Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το ζαχαροκάλαμο: Jaccharum officinarum. Είναι φυτό που καλλιεργείται σε πολλές τροπικές χώρες. Από αυτό παράγεται η ζάχαρη. Μονοκότυλο γένος της οικογένειας των Αγρωστωδών, της υποοικογένειας των Ανδροπωγώνων, της τάξης των Δεπυρανθών με 12 περίπου είδη πολυετή ποώδη ή καλαμώδη, διαδεδομένα στις τροπικές και παρατροπικές χώρες. Ευδοκιμεί σε κλίματα θερμά και υγρά. Η άνθιση γίνεται 12-15 μήνες μετά το φύτεμα. Ύστερα από 3 μήνες, όταν το καλάμι έχει τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε σάκχαρο, θερίζεται, ξεχωρίζεται από τα φύλλα και στέλνεται στη βιομηχανία ζάχαρης.

Το ζαχαροκάλαμο ήταν γνωστό από τους αρχαιοτάτους χρόνους ως φυτό των Ινδιών και το αναφέρουν ο Στράβων και ο Διοσκουρίδης. Αργότερα διαδόθηκε στην Ευρώπη. Ο Κολόμβος το μετέφερε στην Αμερική, όπου αναπτύχθηκε η καλλιέργειά του στο Περού, στη Βραζιλία, στην Κούβα και στο Μεξικό. Σήμερα οι μεγαλύτερες φυτείες ζαχαροκάλαμου βρίσκονται στις ακόλουθες χώρες: Ινδίες, Κούβα, Βραζιλία, Φιλιππίνες, Πόρτο Ρίκο και Αυστραλία.

Ιστορική αναδρομή: Το ζαχαροκάλαμο αρχικά φύτρωνε στις Ινδίες που θεωρούνται και η πατρίδα του. Στη χώρα αυτή η καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου ήταν γνωστή από το 3000 π.Χ. Όμως εχρησιμοποιείτο μόνο στη φυσική του κατάσταση, γιατί η μεθοδολογία επεξεργασίας του για την παραγωγή ζάχαρης επινοήθηκε πολύ αργότερα. Στην Κίνα, στις χώρες της Εγγύς Ανατολής και στη Μεσόγειο το ζαχαροκάλαμο άρχισε να καλλιεργείται από τον 6ο αιώνα μ.Χ. Οι Άραβες μεταφύτευσαν το ζαχαροκάλαμο στις εύφορες πεδιάδες που βρίσκονται στις βορινές περιοχές του Αραβικού κόλπου και αυτοί πρώτοι εφεύραν τη μέθοδο επεξεργασίας του για την παραγωγή ζάχαρης. Αναφέρεται πως τον 11ο αιώνα η καλλιέργεια ζαχαροκάλαμου ανθούσε ήδη στη Συρία που θεωρείται από τις πρώτες, αν όχι και η πρώτη, χώρα επεξεργασίας του ζαχαροκάλαμου στη Μεσόγειο. Βέβαια, σιγά - σιγά, η καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου διαδόθηκε σ’ όλες τις αραβικές χώρες.

Οι Δυτικοευρωπαίοι γνώρισαν το ζαχαροκάλαμο, όταν με τις Σταυροφορίες κατέλαβαν περιοχές της Παλαιστίνης και της Συρίας, όπου υπήρχαν εκτεταμένες φυτείες και εργοστάσια παραγωγής ζάχαρης όπως στην Τύρο, στη Βηρυτό, στην Άκρα και σ' άλλα μέρη.

Οι Σταυροφόροι, αφού γνώρισαν στη Συρία την τεχνολογία παραγωγής της ζάχαρης, στην προσπάθειά τους να κατασκευάσουν και στις χώρες τους το περιζήτητο τούτο προϊόν, ιδιαίτερα μετά την πτώση των χριστιανικών κτήσεων στη Συρία το 1291, μετέφεραν την καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου σε περιοχές της Ευρώπης που διέθεταν το κατάλληλο κλίμα για την ανάπτυξη της καλλιέργειάς του, όπως στην Κύπρο, στη Ρόδο, στην Κρήτη, στον Μοριά και στη Σικελία. Τον 15ο αιώνα η καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου μεταφέρθηκε στις Αζόρες και τις Καναρίους νήσους και αργότερα από την Ισπανία στην Κούβα και στο Μεξικό.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια