνδεση με την Πόλη της Λεμεσού. 

Πληθυσμός 

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Ιστορία

Η Απαισιά στα ΝΔ. συνδέεται με το δρόμο Λεμεσού - Λιμνάτη, ενώ με τη Γεράσα στα ΒΑ. συνδέεται με κανούριο ασφαλτόστρωτο δρόμο. Νοτίως συνορεύει με το χωριό Παραμύθα.

Η Απαισιά δεν μνημονεύεται από τον ντε Μας Λατρί στον κατάλογο των φέουδων ή των βασιλικών κτημάτων της λουζινιανο - Βενετικής περιόδου. Ο Τζέφρυ (1918) βρήκε το χωριό «σύγχρονο και χωρίς ενδιαφέρον».

Ο Γκάννις αναφέρεται στους συλημένους ρωμαϊκούς τάφους που βρίσκονται πληθωρικοί μέσα και γύρω από το χωριό.

Ο Σίμος Μενάρδος, με αναφορά στην Απαισιά σημειώνει ότι η «Ἀπαισιά ἦτο πόλις ἐν τῇ Μικρᾷ Μυσίᾳ». Ο Ν. Κληρίδης προχωρεί να τονίσει πως ονόματα όπως η Απαισιά «μαρτυροῦν τόν ἐρχομό τῶν ανθρώπων ἀπό τή Μ. Ἀσία».

Το χωριό φαίνεται ότι διασώζει στην ονομασία του το αρχαίο τοπωνύμιο Απαισός (υπήρχε αρχαία πόλη στη Μικρά Ασία με την ονομασία αυτή). Την αρχαία προέλευση της ονομασίας του χωριού ενισχύει και το γεγονός ότι στην περιοχή του βρέθηκαν αρκετοί αρχαίοι τάφοι, βασικά της περιόδου των Ρωμαϊκών χρόνων. Εφόσον υπήρχε εκεί αρχαίο νεκροταφείο, φυσικά θα υφίστατο κάπου κοντά κι ο αντίστοιχος αρχαίος οικισμός.

Στο χωριό υπάρχουν δύο εκκλησίες, η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και η εκκλησία της Αγίας Ζώνης.

Στο χωριό υπάρχει ένας αιωνόβιος τρέμιθος, ηλικίας πέραν των 1500 ετών. Οι κάτοικοι του χωριού τον αποκαλούν Ο Τρέμιθος του Αϊ-Γιωρκού. Αποτελεί έναν εκ των διακοσίων αιωνόβιων δέντρων της Κύπρου που περιλαμβάνονται στον σχετικό κατάλογο. Ανήκει στην οικογένεια Ανακαρδιιδών (Anacardiaceae). Αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα εν ζωή δείγματα του είδους Pistacia Atlantica σε παγκόσμιο επίπεδο. Βρίσκεται δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.

Πηγή:

www.polignosi.com