Ζένο Κάρλο Carlo Zeno

Image

Βενετός φημισμένος πλοίαρχος που έδρασε και στην Κύπρο επί εποχής του βασιλιά Πέτρου Β' (1369-1382), οπότε οι Γενουάτες εισέβαλαν στην Κύπρο και, μεταξύ άλλων, κατέλαβαν την Αμμόχωστο το 1374.

 

Λεπτομέρειες για τις δραστηριότητές του στην Κύπρο μας δίνει ο Λεόντιος Μαχαιράς στο Χρονικόν του (παρ. 584, 591-3, 635). Σύμφωνα προς το Χρονικόν, οι Γενουάτες είχαν κατασκευάσει ένα μεγάλο και πολύ ισχυρό πολεμικό καράβι που έγινε γνωστό με την ονομασία «Μπετσιγκόνα» (πιθανότατα από το όνομα του πλοιοκτήτη που ίσως λεγόταν Μπετσίνι). Επειδή το καράβι αυτό απέκτησε τη φήμη του ανίκητου, οι ανταγωνιστές των Γενουατών, οι Βενετοί, εξόπλισαν 16 γαλέρες που τις εμπιστεύτηκαν στον νεαρό Βενετό πλοίαρχο Κάρλο Ζένο με σκοπό να κυνηγήσει το «Μπετσιγκόνα» που εχρησιμοποιείτο ήδη για το γενουάτικο εμπόριο. Ο Ζένο ήλθε στην Κύπρο στις 3.9.1378 και εισήλθε με τόλμη στο λιμάνι της Αμμοχώστου (η οποία βρισκόταν υπό την κατοχή των Γενουατών) ελπίζοντας να βρει εκεί το «Μπετσιγκόνα».

 

Στην Κύπρο ο Κάρλο Ζένο ετέθη στην υπηρεσία του βασιλιά Πέτρου Β' και στον στόλο του προστέθηκαν άλλες 3 κυπριακές γαλέρες του βασιλιά, επίσης 6 γαλέρες από την Καταλονία (που είχαν έλθει πιο πριν στην Κύπρο για να φέρουν τη βασίλισσα Βαλεντίνα, σύζυγο του Πέτρου) και ακόμη ένα καράβι από την Καταλονία (που είχε έλθει για να μεταφέρει στην Ισπανία τη βασιλομήτορα Ελεονώρα). Συνεπώς τώρα ο Ζένο διέθετε μια ναυτική δύναμη από 26 πλοία.

 

Ο Ζένο, που σαν Βενετός μισούσε τους Γενουάτες, επετέθη κατά της Αμμοχώστου από την πλευρά της θάλασσας. Οι Γενουάτες αρχικά αποφάσισαν να παραδώσουν την πόλη στον βασιλιά της Κύπρου, παρά να πέσει η πόλη στα χέρια των Βενετών, και θα το έπρατταν εάν τα βασιλικά στρατεύματα χτυπούσαν ταυτόχρονα την πόλη από τη ξηρά. Τούτο όμως δεν έγινε, και τελικά η επίθεση του Ζένο αντιμετωπίστηκε αποτελεσματικά. Τότε απεχώρησαν τα καράβια των Καταλανών. Στο μεταξύ οι Γενουάτες κατόρθωσαν να καταλάβουν και να οχυρώσουν τη μικρή πόλη - λιμάνι της Chioggia, που βρισκόταν πολύ κοντά στην ίδια τη Βενετία την οποία και απειλούσαν τώρα σοβαρά. Κατόπιν τούτου, ο Κάρλο Ζένο έφυγε από την Κύπρο κι επέστρεψε στην πόλη του για να ενισχύσει τις βενετικές δυνάμεις κατά των Γενουατών στην Chioggia. Όμως καθ' οδόν, βρήκε το καράβι «Μπετσιγκόνα» κοντά στη Ρόδο, το κυνήγησε και κατόρθωσε να το πυρπολήσει, συλλαμβάνοντας και τους Γενουάτες που βρίσκονταν σ' αυτό ως αιχμάλωτους. Η παρουσία του Ζένο στην Chioggia ανάγκασε τους Γενουάτες να συνθηκολογήσουν με τη Βενετία και ν' αποχωρήσουν.

 

Άλλη δραστηριότητα του Κάρλο Ζένο στην Κύπρο αναφέρεται από τον Μαχαιρά αργότερα, επί βασιλείας του Ιανού, και συγκεκριμένα το 1408-9, δηλαδή 30 χρόνια αργότερα, οπότε θα πρέπει να ξαναγύρισε στο νησί σε προχωρημένη ηλικία. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι ο Ζένο ενίσχυσε και βοήθησε τις στρατιωτικές δυνάμεις του Ιανού που πολεμούσαν κατά των Γενουατών. Ο Ζένο συνέβαλε στο να νικηθούν οι Γενουάτες στη Λεμεσό, από την οποία και αποχώρησαν.